Nhà thờ dòng họ Trần Quốc ở thôn Bắc Kinh, xã Ích Hậu (Lộc Hà, Hà Tĩnh) được công nhận là di tích lịch sử – văn hóa từ năm 2018. Đây không chỉ là địa chỉ để con cháu dòng họ nhớ về nguồn cội mà còn là địa chỉ giáo dục lịch sử địa phương ý nghĩa.
Họ Trần Quốc thôn Bắc Kinh là một trong những dòng họ lớn ở xã Ích Hậu (Lộc Hà).
Đây là dòng họ có bề dày truyền thống cách mạng, đã trải qua hơn 230 năm với 10 đời con cháu nối tiếp nhau định cư trên vùng đất Bắc Kinh. (Trong ảnh: đường vào nhà thờ họ Trần Quốc).
Các thế hệ con cháu dòng họ Trần Quốc có nhiều công lao đóng góp cho quê hương, đất nước. Từ hai cuộc kháng chiến, đến thời kỳ xây dựng đất nước, dòng họ Trần Quốc đã có tới 16 người con làm rạng danh lịch sử Hà Tĩnh, trở thành tấm gương sáng cho hậu duệ noi theo.
Với những giá trị văn hoá, lịch sử tiêu biểu, năm 2018, nhà thờ họ Trần Quốc đã được xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh. Đây không chỉ là nơi để con cháu dòng họ ghi nhớ nguồn cội mà còn là địa chỉ giáo dục lịch sử địa phương ý nghĩa.
Nhà thờ họ Trần Quốc được xây dựng dưới thời triều vua Bảo Đại năm thứ 14 (1939). Nội thất nhà thờ gồm 3 gian bố trí 3 bàn thờ được sắp xếp đồ thờ tự giống nhau.
Riêng ban thờ gian giữa thờ Thủy tổ dòng họ Thị lang Trần tướng công (tức Tổ Trần Quốc Chân). Cụ Trần Quốc Chân – hậu duệ đời thứ 30, là cụ tổ dòng họ Trần Quốc được triều Lê Trung Hưng phong giữ chức Thị tướng thị lang Hoàng Long điện.
Bên cạnh nhà thờ là nhà bia và lăng tổ được xây dựng kiểu nhà bia đặt trên trụ bê tông đúc tròn.
Đặc biệt, mới đây, để lưu lại những giá trị tinh thần thiêng liêng gắn với quá trình hình thành phát triển và đóng góp của dòng họ đối với quê hương, đất nước, con cháu đã xây dựng “Nhà truyền thống dòng họ Trần Quốc và gia đình tộc trưởng” trong khuôn viên nhà thờ họ Trần Quốc.
Nhà truyền thống trưng bày hơn 100 bức ảnh và gần 80 tài liệu, hiện vật, hình ảnh về dòng họ Trần trong dòng chảy lịch sử của xã Ích Hậu với 3 chủ đề chính: quê hương nguồn cội; truyền thống dòng họ; vinh dự, tự hào, hướng tới tương lai.
Ở gian trưng bày đầu tiên “Quê hương nguồn cội” là những hình ảnh về làng Bắc Kinh (xã Ích Hậu) xưa và nay, cùng những di tích lịch sử, truyền thống văn hoá của một làng quê anh hùng, nơi đã sinh ra những người con ưu tú cho dân tộc, cho quê hương.
Chi bộ thôn Bắc Kinh vinh dự là nơi có 2 đảng viên được kết nạp tại chi bộ trở thành Bí thư Tỉnh ủy, trong đó có 1 đồng chí là Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh đầu tiên thời kỳ tái lập tỉnh. Chi bộ có nhiều cán bộ lão thành cách mạng, bà mẹ Việt Nam anh hùng…
Gian trưng bày thứ hai với chủ đề “Truyền thống dòng họ” giới thiệu những hình ảnh về dòng họ Trần Quốc, những truyền thống tốt đẹp mà con cháu dòng họ đã gìn giữ trong suốt chiều dài lịch sử đồng hành cùng quê hương, đất nước. Dòng họ có 16 người con làm rạng danh lịch sử tỉnh nhà; nhiều đồng chí trong số đó là cán bộ lão thành cách mạng, thế hệ đảng viên đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh…
Gian trưng bày cuối cùng với chủ đề “Vinh dự, tự hào, hướng tới tương lai” là những hình ảnh về con cháu của dòng họ Trần Quốc. Đến nay, dòng họ có gần 30 con cháu có trình độ tiến sĩ và trên đại học.
Tại đây, hình ảnh tộc trưởng Trần Quốc Thại và những đóng góp, dấu ấn quan trọng của ông đối với sự phát triển của quê hương, tỉnh nhà cũng được trưng bày rõ nét.
Nhà thờ họ Trần Quốc là nơi thờ tự mang ý nghĩa, giá trị về tâm linh, thể hiện lòng tôn kính, ngưỡng mộ và biết ơn của thế hệ con cháu đối với tổ tiên. Đây cũng là minh chứng góp phần thông tin rõ hơn về lịch sử địa phương. Qua đó, giúp các thế hệ mai sau học tập, tìm hiểu lịch sử, phát huy các giá trị truyền thống quê hương.
VIDEO: Nhà thờ dòng họ Trần Quốc.
Dòng họ Trần Quốc là dòng họ đã sản sinh ra nhiều người con ưu tú, đảng viên lão thành cách mạng, kiên trung. Tìm hiểu về lịch sử truyền thống dòng họ cũng chính là tìm hiểu một phần quan trọng trong các giai đoạn lịch sử của xã Ích Hậu. Nhà thờ dòng họ Trần Quốc là 1 trong 9 di tích lịch sử – văn hóa được xếp hạng cấp tỉnh và quốc gia. Điều đó không chỉ giúp làm giàu thêm lịch sử – văn hóa của địa phương mà góp thêm một địa chỉ để giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ trên địa bàn.
Bảo Anh
