Các công trình trọng điểm trên địa bàn huyện miền núi Vũ Quang (Hà Tĩnh) đang phát huy tốt “sứ mệnh” cắt lũ và ngăn chặn tình trạng sạt lở cho người dân các xã vùng hạ du.
Có kè chống sạt lở, ông Trần Đình Tứ (thôn Hương Thọ, xã Đức Hương) yên tâm hơn mỗi khi mùa mưa bão về.
Nhớ lại trận lũ lịch sử năm 2010 và năm 2020, ông Trần Đình Tứ (thôn Hương Thọ, xã Đức Hương) cũng như hơn 30 hộ dân sống dọc bờ sông Ngàn Sâu đoạn qua địa bàn thôn vẫn không khỏi khiếp sợ, bởi hàng nghìm m3 đất cùng nhiều tài sản của gia đình bị nước lũ cuốn trôi.
Ông Tứ cho biết, ngôi nhà của ông được xây dựng từ 40 năm trước, khi ấy cách bờ sông khoảng 20m. Trải qua thời gian, khu vườn đã bị dòng sông “ăn” dần, giờ chỉ cách bờ chưa đầy 10m, cứ mỗi khi có mưa lớn gia đình lại đứng ngồi không yên.
Tuy nhiên, từ khi tuyến kè dọc bờ sông được xây dựng và đưa vào sử dụng (từ tháng 6/2021), tình trạng sạt lở đã được khắc phục, cuộc sống của bà con cũng được đảm bảo.
Bà con thôn Hương Thọ ổn định cuộc sống bên bờ sông Ngàn Sâu khi có kè chống sạt lở.
“Tuyến kè như tấm khiên bảo vệ đồng ruộng, tài sản cho bà con chúng tôi vậy. 2 năm trở lại đây, từ khi tuyến kè được đưa vào sử dụng, bà con không còn cảnh sơ tán mỗi khi có mưa lớn; tài sản như đất đai, hoa màu, các công trình phụ trợ, thậm chí là nhà ở… đều được bảo toàn sau mưa lớn. Bà con chúng tôi mừng lắm, chỉ biết cảm ơn các cấp đã quan tâm hỗ trợ. Thời gian tới, chúng tôi hy vọng dọc bờ sông Ngàn Sâu sẽ được đầu tư xây dựng thêm kè kiên cố để mọi người dân đều được hưởng lợi, yên tâm sản xuất” – ông Tứ phấn khởi nói.
Niềm vui của ông Tứ cũng chính là niềm vui của hàng chục hộ dân trên địa bàn thôn Hương Thọ. Điều đó càng khẳng định thêm vai trò cũng như tính cấp thiết của việc đầu tư các công trình phòng, chống thiên tai, nhất là ở những địa bàn thường xuyên chịu ảnh hưởng của mưa bão như Vũ Quang.
Toàn huyện Vũ Quang hiện đã xây dựng được gần 6 km kè chống sạt lở dọc các bờ sông.
Ông Nguyễn Trường Thọ – Giám đốc BQL Dự án đầu tư xây dựng huyện Vũ Quang thông tin, tuyến kè chống sạt lở bờ sông Ngàn Sâu, đoạn qua thôn Hương Thọ (xã Đức Hương) có tổng chiều dài 1,9 km với tổng vốn đầu tư 43 tỷ đồng. Công trình được đưa vào sử dụng từ năm giữa năm 2021. Từ đó đến nay, tình trạng sạt lở trên địa bàn thôn đã được khắc phục.
Cũng theo ông Thọ, toàn huyện hiện đã xây dựng được gần 6 km kè dọc bờ sông tại các xã: Đức Lĩnh, Ân Phú, Đức Liên, Đức Hương… Công trình có ý nghĩa quan trọng, đảm bảo an toàn và ổn định đời sống cho hàng nghìn hộ dân dọc sông Ngàn Sâu, góp phần phát triển sản xuất, nâng cao đời sống cho bà con.
Hệ thống kênh chính Ngàn Trươi được đầu tư hiện đại, đảm bảo tưới tiêu cho bà con Vũ Quang và các vùng phụ cận.
Bên cạnh kè chống sạt lở, Dự án thủy lợi đa mục tiêu Ngàn Trươi – Cẩm Trang (gồm 3 hợp phần: công trình đầu mối hồ chứa nước Ngàn Trươi, hệ thống kênh dẫn và di dời, tái định cư) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cắt lũ cho vùng hạ du Vũ Quang và các vùng phụ cận.
Theo BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 (Bộ NN&PTNT), những ngày vừa qua, mặc dù diễn biến mưa lũ phức tạp nhưng nhờ hồ Ngàn Trươi đã thực hiện tốt “sứ mệnh” của công trình, tích gần 165 triệu m3 nước nên đã góp phần cắt lũ hiệu quả cho vùng hạ Vũ Quang và vùng thượng Đức Thọ. Riêng trận lũ năm 2020, hồ đã tích gần 350 triệu m3 nước, thiệt hại nhờ đó cũng được hạn chế đáng kể.
“Với cao trình thiết kế đỉnh đập đạt 57,8m, dung tích hồ đạt 775 triệu m3 nước, hồ có nhiệm vụ tích nước và điều tiết lũ cho vùng hạ du. Để vận hành hồ hiệu quả, nhất là trong mùa mưa, BQL đã cắt cử cán bộ túc trực 24/24h, cập nhật và báo cáo mực nước đến hồ thường xuyên theo khung giờ. Từ đầu mùa mưa, chúng tôi cũng đã lên kế hoạch cụ thể để có phương án vận hành phù hợp theo từng thời điểm” – ông Văn Thắng, Phó Trưởng BQL Đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 thông tin.
Hồ chứa nước Ngàn Trươi
Ông Nguyễn Văn Tuấn (trú thôn 2, xã Đức Bồng) cho biết: “Không chỉ tôi mà nhiều hộ dân khác trên địa bàn đều mừng rỡ khi có hồ chứa nước Ngàn Trươi.
Với dung tích chứa lớn, hồ Ngàn Trươi cùng hệ thống kênh dẫn hiện đại đã giúp bà con ổn định nguồn nước sản xuất. Đặc biệt, nhờ có hồ mà những cơn lũ “dữ” đã không còn, bà con nhờ đó yên tâm sản xuất, ổn định đời sống”.
Video: Người dân Vũ Quang hưởng lợi ích kép từ các dự án trọng điểm
Bà Nguyễn Thị Ánh – Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh đánh giá: “Hồ chứa nước Ngàn Trươi là công trình đa mục tiêu, có vai trò cung cấp nước tưới cho hơn 32 nghìn ha đất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản của 8 huyện, thị xã, đặc biệt là vai trò cắt lũ cho vùng hạ huyện Vũ Quang và các địa phương lân cận. Điển hình như trận lũ năm 2020, nhiều địa phương của Hà Tĩnh ngập nặng, thế nhưng, nhờ sự điều tiết hợp lý của hệ thống xả tràn nên gần như người dân hạ du của hồ Ngàn Trươi đã không phải chịu ảnh hưởng nặng nề từ mưa lũ.
Thời gian tới, chúng tôi rất mong các cấp, ngành tiếp tục quan tâm đầu tư nguồn lực, triển khai thêm các công trình kè chống sạt lở và tiêu, thoát lũ cho các địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai”.
Văn Chung – Lê Tuấn