Chuẩn bị kế hoạch làm việc với đoàn thanh tra EC lần thứ 4

Hà Tĩnh và các địa phương, đơn vị chuẩn bị tốt các nội dung để làm việc với đoàn thanh tra của EC lần thứ 4 vào tháng 10/2023. Đặc biệt lưu ý các vấn đề về đăng ký, đăng kiểm tàu cá và mất kết nối thiết bị giám sát hành trình khi khai thác trên biển.

Thời gian qua, Việt Nam triển khai thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, khung pháp lý cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu của quốc tế và tiếp tục được hoàn thiện theo hướng tích cực.

Bộ NN&PTNT chỉ đạo các địa phương rà soát lại toàn bộ số lượng tàu cá, cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase. Đến ngày 29/8/2023 cả nước có 86.820 tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên (giảm 9.789 chiếc so với năm 2019), trong đó có 30.091 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên (giảm 1.206 chiếc so với năm 2019).

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh, Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Việt chủ trì điểm cầu Hà Tĩnh.

Hệ thống giám sát tàu cá đã được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương; tổ chức trực ban 24/24h theo dõi, kiểm soát hoạt động tàu cá trên biển; đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên đạt 97,86% (28.753/29.381 chiếc).

Tập trung để kiểm soát hoạt động của tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng; xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc…

Việc kiểm soát nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác nhập khẩu từ nước ngoài được tăng cường, đảm bảo theo quy định của pháp luật Việt Nam và cơ bản đáp ứng được quy định của quốc tế. Cùng với đó, việc tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các vùng biển giáp ranh, chồng lấn, vùng trọng điểm để ngăn chặn, xử lý tàu cá có hành vi vi phạm được chú trọng.

Tuy nhiên, sau nhiều nỗ lực, công tác phòng chống khai thác IUU của nước ta vẫn còn nhiều hạn chế chậm khắc phục. Đến nay, cả nước chưa hoàn thành việc đăng ký tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản; chậm cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase. Tình trạng tàu cá tham gia hoạt động khai thác thủy sản chưa đảm bảo đủ các điều kiện vẫn tiếp tục diễn ra.

Tình trạng tàu cá ngắt kết nối VMS xảy ra phổ biến với số lượng lớn. Tàu cá thường xuyên hoạt động sai vùng (như tại các tỉnh Hải Phòng, Quảng Ninh…), vượt ranh giới trên biển được phát hiện qua Hệ thống giám sát tàu cá nhưng quá trình xác minh, xử lý rất hạn chế khi tàu cập cảng.

Nhật ký khai thác thủy sản qua kiểm tra hầu hết là hồi ký, ghi không đúng, không đầy đủ mẻ lưới, chưa ghi đến loài… dẫn đến chưa đảm bảo độ tin cậy trong truy xuất nguồn gốc.

Việc kiểm soát sản phẩm thủy sản khai thác nhập khẩu từ nước ngoài chưa đảm bảo đầy đủ theo quy định quốc tế; chưa có cơ chế kiểm soát được nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác nhập khẩu vào Việt Nam bằng tàu container; chưa đảm bảo 100% nguyên liệu vào cơ sở chế biến thủy sản được chứng nhận chống khai thác IUU.

Đặc biệt, tình trạng tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài vẫn tiếp tục xảy ra, diễn biến phức tạp, khó lường (từ đầu năm 2023 đến 8/2023, tiếp tục xảy ra 39 tàu/252 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý).

Tại hội nghi, các địa phương, bộ, ngành đã tập trung thảo luận những hạn chế, khó khăn trong chống khai thác IUU. Nhiều vấn đề trọng tâm liên quan đến việc chuẩn bị cho đoàn kiểm tra của EC dự kiến đến làm việc vào tháng 10/2023 tới đây đã được đưa ra bàn luận như: giải pháp ngăn chặn triệt để tàu cá nước ta đi đánh bắt trái phép ở khu vực biển nước ngoài; xác minh nguồn gốc thủy sản đánh bắt phục vụ xuất khẩu; việc xử lý các vi phạm chưa triệt để, chưa có tính răn đe cao…

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang. Ảnh minh họa

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đề nghị các bộ, ngành, địa phương chuẩn bị kỹ nội dung làm việc, xây dựng kế hoạch tổng thể để tiếp và làm việc với Đoàn kiểm tra của EC sang Việt Nam thanh tra thực tế lần thứ 4 vào tháng 10/2023, quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”.

Theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đề nghị thành lập tổ công tác đặc biệt của Chính phủ để chỉ đạo trực tiếp, hiệu quả các công tác liên quan phục vụ đoàn kiểm tra của EC.

Bộ Ngoại giao kịp thời nắm bắt, thu thập thông tin, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương có liên quan củng cố hồ sơ, điều tra, xử lý dứt điểm các vụ việc tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, không để ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Đặc biệt, chú trọng thực hiện các biện pháp mạnh, kiên quyết ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; tăng cường công tác truyền thông trên báo chí, phổ biến quy định pháp luật về thủy sản đến tận người dân khu vực ven biển.

Bộ Quốc phòng phối hợp tăng cường kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển để hạn chế thấp nhất vi phạm, không để tàu cá Việt Nam bị bắt ở nước ngoài từ nay đến khi đoàn của EC thực hiện kiểm tra lần 4.

Các địa phương ven biển tổ chức thực hiện nghiêm quy định quản lý tàu cá, hoàn thành 100% đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản; kiểm soát tàu cá ra vào cảng, xuất/nhập bến; giám sát chặt chẽ sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng; tuân thủ nghiêm quy định về xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc…

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh phát biểu tại điểm cầu Hà Tĩnh.

Chỉ đạo tại điểm cầu Hà Tĩnh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương thực hiện nghiêm các nội dung theo chỉ đạo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tại hội nghị; tiếp tục mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định về phòng chống khai thác IUU.

Trước mắt, toàn tỉnh phải triển khai quyết liệt các nội dung trong Kế hoạch hành động chống khai thác IUU của tỉnh, chuẩn bị tốt các nội dung để làm việc với đoàn thanh tra của EC lần thứ 4 vào tháng 10/2023. Đặc biệt, cần lưu ý 2 vấn đề lớn là tỷ lệ đăng ký, đăng kiểm tàu cá và việc mất kết nối thiết bị giám sát hành trình khi khai thác trên biển…

Thái Oanh