Lễ khai hội Tản Viên Sơn Thánh và khai trương du lịch huyện Ba Vì năm 2025

Đại biểu đến dự có Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương; Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai; cùng đại diện lãnh đạo thành phố Hà Nội; các quận, huyện, thị xã thuộc thành phố Hà Nội, huyện Thanh Thủy – tỉnh Phú Thọ; lãnh đạo huyện Ba Vì và đông đảo người dân, du khách thập phương.

Lễ hội Tản Viên Sơn Thánh gắn liền với truyền thuyết về Thánh Tản – một trong Tứ Bất Tử của tín ngưỡng Việt Nam, với huyền thoại chàng Sơn Tinh chiến thắng Thủy Tinh. Thánh Tản Viên tượng trưng cho ước vọng chinh phục tự nhiên, chiến thắng thiên tai, người đã giúp dân khai sơn, trị thủy, dạy cách trồng trọt, săn bắn, dệt lụa, hát ca và mở hội. Hàng năm, người dân Ba Vì và du khách từ khắp nơi về đây để tôn vinh, bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ về vị Thánh vùng đất thiêng Ba Vì.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh nhấn mạnh, nhắc đến Ba Vì, không thể không nhắc đến hình ảnh núi Tản Viên (hay còn gọi là núi Ba Vì) – ngọn “chủ sơn” của nước Việt, gắn liền với truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh. Trong tâm thức dân gian và tín ngưỡng Việt – Mường cổ vùng văn hóa Hùng Vương, núi Tản Viên có mối liên hệ mật thiết với kinh đô Phong Châu xưa. Chính vì vậy, hình tượng Đức Thánh Tản đã được ghi nhận từ rất sớm trong thư tịch cổ và trường tồn trong đời sống tín ngưỡng của nhân dân suốt hàng nghìn năm qua.

Núi Ba Vì không chỉ được tôn vinh là “Nhất cao là núi Ba Vì”, mà còn là “Núi Tổ của nước Nam ta”, nơi hội tụ hồn cốt văn hóa với hình tượng Tam vị Đức Thánh Tản Viên Sơn và cụm di tích đền Thượng – đền Trung – đền Hạ thờ Ngài. Ngài cũng là vị thần đứng đầu trong “Tứ bất tử” của tín ngưỡng Việt, được tôn vinh là “Đệ nhất Bách thần”. Tục thờ Đức Thánh Tản đã ăn sâu vào đời sống Nhân dân. Hằng năm, vào rằm tháng Giêng – ngày sinh của Ngài theo truyền thuyết, Nhân dân và chính quyền địa phương tổ chức lễ hội linh thiêng để tưởng nhớ công đức. Truyền thống này đã duy trì suốt nhiều thế hệ với những nghi lễ dâng hương, dâng nông sản cầu cho mùa màng bội thu, quốc thái dân an.

Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh cũng cho biết thêm, huyện Ba Vì có tiềm năng du lịch rất lớn nhờ các di tích lịch sử, văn hóa, tâm linh phong phú, đặc biệt là truyền thuyết về Đức Thánh Tản. Việc phát triển du lịch không chỉ giúp bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống, mà còn là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, góp phần nâng cao đời sống người dân. Với những bước đi đúng đắn, du lịch Ba Vì hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến hàng đầu về du lịch sinh thái, văn hóa và tâm linh, thu hút ngày càng nhiều du khách trong và ngoài huyện.

Sau phần lễ trang trọng, không khí lễ hội trở nên sôi động với hàng loạt hoạt động văn hóa – thể thao đặc sắc, mang đậm bản sắc của vùng núi Ba Vì.

Trước đó, vào 23h ngày 09/02/2025 (tức ngày 12 tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại Bến Đền, xóm Cốc Đồng Tâm, xã Minh Quang (trước cửa đền Hạ) đã diễn ra nghi lễ rước nước từ sông Đà về tế Thánh tại đền Hạ. Thực hiện nghi lễ lấy nước là một cặp thiện nam – thiện nữ có đủ tài sắc, nhân thân tốt đã qua tuyển chọn từ trước. Đi theo tháp tùng là lãnh đạo địa phương, chủ nhang đền Hạ và đông đảo người dân. Đoàn người được một chiếc thuyền đưa ra giữa dòng sông Đà trong đêm tối để lấy nước.

Tục truyền, người nam múc 7 gầu nước, người nữ múc 9 gầu theo quan niệm “nam 7 vía, nữ 9 vía”. Trống hội rền vang, lễ rước tạo nên không khí tưng bừng cho lễ hội. Nước được đem từ giữa dòng sông dâng lên bao sái các đồ thờ tự tại đền Hạ, cầu mong Đức Thánh Tản Viên phù hộ cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, Nhân dân có cuộc sống ấm no.

PV

Ảnh: BV