Sau khi ăn và uống nước luộc củ ấu tàu, nam bệnh nhân 54 tuổi nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trong tình trạng tê bì miệng và tay chân, buồn nôn, choáng váng. Bác sĩ MEDLATEC cảnh báo người dân độc tính nguy hiểm có thể gây tử vong của loại củ này.
Tê bì miệng và tay chân, buồn nôn, choáng váng sau 15 phút ăn củ ấu tàu
Mặc dù củ ấu tàu đã được cảnh báo về độc tính nguy hiểm khi chế biến, sử dụng sai cách, nhưng nhiều người dân vẫn còn chủ quan dẫn đến ngộ độc khi sử dụng loại củ này.
Vừa qua, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tiếp nhận bệnh nhân B.V.B (54 tuổi, Hà Nội) cấp cứu trong tình trạng tê bì miệng và tay chân, buồn nôn, choáng váng chỉ sau 15 phút ăn và uống nước luộc củ ấu tàu.
Tại viện, ekip bác sĩ kiểm tra mạch, huyết áp, nhận thấy mạch quay bắt yếu, mạch chậm, huyết áp tụt nên được xử trí theo dõi liên tục bằng máy monitor.
Bệnh nhân tiếp tục được đo điện tim tại giường cho kết quả: Block dẫn truyền nhĩ – thất cấp độ III (một dạng rối loạn nhịp tim rất nguy hiểm) có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Ngoài ra, các kết quả xét nghiệm của bệnh nhân chưa phát hiện bất thường.
Dựa vào các biểu hiện lâm sàng và kết quả thăm khám, bác sĩ kết luận bệnh nhân bị ngộ độc do ăn củ ấu tàu.
Bệnh nhân được cấp cứu kịp thời tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC
Bệnh nhân đã lập tức được xử trí hồi sức dịch đảm bảo khối lượng tuần hoàn, uống thuốc kiểm soát nhịp tim, rửa dạ dày loại bỏ độc chất, than hoạt, nhuận tràng, bài niệu tích cực và theo dõi sát các rối loạn nhịp tim tại phòng cấp cứu.
Trực tiếp xử trí ca bệnh, ThS.BS Phạm Duy Hưng – Phó Khoa Nội, Chuyên khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: “Củ ấu tàu là loài thực vật chứa độc tính rất mạnh, có thể gây tử vong dù chỉ với một hàm lượng nhỏ. Ngộ độc củ ấu tàu nếu không được cấp cứu, xử trí kịp thời có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim nặng, suy hô hấp, suy thận, suy gan và hậu quả nặng nề nhất là tử vong”.
Hiện tại, sức khỏe bệnh nhân ổn định, phục hồi tốt sau cấp cứu, điều trị.
Củ ấu tàu: Vị thuốc đông y hữu dụng hay độc tính khó lường?
Theo các tài liệu dược học, củ ấu tàu (còn có tên gọi là gấu tàu, thảo ô…) là rễ củ của cây ô đầu. Cây thường mọc hoang ở tỉnh vùng núi cao, được xếp vào danh sách thuốc độc bảng A do có chứa độc tính aconitin.
Tuy nhiên, nếu được bào chế đúng cách sẽ trở thành một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, dùng làm rượu thuốc để xoa bóp, chữa các chứng đau, tê, nhức, mỏi xương khớp. Quá trình sử dụng cần có chỉ định và theo dõi thận trọng của thầy thuốc.
Củ ấu tàu được xếp vào danh sách thuốc độc bảng A do có chứa độc tính aconitin
Thực tế không ít người dân sử dụng củ ấu tàu như một loại đặc sản, bài thuốc quý để chế biến món ăn (nấu cháo, hầm canh…), hoặc ngâm rượu uống đã gặp phải tình trạng ngộ độc nguy hiểm.
Ngộ độc củ ấu tàu có thể gây tử vong nhanh chóng sau 6 giờ
Ngộ độc củ ấu tàu gây ra những tác động tiêu cực và nguy hiểm cho sức khỏe. Các biến chứng do ngộ độc củ ấu tàu gây ra gồm: Suy hô hấp, suy thận, suy gan, loạn nhịp tim, co cứng cơ tim và liệt hô hấp dẫn đến tử vong.
ThS.BS Phạm Duy Hưng đưa ra cảnh báo: “Ngộ độc aconitin diễn ra rất nhanh. Các triệu chứng có thể xuất hiện ngay hoặc sau vài phút/ vài giờ sau khi uống phải dịch chiết của cây ô đầu hay ăn phải rễ, lá cây này. Với liều 1mg có thể gây ngộ độc nặng, liều 2 – 3mg đủ để gây tử vong một người trưởng thành”.
Tử vong thường xảy ra sau 6 giờ kể từ khi aconitin thâm nhập vào cơ thể. Nếu sống sót sau 24 giờ, tiên lượng thường tốt vì khi đó độc tố bị chuyển hóa và thải ra ngoài.
Bác sĩ khuyến cáo, nếu sau khi ăn củ ấu tàu và xuất hiện các biểu hiện sau, rất có thể bạn đã bị nhiễm độc tố: Tê miệng/ lưỡi/ tay chân, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, khó thở, co giật, tim đập nhanh, mất cảm giác toàn cơ thể. Lúc này cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời, tuyệt đối không ở nhà tự theo dõi, điều trị theo các biện pháp dân gian.
Từ những trường hợp ngộ độc củ ấu tàu, bác sĩ khuyến cáo: “Củ ấu tàu rất độc nên người dân tuyệt đối không tự ý chế biến làm thức ăn, ngâm rượu để uống nếu không biết cách loại bỏ độc tố. Đối với các loại rượu ngâm ấu tàu dùng để xoa bóp phải dán nhãn rõ ràng, cất giữ nơi an toàn, để xa tầm tay trẻ em, tránh nhầm lẫn khi sử dụng”.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tiếp nhận cấp cứu kịp thời cho người dân 24/24h. Người dân an tâm đội ngũ y bác sĩ liên tục được đào tạo, cập nhật chuyên môn, quy trình cấp cứu thiết lập khoa học, đảm bảo ứng biến kịp thời, xử trí thành công khi tiếp nhận ca bệnh cấp cứu.
Người dân vui lòng liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được MEDLATEC hỗ trợ các vấn đề sức khỏe kịp thời nhất.
