Dù đã được các cơ quan chức năng cảnh báo và tăng cường công tác tuyên truyền song việc tùy tiện sử dụng thuốc bảo vệ thực vật của bà con nông dân ở Hà Tĩnh vẫn… đến hẹn lại lên!
Nông dân huyện Đức Thọ phun phòng trừ đạo ôn trên lúa xuân.
Hiện nay, lúa xuân ở Hà Tĩnh đã bắt đầu bước vào giai đoạn đẻ nhánh, phát triển nhanh về bộ lá. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để nhiều loại đối tượng sâu bệnh phát sinh và gây hại lúa.
Theo điều tra của cơ quan bảo vệ thực vật tỉnh, từ đầu vụ đến nay, đồng ruộng Hà Tĩnh đã xuất hiện một số loại sâu bệnh như: bọ trĩ, ruồi đục nõn, ốc bươu vàng, chuột và bệnh đạo ôn lá. Cùng với việc ban hành các hướng dẫn cho bà con nông dân về quy trình chăm sóc lúa, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh cũng phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền về việc sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc; đúng thời điểm; đúng nồng độ và liều lượng; đúng cách).
Tuy nhiên, tình trạng sử dụng lãng phí thuốc BVTV, tùy tiện về liều lượng, nồng độ, thời điểm vẫn còn diễn ra. Nhất là vào các đợt cao điểm phòng trừ sâu bệnh, tình trạng này lại diễn ra khắp các địa phương trên toàn tỉnh.
Qua theo dõi của cơ quan chuyên môn, sau khi có thông báo của cơ quan khuyến nông về tình hình sâu bệnh và khuyến cáo phòng trừ, bà con nông dân sẽ đến các cửa hàng tìm mua thuốc BVTV. Đa số đều chỉ nói diện tích và biểu hiện của sâu bệnh mà không quan tâm nhiều đến việc chọn đúng các loại thuốc đã được khuyến cáo. Sau khi nhận thuốc từ người bán, bà con sẽ tự pha để sử dụng trên đồng ruộng của mình.
Theo dự báo, từ thời điểm này trở đi, nhiều đối tượng sâu bệnh sẽ phát sinh gây hại trên lúa xuân 2024.
Điều đáng nói, rất nhiều người không quan tâm đến loại thuốc được cơ quan khuyến nông khuyến cáo, liều lượng, cách pha mà… “áng chừng” bằng kinh nghiệm. Sau vài ngày không thấy hiệu quả, họ còn tự quyết định rút ngắn giữa 2 lần phun vì cho rằng sẽ tăng cao hiệu quả phòng trừ (theo khuyến cáo là 5 – 7 ngày).
Thêm vào đó, thực trạng pha trộn lẫn 2 – 3 loại thuốc vào 1 bình phun, phun phòng 100% diện tích mặc dù mật độ và mức độ phát sinh của sâu bệnh còn thấp cũng khá phổ biến ở các địa phương. Lý giải cho việc này, bà con nông dân cho rằng, việc trộn lẫn nhiều loại thuốc BVTV trong một lần phun sẽ giảm thời gian, công sức lao động trên đồng ruộng; phòng trừ được nhiều loại đối tượng khác nhau…
Theo lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh, thực trạng sử dụng thuốc BVTV một cách tùy tiện đã diễn ra từ nhiều năm nay. Cách làm này của bà con nông dân không chỉ gây “nhờn thuốc”, làm giảm hoặc mất hiệu quả phòng trừ của các loại thuốc mà còn gây nhiều hệ lụy nguy hiểm. Đặc biệt, việc không tuân thủ các khuyến cáo của cơ quan khuyến nông có thể gây lãng phí kinh tế cho người dân, ảnh hưởng đến sức khỏe, gây hại môi trường, làm mất cân bằng hệ sinh thái tự nhiên, đất đai cằn cỗi…
Nguyên nhân của tồn tại này vẫn là do tư duy và nhận thức của người sản xuất. Vì vậy, bên cạnh công tác tuyên truyền, khuyến cáo, các địa phương cần giám sát, kiểm tra chặt chẽ công tác phòng trừ sâu bệnh tại cơ sở. Cần có khuyến cáo rõ ràng đối với từng loại sâu bệnh về cách phun, thời điểm phun, liều lượng; nhất quán không phun thuốc BVTV tràn lan.
Nâng cao công tác quản lý nhà nước về BVTV, đảm bảo chất lượng các loại thuốc BVTV cung ứng cho bà con nông dân. Đồng thời, tiếp tục xây dựng các mô hình phòng trừ sâu bệnh để hỗ trợ bà con nông dân và tuyên truyền thay đổi nhận thức cho người sản xuất.
Ông Nguyễn Tống Phong
Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh
Tuệ Anh