Powered by Techcity

Dấu ấn bên dòng sông Nghèn!

Vùng đất Thượng Trụ bên dòng sông Nghèn ngày nay đã đổi thay nhiều nhưng dấu ấn của các sự kiện gắn liền với sự ra đời của Đảng bộ huyện Can Lộc và Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh vẫn còn đó.

Dấu ấn bên dòng sông Nghèn!

Di tích lịch sử Bến đò Thượng Trụ ở xã Thiên Lộc (Can Lộc) vừa được nâng cấp, cải tạo vào dịp kỷ niệm 90 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (Ảnh: Đạt Võ).

Như bao vùng quê trên đất nước Việt Nam thân yêu, vùng đất Hà Tĩnh cũng có nhiều bến đò, dòng sông, rặng núi gắn liền với cuộc sống của cư dân. Bên dòng sông Nghèn, có làng Thượng Trụ và bến đò Thượng Trụ là địa chỉ mà mỗi khi nhắc đến, ta thêm tự hào, bởi nơi đây ghi dấu nhiều sự kiện đã đi vào lịch sử, đặc biệt là các sự kiện gắn liền với sự ra đời của Đảng bộ huyện Can Lộc và Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh.

Mỗi tên đất tên làng, mỗi dòng sông, rặng núi, bến đò đều có gốc gác, mang ý nghĩa sâu xa của nó. Cái tên Thượng Trụ cũng thế. Thượng Trụ là gọi theo tước hiệu của Quan Thái tể Thượng Trụ quốc (chưa rõ tên).

Tương truyền, năm 1470 và 1471, ông theo hộ giá vua Lê Thánh Tông đi đánh Chiêm Thành. Đến sông Nghèn, gặp đoạn gấp khúc, nông cạn, ông đã huy động nhân lực, vật lực sở tại nạo vét, nắn dòng chảy, làm cho thuyền, bè đi lại dễ dàng, thuận lợi hơn. Thành quả này còn mở thêm được 75 mẫu ruộng hai bên bờ sông. Nhà vua đã ban cho ông làm lộc điền, gọi là ruộng công thần. Sau đó, Thái tể Thượng Trụ quốc đã chuyển cho cháu ngoại số ruộng ấy. Đoạn sông được nắn dòng và cánh đồng được khai khẩn, mở mang ấy là địa danh đầu tiên mang tên Thượng Trụ.

Theo thời gian, người dân nơi đây dày công tạo dựng, rồi dần dần lập ấp, thành xóm thành làng, thuộc xã Hữu Ngoại (nay là xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc). Địa phận xã Hữu Ngoại khá rộng, trải dài từ phía nam chân núi Hồng Lĩnh xuống tận tả ngạn sông Hạ Vàng. Dân gian thường gọi nơi đây là vùng “Sông Vàng – Rú Đỏ”, với những câu hát ví đò đưa, nặng tình non nước, quê hương xứ sở.

Rú xanh sao gọi rú Hồng

Hạ Vàng sao nước trong xanh tứ mùa?

Buổi đầu sinh cơ lập nghiệp ở vùng sông nước, bên cạnh nghề đan võng, dệt chiếu, muối rươi và ngâm sứa, nhiều hộ dân còn sắm thuyền sớm chiều chuyên chở, vui thú đưa khách qua lại, ngược xuôi. Vùng đất Thượng Trụ xưa nằm trong phạm vi chiến khu Nam Hồng Lĩnh của chúa Hai trong cuộc khởi nghĩa chống ách nhà Đường đô hộ. Đến bây giờ, câu ca xưa vẫn còn đó:

Từ Cơn Vạng đến Bằng Vai

Cụp Cờ còn đó nhớ ai cắm cờ…

Câu ca nói về đỉnh Tháp Cờ trên núi Hồng Lĩnh, nhắc lại chúa Hai, con trai của vua Mai Hắc Đế, để tổ chức căn cứ chống quân nhà Đường xâm lược. Thượng Trụ cũng từng là cơ sở tin cậy của các phong trào Duy Tân, Quang Phục, Tân Việt và phong trào chống sưu cao thuế nặng. Đặc biệt, Thượng Trụ – Hữu Ngoại là một trong năm Chi bộ Đông Dương Cộng sản Liên đoàn ở Can Lộc được thành lập từ tháng 11 năm 1929. Thời kỳ này có ba sự kiện nổi bật, gắn liền với lịch sử Đảng bộ huyện Can Lộc và Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh.

Dấu ấn bên dòng sông Nghèn!

Bến đò Thượng Trụ là địa chỉ đỏ của nhiều thế hệ người dân Hà Tĩnh

Sự kiện thứ nhất là ngày 1/1/1930, Chi bộ Thượng Trụ – Hữu Ngoại bố trí một chuyến đò dọc (được cải trang) do đồng chí Lê Lâm phụ trách để phục vụ cuộc họp bàn về quyết định cải tổ Đảng Tân Việt, thành lập Đông Dương Cộng sản Liên đoàn. Cuộc họp trên “chuyến đò lịch sử” ấy có Lê Tiềm, Ngô Đức Đệ, Võ Quê và một số đồng chí khác. Nội dung của cuộc họp được các thành viên nhất trí tán thành và được thể hiện bằng quyết nghị văn bản.

Thành công của cuộc họp đã đánh dấu mốc quan trọng, mang ý nghĩa lịch sử về việc cải tổ Đảng Tân Việt, thành lập Đông Dương Cộng sản Liên đoàn. Đò theo dòng nước xuôi về. Tưởng chừng êm đềm như dòng sông La thơ mộng nhưng khi đến cầu Đò Trai, tất cả các thành viên đều bị khám xét, chặn bắt, chỉ có tài liệu thì được giấu kín cẩn thận nên không sa vào tay bọn mật thám và lính đồn. Khi bị giải về đến Nghèn, chớp thời cơ đòi bọn chúng được dừng nghỉ uống nước, đồng chí Ngô Đức Đệ đã nhanh chóng giao tài liệu cho cơ sở bí mật ngay tại quán nước gây dựng trước đó. Đồng chí Lê Lâm bị chúng tra khảo gay gắt nhưng do không có chứng cứ nên đã được tha.

Từ một đảng viên Đảng Tân Việt, đồng chí Lê Lâm đã được chuyển thành đảng viên Đảng Cộng sản Liên đoàn. Đồng chí được chi bộ tin tưởng giao đảm nhận việc đặt bộ phận ấn loát, đồng thời phụ trách con đò và đầu mối giao thông liên lạc của huyện Can Lộc, sẵn sàng phục vụ khi Đảng phân công, điều động.

Tại cuộc biểu tình ở Nghèn diễn ra ngày 1/5/1931, đồng chí Lê Lâm bị sa vào tay giặc, rồi hy sinh ở Nhà lao Vinh. Dấu ấn đáng nhớ là Đông Dương Cộng sản Liên đoàn và Đông Dương Cộng sản Đảng – hai tổ chức Cộng sản đã ra đời trước ngày thành lập Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh và Tỉnh ủy Lâm thời Hà Tĩnh.

Dấu ấn bên dòng sông Nghèn!

Thị trấn Can Lộc sầm uất (Ảnh: Nguyễn Thanh Hải).

Sự kiện thứ hai là đầu năm 1930, đồng chí Trần Hữu Thiều (Bí danh là Nguyễn Trung Thiên) được Xứ ủy Trung Kỳ cử về xây dựng cơ sở Đảng ở Hà Tĩnh. Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, vừa khẩn cấp, vừa quan trọng, đồng chí Nguyễn Trung Thiên đến Chi bộ Hữu Ngoại – Thượng Trụ, bắt mối liên lạc với đồng chí Võ Quê, tích cực tuyên truyền, phổ biến đường lối cách mạng, đồng thời tổ chức thành lập thêm ba chi bộ. Các đảng viên mới được kết nạp, phần nhiều là những đồng chí tiêu biểu, tân tiến của Đảng Tân Việt. Đến thời điểm trước khi Hội nghị thành lập Tỉnh ủy lâm thời Hà Tĩnh được tổ chức, trên địa bàn huyện Can Lộc đã có 7 chi bộ Đông Dương Cộng sản Liên đoàn.

Sự kiện thứ ba là được sự ủy nhiệm của Xứ ủy Trung Kỳ, cuối tháng 3 năm 1930, đồng chí Nguyễn Trung Thiên triệu tập đại biểu các chi bộ thuộc Đông Dương Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng sản Liên đoàn (đã được thành lập) tổ chức Hội nghị tại Bến đò Thượng Trụ.

Hội nghị biểu quyết thống nhất cử Ban Tỉnh ủy lâm thời do đồng chí Nguyễn Trung Thiên làm Bí thư, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ quan trọng khác. Khi Đảng rút vào hoạt động bí mật, nhiều cuộc họp, hội nghị, huấn luyện đều được tổ chức tại làng Thượng Trụ. Từ đây đã tạo ra bước ngoặt mới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào đấu tranh của nhân dân Hà Tĩnh tiến đến đỉnh cao của Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh – được coi là cuộc tập dượt chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công.

Vùng đất Thượng Trụ bên dòng sông Nghèn ngày nay đã đổi thay nhiều nhưng dấu ấn của các sự kiện thì vẫn còn đó. Di tích lịch sử Bến đò Thượng Trụ đã được đầu tư xây dựng, tôn tạo xứng tầm với một địa chỉ đỏ, giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng của người dân trên quê hương Xô viết anh hùng.

Xuân Báu

Nguồn

Cùng chủ đề

Cam là quả đang bán có giá nhất ở một xã của Hà Tĩnh, cả làng hái bán, nhà nào cũng cầm tiền to

Xã Thượng Lộc, huyện Can Lộc (tỉnh Hà Tĩnh) có trên 200 ha trồng cam chanh và cam giòn, trong đó, cam giòn chiếm diện tích hơn 50%. Hiện toàn xã có khoảng 500 hộ trồng cam, tập trung chủ yếu ở thôn Anh Hùng, Thanh Mỹ, Nam phong, Sơn Bình… Ảnh: PV Theo bà con, năm nay cam đạt năng suất cao, giá cao chưa từng có (từ 45.000 – 50.000 đồng) khiến nông dân rất phấn khởi, kỳ...

Phong tỏa nguồn lây, tập trung khống chế bệnh viêm da nổi cục trên trâu bò

Đến thời điểm hiện tại, Hà Tĩnh có 8 thôn đã ghi nhận dịch bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò.Ngày 26/2/2024, tại thôn Mỹ Hoà, xã Phù Lưu (Lộc Hà) ghi nhận 1 con bò của 1 hộ chăn nuôi bị ốm. Sau đó 1 ngày, kết quả xét nghiệm ngành chuyên môn khẳng định vật nuôi này bị bệnh viêm da nổi cục, Lộc Hà chính thức là địa phương thứ 3 trên toàn tỉnh ghi...

Hơn 52 tỷ đồng thực hiện công trình chào mừng Đại hội MTTQ các cấp ở Can Lộc

Đến nay, huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) đã hoàn thành 31/57 công trình chào mừng Đại hội MTTQ các cấp.Với tinh thần mỗi xã, thị trấn đăng ký thực hiện 3 - 6 công trình, mỗi tổ chức đoàn thể đều thực hiện những phần việc riêng, đến nay, toàn huyện Can Lộc đã huy động được 52,25 tỷ đồng từ các nguồn dự án, hỗ trợ các cấp, ngân sách địa phương và sự đóng góp của Nhân...

Loại cây trị bệnh xương khớp mang về nguồn thu cho người dân Can Lộc

Những năm gần đây, người dân xã Thường Nga (Can Lộc, Hà Tĩnh) nhân rộng diện tích trồng cây đẻn để phát triển kinh tế, thay thế các loại cây kém hiệu quả khác.Trồng cây đẻn giúp bà con nông dân xã Thường Nga tận dụng hết quỹ đất và cải thiện thu nhập.Cây đẻn (hay còn gọi là cây chanh đẻn) là một loại cây dược liệu thân gỗ, lá và cành non thường được dùng để điều...

Nông dân Can Lộc chăm sóc cam, bưởi thời kỳ đơm hoa

Những ngày này, người dân Can Lộc (Hà Tĩnh) đang tất bật vun gốc, tưới nước, tỉa cành... cho 1.000 ha cam, bưởi đang thời kỳ đơm hoa.Anh Nguyễn Xuân Hòa - Giám đốc HTX Trà Sơn cắt tỉa cành cho cam.Gửi gắm niềm hy vọng vào một mùa bội thu, ngay trong những ngày đầu năm mới, người trồng cam ở HTX Trà Sơn - thôn Anh Hùng, xã Thượng Lộc (Can Lộc) đang cần mẫn với các...

Cùng tác giả

Báo Tuổi Trẻ chuyển tặng hơn 1.000 quyển sách cho học sinh ở Hà Tĩnh

Nhà báo Hoàng Trí Dũng – trưởng văn phòng đại diện báo Tuổi Trẻ vùng Tây Nam Bộ (thứ 4 từ trái qua) – trao tặng sách cho ban giám hiệu Trường TH & THCS Thuận Lộc, thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh – Ảnh: Đ.TUYẾT Thầy Trần Đề – hiệu trưởng Trường TH & THCS Thuận Lộc – cho biết chương trình “Sách cho em – cho bà con” đã tiếp tục lan tỏa với hơn 1.000 quyển...

Xã Ân Phú đón nhận bằng di tích cấp tỉnh Đền Thạch Bàn

Sáng nay, xã Ân Phú, huyện Vũ Quang tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh đền Thạch Bàn. Đến dự có đồng chí Võ Trọng Hải, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ngành, địa phương và đông đảo bà con Nhân dân trên địa...

Vượt lũy tre làng, nữ giám đốc HTX ở Hà Tĩnh đưa nước mắm biển Thiên Cầm xuất ngoại

Định vị thương hiệu nước mắm Phú Sáng Bà Lê Thị Phượng (thị trấn Thiên Cầm, Cẩm Xuyên) đã gắn bó gần cả đời người với nghề truyền thống chế biến thủy hải sản bao đời ông cha để lại. Gìn giữ công thức muối gia truyền với hương vị thơm ngon, tinh khiết, song nước mắm của bà Phượng vẫn chỉ quanh quẩn ở “lũy tre làng”. Trở về nước sau nhiều năm học tập, làm việc tại Đài...

Công bố Cúp Chiến thắng 2024 lần thứ 8

Danh sách đề cử các hạng mục giải thưởng Cúp Chiến thắng 2024 *Nữ VĐV của năm: 1) Diệp Thị Hương (canoeing, Vĩnh Phúc) giành 1 HCV giải vô địch châu Á, 1 HCV U23 châu Á 2) Phạm Thị Huệ (rowing, Đà Nẵng) giành 1 HCV thuyền đôi giải vô địch châu Á, đoạt suất và lọt...

Quảng Nam: Dấu ấn sau hơn 3 năm triển khai Chương trình MTQG 1719

Những tín hiệu tích cực Ông A Lăng Mai, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam cho biết: Tổng nguồn vốn của Chương trình MTQG 1719 trong giai đoạn 2021 – 2024 là 2.256 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư là 1.132 tỷ đồng, vốn sự nghiệp là 1.124 tỷ đồng. Sau hơn 3 năm triển khai Chương trình MTQG 1719, địa phương đã đạt được một số chỉ tiêu, nhiệm vụ về phát triển kinh tế – xã...

Cùng chuyên mục

Báo Tuổi Trẻ chuyển tặng hơn 1.000 quyển sách cho học sinh ở Hà Tĩnh

Nhà báo Hoàng Trí Dũng – trưởng văn phòng đại diện báo Tuổi Trẻ vùng Tây Nam Bộ (thứ 4 từ trái qua) – trao tặng sách cho ban giám hiệu Trường TH & THCS Thuận Lộc, thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh – Ảnh: Đ.TUYẾT Thầy Trần Đề – hiệu trưởng Trường TH & THCS Thuận Lộc – cho biết chương trình “Sách cho em – cho bà con” đã tiếp tục lan tỏa với hơn 1.000 quyển...

Vượt lũy tre làng, nữ giám đốc HTX ở Hà Tĩnh đưa nước mắm biển Thiên Cầm xuất ngoại

Định vị thương hiệu nước mắm Phú Sáng Bà Lê Thị Phượng (thị trấn Thiên Cầm, Cẩm Xuyên) đã gắn bó gần cả đời người với nghề truyền thống chế biến thủy hải sản bao đời ông cha để lại. Gìn giữ công thức muối gia truyền với hương vị thơm ngon, tinh khiết, song nước mắm của bà Phượng vẫn chỉ quanh quẩn ở “lũy tre làng”. Trở về nước sau nhiều năm học tập, làm việc tại Đài...

Công bố Cúp Chiến thắng 2024 lần thứ 8

Danh sách đề cử các hạng mục giải thưởng Cúp Chiến thắng 2024 *Nữ VĐV của năm: 1) Diệp Thị Hương (canoeing, Vĩnh Phúc) giành 1 HCV giải vô địch châu Á, 1 HCV U23 châu Á 2) Phạm Thị Huệ (rowing, Đà Nẵng) giành 1 HCV thuyền đôi giải vô địch châu Á, đoạt suất và lọt...

Quảng Nam: Dấu ấn sau hơn 3 năm triển khai Chương trình MTQG 1719

Những tín hiệu tích cực Ông A Lăng Mai, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam cho biết: Tổng nguồn vốn của Chương trình MTQG 1719 trong giai đoạn 2021 – 2024 là 2.256 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư là 1.132 tỷ đồng, vốn sự nghiệp là 1.124 tỷ đồng. Sau hơn 3 năm triển khai Chương trình MTQG 1719, địa phương đã đạt được một số chỉ tiêu, nhiệm vụ về phát triển kinh tế – xã...

Một HTX ở Bà Rịa-Vũng Tàu có doanh thu 1,5 tỷ từ nước mắm cá cơm, lương 7-10 triệu/tháng

Với nguồn nguyên liệu hải sản dồi dào, đồng thời là vựa muối lớn của vùng Đông Nam Bộ, nhiều hộ nông dân, HTX trong tỉnh đã phát triển nghề sản xuất nước mắm cá cơm truyền thống. Phát triển nghề truyền thống Với mong muốn gìn giữ và phát triển nghề nước mắm truyền thống của vùng quê Kỳ Anh (Hà Tĩnh), ông Lê Viết Hùng, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX nước mắm cá cơm nguyên chất Hải Đăng...

Hồng Lĩnh Hà Tĩnh tiếp tục bất bại trước Viettel

(NADS) – Làm khách trên sân Mỹ Đình của chủ nhà Viettel, Hồng Lĩnh Hà Tĩnh tiếp tục bất bại. Làm khách trên sân Mỹ Đình của chủ nhà Viettel Hồng Lĩnh Hà Tĩnh tiếp tục bất bại… Làm khách trước Viettel trên sân Mỹ Đình Hồng Lĩnh Hà Tĩnh (HLHT) ra quân với đội hình mạnh nhất vốn có từ trước mùa giải tới nay. Sự trở lại của trung vệ Adou Minh là mảng ghép hoàn thiện nhất ở...

Tiến Linh tiếp tục ghi bàn, CLB CAHN thua sốc HAGL

HAGL THẮNG SỐC, CLB CAHN MẤT NGÔI ĐẦU Chỉ 1 tuần sau khi đoạt ngôi đầu V-League, CLB Công an Hà Nội (CAHN) đã nhận cú sốc khi bất ngờ thất thủ 0-1 trên sân Pleiku. Đó là trận đấu HAGL chào đón sự trở lại của Lê Văn Sơn và chính anh mở ra đường lên bóng tấn công rất đẹp mắt trước khi Châu Ngọc Quang mở tỷ số ở phút 25. Đây là pha lập công thứ...

Tiếp xúc cử tri thành phố Hà Tĩnh

Chiều nay, đồng chí Dương Tất Thắng - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy và các đại biểu HĐND tỉnh bầu tại thành phố Hà Tĩnh, đã có buổi tiếp xúc với cử tri . Tham dự có lãnh đạo một số sở, ban, ngành. Hội nghị tiếp xúc cử tri thành phố Hà Tĩnh được...

Viettel Post đầu tư công viên logistics; Vinhomes thêm 2 công ty khu công nghiệp; Hoa Sen lập tổng kho ở Hà Nam

Viettel Post đầu tư công viên logistics; Vinhomes thêm 2 công ty khu công nghiệp; Hoa Sen lập tổng kho ở Hà NamViettel Post đầu tư Công viên logistics tại cửa ngõ với Trung Quốc; Hoa Sen lập tổng kho ở Hà Nam; Vinhomes lập thêm 2 công ty khu công nghiệp; Sau bắt tay với Kingfoodmart, HAGL số hóa nông nghiệp; Gỗ Trường Thành mở rộng thị trường sang Dubai. Viettel Post đầu tư Công viên logistics tại cửa...

Quốc hội thảo luận dự thảo Nghị quyết thí điểm xử lý vật chứng

Sáng nay 9/11, Quốc hội thảo luận dự thảo Nghị quyết thí điểm xử lý vật chứng trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án hình sự. Đại biểu Quốc hội Phan Thị Nguyệt Thu phát biểu góp ý, nhấn mạnh việc hoàn thiện Nghị quyết nhằm xử lý kịp thời tài sản trong quá...

Tin nổi bật

Tin mới nhất