Powered by Techcity

Nghìn năm những ánh sao biểu tượng

Thăng Long đã được các triều đại quân chủ lựa chọn làm kinh đô nhiều thế kỷ. Do đó, ngay từ lúc được lập, đã chiếm vị thế biểu tượng của đất nước. Để hiện thực hóa tính chất biểu tượng này, một mặt người xưa xây dựng những công trình mang chức năng gắn với các nghi thức quyền lực của các vương triều và tôn giáo. Mặt khác, người xưa đã bồi đắp một hệ thống các ý nghĩa cho các công trình thể hiện vị thế “ở trung tâm trời đất” của kinh đô này.

 

Có thể là hình ảnh về hồ, thiên nhiên và chạng vạng

Đầu tiên phải kể tới những cung điện trong khu vực Hoàng thành đã chỉ còn lại những di chỉ khảo cổ học, song chính những phát hiện gần đây đã khai quật những hiện vật có hình linh thú đặc trưng như lá đề chạm hình rồng, đầu phượng bằng đất nung mang phong cách thời Lý – Trần (thế kỷ 11 – 13), thể hiện trình độ mỹ thuật tinh xảo. Những dấu tích trên mặt đất còn lại bề thế hơn cả là nền bậc điện Kính Thiên với bộ rồng chầu tạc bằng đá vào loại lớn nhất Việt Nam, tiếp đó là cổng Đoan Môn bằng đá, đều có niên đại thời Lê sơ (thế kỷ 15). Sự tiếp nối của hệ thống biểu tượng còn được tạo ra vào thời Nguyễn với Cửa Bắc và Cột Cờ, trong đó Cột Cờ là điểm quan sát cao nhất trong nội thành cho đến tận giữa thế kỷ 20, đã trở thành biểu tượng cho Hà Nội thời kỳ Cách mạng khi lá cờ đỏ sao vàng luôn ngự trị như cột mốc mà bốn phương đều dẫn tới. Nhiều biểu trưng (logo) hay các trang trí đồ họa về Hà Nội đã dùng Cột Cờ làm họa tiết chính, cũng như đã hiện diện nhiều lần trên các tờ tiền giấy Việt Nam.

 

Có thể là hình ảnh về thiên nhiên và chạng vạng

Một biểu tượng khác chỉ riêng Hà Nội mới có: cửa ô. Đây là những cửa ra vào kinh thành trên vòng thành lũy tạo nên ranh giới Thăng Long với vùng xung quanh có từ thời chúa Trịnh Doanh, được tiến hành đắp từ năm 1749. Mang chức năng như các cửa vào thành phố, trong lịch sử đã từng có 21 cửa ô, đến nay chỉ còn duy nhất Ô Quan Chưởng còn lại với kiến trúc xây vào năm 1817. Cửa ô xây bằng gạch vồ với vọng lâu đơn sơ, mái đao cong như nét lưỡi mác rắn rỏi trên nền trời xanh, hiện diện bên cạnh những phố phường san sát mái ngói, làm nên một biểu tượng trong ký ức tập thể người Hà Nội. Nhạc sĩ Văn Cao đã hơn một lần nhắc đến những cửa ô như những khải hoàn môn đầy chất sử thi: “Này phường này phố cũ, này đường về ô xưa, bóng dáng ngàn năm hồ phai khi tàn mơ” (Thăng Long hành khúc ca) và “Năm cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về, như đài hoa đón chào mừng nở năm cánh đào . Chảy dòng sương sớm long lanh” (Tiến về Hà Nội).

 

Có thể là hình ảnh về Nhà thờ Sacré-Cœur và văn bản

Bên cạnh những biểu tượng mang tính quyền lực, không gian Hà Nội còn chứa đựng những công trình mang tính văn hóa, đại diện cho ý niệm trung tâm văn hóa, tri thức của đất nước qua nhiều triều đại. Có khi là một biểu tượng có tính chính thống như Khuê Văn Các được dựng năm 1805 trong Văn Miếu – Quốc Tử Giám với hình thức một tòa gác, thể hiện hình ảnh ngôi sao khuê tượng trưng cho văn chương và học vấn trong Nho giáo, bằng một bố cục hình tròn và các tia sáng tỏa ra dưới một hệ mái ngói âm dương, luôn có màu vàng son thể hiện sự trang trọng trong quan niệm truyền thống. Ngôi sao Khuê Văn Các cho đến giờ có mặt trong biểu trưng của thành phố Hà Nội và hơn nữa là nền học vấn Quốc gia, khởi từ một nơi có từ thời Lý (1070), gắn với lịch sử nghìn năm của đô thị này.

 

Có thể là tác phẩm nghệ thuật về 1 người

Nhưng Hà Nội cũng còn những biểu tượng xuất phát từ những sự tình cờ của lịch sử như Tháp Rùa giữa hồ Gươm. Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm vốn dĩ đã là một biểu tượng cảnh quan của Hà Nội, một gạch nối ý nhị giữa khu phố cổ và khu phố Pháp, nhưng chính Tháp Rùa trên gò Quy Sơn mới thật sự hoàn chỉnh ý niệm trung tâm của mảnh đất này. Được xây dựng vào khoảng cuối thập niên 1870, Tháp Rùa là một tòa tháp có mặt bằng hình chữ nhật, cao ba tầng với hai tầng dưới có các ô cửa vòm nhọn kiểu nhà thờ Gothic, trong khi lầu trên cùng lại có cửa sổ tròn và mái đao đắp rồng kiểu đền thờ Á Đông. Câu chuyện hồ Hoàn Kiếm cũng để lại một dấu ấn trong cách người Pháp tạo ra thành huy của Hà Nội, trong đó có hình ảnh một cặp rồng chầu một thanh gươm trên một mặt hồ và hình một tòa thành, gợi ý sự tích vua Lê Thái Tổ với thanh gươm trả cho thần Kim Quy sau khi đã chiến thắng giặc Minh.

Có thể là hình ảnh về 2 người và đường phố

Lịch sử với những biến thiên đã để lại trên mảnh đất Thăng Long – Hà Nội nhiều di tích có khả năng tạo dựng những biểu tượng đa dạng, từ ngôi chùa nổi tiếng Diên Hựu với tháp Một Cột mang sự tích một đài sen từ thế kỷ 11, gò Đống Đa gắn với chiến thắng của Quang Trung đại phá quân Thanh mùa xuân năm 1789, quần thể đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc và tháp Bút soi bóng hồ Gươm làm nên biểu tượng văn hóa Hà thành thế kỷ 19, cho đến những công trình thời thuộc địa như cầu Long Biên, Nhà hát Lớn… Thời hiện đại dường như vẫn chứng kiến một cuộc kiếm tìm những biểu tượng mới, từ những cây cầu mới bắc qua sông Hồng đến những công trình lớn về chiều cao và khối tích. Các thế hệ thường kỳ vọng biểu tượng thời mới sẽ phản ánh được quá khứ huy hoàng mà vẫn thể hiện giá trị đương đại.

Tạp chí Heritage

Cùng chủ đề

Ô tô con biến dạng sau cú tông dải phân cách đường vành đai 2 trên cao ở Hà Nội

XEM CLIP: Theo thông tin ban đầu, khoảng 14h41 ngày 7/11, một vụ tai nạn ô tô đã xảy ra tại đường vành đai 2 trên cao (đoạn qua khu vực giáp ranh giữa phường Trương Định và Đồng Tâm, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Thời điểm xảy ra tai nạn, ô tô con mang BKS 30H-502.XX lưu thông theo hướng từ cầu Vĩnh Tuy – Ngã Tư Sở. Khi ô tô đi đến lối xuống vành đai 2 –...

Thống nhất trình Quốc hội dự án đường sắt tốc độ cao Bắc

TPO – Chiều tối 6/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp cho ý kiến về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Ủy ban Thường vụ thống nhất trình Quốc hội xem xét chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Nguồn lực để đầu tư không còn là trở ngại lớn Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn...

Quán phở ngày bán hết hàng yến thịt gà ở Hà Nội

Quán phở trên đường Thanh Bảo (Ba Đình, Hà Nội) là địa chỉ quen thuộc của nhiều thực khách mỗi khi muốn “đổi gió” ăn phở gà, bún thang… Phở gà trộn luôn được nhiều thực khách yêu thích. Ảnh: Hải Ly Biến tấu từ món phở truyền thống, phở trộn là một trong những món ăn được nhiều thực khách ở Hà Nội yêu thích. Chị Nguyễn Hương An (Ba Đình, Hà Nội), chủ quán phở gà bà Ba chia sẻ: “Phở gà trộn là món ăn...

Chí Trung bật mí quán phở gà gia truyền 3 đời ở Hà Nội

Nghệ sĩ Chí Trung tiết lộ quán phở quen trên phố Hòa Mã, Hà Nội, với thịt gà ta chất lượng khó nơi nào có. Ông thích gọi phở gà ít bánh, thêm phao câu. Sau khi về hưu, NSƯT Chí Trung tích cực đăng tải, cập nhật những khoảnh khắc đời thường của bản thân lên mạng xã hội. Trên kênh TikTok của mình, nam diễn viên gây chú ý khi giới thiệu quán phở quen đã ăn nhiều năm nằm...

Quán bún riêu “quý tộc” độc nhất vô nhị ở Hà Nội

Với không gian độc lạ, quán bún riêu nằm cuối ngõ Lương Sử còn thu hút đông đảo thực khách vì hương vị và cách phục vụ chỉn chu. Thời gian gần đây, trên mạng xã hội xôn xao hình ảnh quán bún riêu với kiểu trang trí mang nét cổ điển, gợi nhắc đến một nhà hàng cho giới quý tộc xưa. Đó chính là quán Bún Ziu Gánh - cô Yến, một địa chỉ quen thuộc của người sành ăn...

Cùng tác giả

Khởi tranh Giải bóng bàn Báo Hà Nội Mới mở rộng 2024

Tham dự lễ khai mạc có Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi; Tổng Biên tập Báo Hà Nội Mới, Trưởng Ban Tổ chức giải Nguyễn Minh Đức; Tổng thư ký Liên đoàn Bóng bàn Việt Nam Nguyễn Nam Hải; cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành, các trưởng đoàn, huấn luyện viên và gần 400 vận động viên. T  oàn cảnh lễ khai mạc....

Bé trai suy tuyến thượng thận do cha mẹ tự ý sử dụng thuốc Đông y gia truyền hỗ trợ tăng cân

Đột nhiên mọc nhiều lông khắp toàn thân, bé H.Đ.H. (5 tuổi 6 tháng, Hà Nội) được đưa tới Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ thăm khám phát hiện suy tuyến thượng thận. Đáng lo ngại hơn, nguyên nhân được xác định từ việc cha mẹ tự ý cho trẻ sử dụng thuốc đông y hỗ trợ tăng cân. ...

Phát triển kinh tế 2025 và bài toán giải quyết tình trạng Kho bạc Nhà nước thừa tiền

Chính phủ, Quốc hội đang nỗ lực để thúc đẩy kinh tế Việt Nam đi lên nhanh, ổn định – Ảnh: BÔNG MAI Nhiều chuyên gia và nhà đầu tư tham gia Diễn đàn đầu tư 2025, với chủ đề “Khai thông và bứt phá”, diễn ra vào hôm nay 8-11, do trang VietnamBiz và Việt Nam Mới tổ chức. Linh hoạt xử lý các vướng mắc cấp bách Thông qua diễn đàn, ông Phan Đức Hiếu – ủy viên...

Hỗ trợ phụ nữ Hà Nội và các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Hồng khởi nghiệp

Chiều ngày 8/11, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hà Nội tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò của phụ nữ Hà Nội và các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Hồng trong hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo”.  Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ chương trình “Hà Nội kết nối – vươn xa” lần thứ 4 với sự tham gia thực hiện của phụ nữ Hà Nội và các thành...

Khai mạc Tuần hàng thương mại, nông sản, du lịch, đầu tư

Tới dự lễ khai mạc có đồng chí Nguyễn Thế Giang, Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang; đại diện lãnh đạo Trung tâm Xúc tiến đầu tư...

Cùng chuyên mục

Khởi tranh Giải bóng bàn Báo Hà Nội Mới mở rộng 2024

Tham dự lễ khai mạc có Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hồ Quang Lợi; Tổng Biên tập Báo Hà Nội Mới, Trưởng Ban Tổ chức giải Nguyễn Minh Đức; Tổng thư ký Liên đoàn Bóng bàn Việt Nam Nguyễn Nam Hải; cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành, các trưởng đoàn, huấn luyện viên và gần 400 vận động viên. T  oàn cảnh lễ khai mạc....

Bé trai suy tuyến thượng thận do cha mẹ tự ý sử dụng thuốc Đông y gia truyền hỗ trợ tăng cân

Đột nhiên mọc nhiều lông khắp toàn thân, bé H.Đ.H. (5 tuổi 6 tháng, Hà Nội) được đưa tới Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ thăm khám phát hiện suy tuyến thượng thận. Đáng lo ngại hơn, nguyên nhân được xác định từ việc cha mẹ tự ý cho trẻ sử dụng thuốc đông y hỗ trợ tăng cân. ...

Phát triển kinh tế 2025 và bài toán giải quyết tình trạng Kho bạc Nhà nước thừa tiền

Chính phủ, Quốc hội đang nỗ lực để thúc đẩy kinh tế Việt Nam đi lên nhanh, ổn định – Ảnh: BÔNG MAI Nhiều chuyên gia và nhà đầu tư tham gia Diễn đàn đầu tư 2025, với chủ đề “Khai thông và bứt phá”, diễn ra vào hôm nay 8-11, do trang VietnamBiz và Việt Nam Mới tổ chức. Linh hoạt xử lý các vướng mắc cấp bách Thông qua diễn đàn, ông Phan Đức Hiếu – ủy viên...

Hỗ trợ phụ nữ Hà Nội và các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Hồng khởi nghiệp

Chiều ngày 8/11, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hà Nội tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò của phụ nữ Hà Nội và các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Hồng trong hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo”.  Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ chương trình “Hà Nội kết nối – vươn xa” lần thứ 4 với sự tham gia thực hiện của phụ nữ Hà Nội và các thành...

Việt Nam đóng góp rất thiết thực cho các cơ chế hợp tác đa phương khu vực

Tối 8/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã về tới Hà Nội, kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tới Trung Quốc dự Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, Hội nghị cấp cao Chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady – Chao Phraya – Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị cấp cao Hợp tác Campuchia – Lào – Myanmar...

Online Friday 2024 đang đến gần

Với tinh thần tự hào và thúc đẩy tiêu thụ hàng Việt, sự kiện hứa hẹn sẽ khuấy động mạnh mẽ thị trường thương mại điện tử Việt Nam vào dịp cuối năm. Đây là dịp không thể bỏ lỡ cho người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp khi có thể trải nghiệm hàng ngàn ưu đãi từ những nhãn hàng uy tín. Sự kiện biểu tượng về nỗ lực thúc đẩy hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam Thực...

Bàn giải pháp giúp phụ nữ vùng đồng bằng sông Hồng kết nối, phát triển kinh tế

Chiều ngày 8/11, Hội LHPN TP Hà Nội tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò của phụ nữ Hà Nội và các tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Hồng trong hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp và...

Phong tỏa DN huy động vốn trả lãi 50%: Nợ hơn 7.500 người, gốc hơn 3.700 tỷ đồng

Chiều 8/11, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP Đà Nẵng đã thông báo thông tin liên quan đến vụ việc tại Công ty TNHH MTV Tư vấn đầu tư GFDI (Công ty GFDI). Theo cơ quan công an, qua công tác nắm tình hình đã phát hiện dấu hiệu “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” tại Công ty GFDI nên đã tổ chức triển khai các biện pháp nghiệp vụ, khẩn trương xác minh vụ việc.  Kết quả ban...

tinh thần đại đoàn kết xây dựng khu dân cư văn hóa, an ninh, an toàn

Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Chi bộ, Ban Công tác Mặt trận tổ dân phố Xuân Lộc 1 và các chi hội đoàn thể đã thực hiện và hoàn thành tốt các nhiệm vụ đề...

Tạo đột phá, xây dựng quận Tây Hồ thông minh, hiện đại

Hội nghị thảo luận, cho ý kiến nhằm đánh giá việc triển khai 6 chương trình công tác toàn khóa của Quận ủy, nhiệm kỳ 2020-2025; cho ý kiến vào dự thảo (lần 2) Báo cáo chính trị của...

Tin nổi bật

Tin mới nhất