Hướng tới du lịch xanh, bền vững

Đây cũng là loại hình du lịch được các địa phương khuyến khích phát triển, hướng tới du lịch xanh, bền vững.

Tăng trải nghiệm gần gũi thiên nhiên

Cách đây hơn 10 năm, Tiến sĩ Ngô Kiều Oanh quyết định về vùng quê Ba Vì mở trang trại Đồng Quê để làm du lịch. Các sản phẩm du lịch trải nghiệm, lưu trú tại trang trại được xây dựng dựa trên tinh thần thuận tự nhiên, phù hợp với cảnh quan môi trường, đã tạo được sức hút lớn.

“Đến nay, tôi vẫn giữ cách xây dựng mô hình trang trại sinh thái kết hợp hoạt động trải nghiệm gần gũi thiên nhiên như săn bắt tôm, cua, cá; gieo mạ, trồng rau; thưởng thức ẩm thực tại chỗ do người địa phương cung cấp”, Tiến sĩ Ngô Kiều Oanh chia sẻ.

Theo Sở Du lịch Hà Nội, hiện Thủ đô Hà Nội có 11 trang trại nông nghiệp sinh thái hoạt động theo mô hình du lịch trải nghiệm; 4 hợp tác xã nông nghiệp khai thác mô hình trang trại, tiêu biểu như: Công viên nông nghiệp Long Việt (huyện Sóc Sơn), trang trại Đồng Quê (huyện Ba Vì), trang trại Detrang (Ba Vì), trang trại học đường Vạn An (huyện Thanh Trì), vườn sinh thái Phúc Thọ Hoa Bay (huyện Phúc Thọ)…

Để hấp dẫn du khách, các trang trại tổ chức, xây dựng nhiều hoạt động riêng biệt. Điển hình như mô hình trồng nho hữu cơ tại xã Vĩnh Ngọc (huyện Đông Anh) trên diện tích 5ha là địa chỉ được nhiều người biết đến. Du khách đến đây được tham gia các công đoạn trồng, chăm sóc, thu hoạch nho với quy trình sản xuất an toàn. Còn tại trang trại Detrang (huyện Ba Vì), du khách được tìm hiểu về thế giới động vật đa dạng gồm dê, cừu, thỏ, hươu sao, lạc đà; trải nghiệm các trò chơi vận động…

Chị Nguyễn Thị Hồng Anh (quận Ba Đình) chia sẻ, du lịch trang trại rất hấp dẫn những gia đình có trẻ nhỏ. Việc tổ chức hoạt động ngoài trời, gần gũi thiên nhiên, cho trẻ nhỏ tiếp xúc với những loài động, thực vật giúp trẻ phát triển nhân cách cũng như giảm căng thẳng sau thời gian học.

Đánh giá hiệu quả hoạt động của mô hình du lịch trang trại, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu cho biết, những năm qua, nhiều mô hình trang trại đã phát huy được hiệu quả, trở thành điểm đến thu hút nhiều đối tượng khách, đặc biệt là học sinh, gia đình.

Để có thể phát triển bền vững

Tại Việt Nam, nhiều địa phương đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, trong đó có hoạt động du lịch trang trại. Bên cạnh những tỉnh, thành có lợi thế về du lịch nông thôn có thể phát triển mô hình trang trại hiệu quả, như: Lâm Đồng, Đồng Nai, Đà Lạt, các tỉnh vùng Tây Bắc…, không ít địa phương khác cũng hướng tới xây dựng du lịch trang trại để tăng tính trải nghiệm cho du khách. Điển hình như tỉnh Quảng Nam phát triển làng rau Trà Quế thành điểm đến du lịch trang trại thu hút đông đảo khách quốc tế. Tại tỉnh Quảng Ninh, nhiều mô hình trang trại được hình thành như Tuần Châu Farm, Bình Liêu Farmstay đã mang đến “cơn sốt” trong du lịch trải nghiệm dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ vừa qua…

Mặc dù du lịch trang trại đang là xu hướng nhưng theo các chuyên gia, loại hình này vẫn chưa phát triển bền vững. Không ít mô hình được xây dựng thời gian ngắn đã phải dừng lại do hoạt động kiểu thời vụ, không tạo được sức hấp dẫn riêng, chưa phát huy được tiềm năng nông nghiệp của địa phương.

Để du lịch trang trại phát triển hiệu quả, bền vững, Viện trưởng Viện Phát triển du lịch châu Á Phạm Hải Quỳnh cho rằng, các hoạt động du lịch nông nghiệp, trong đó có mô hình du lịch trang trại cần có hạ tầng bài bản tiêu biểu như diện tích nông trại, vườn cây, nghề thủ công truyền thống, bản sắc văn hóa, lễ hội, ẩm thực địa phương độc đáo… Ngoài ra, sự tham gia của cộng đồng địa phương đóng vai trò quan trọng giúp mô hình phát triển bền vững.

Còn theo Tiến sĩ Ngô Kiều Oanh, để du lịch nông thôn phát triển bền vững, cần có sự tham gia đồng bộ của chính quyền địa phương và người làm du lịch, người dân trong việc giữ gìn cảnh quan, hệ sinh thái, xây dựng sản phẩm phù hợp. Bên cạnh đó, việc kết nối tour tuyến, tuyên truyền quảng bá sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ nhận diện của mô hình, cũng như lượng khách tham quan, trải nghiệm sản phẩm.

Tại Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 2-8-2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 đã nêu rõ, phát triển du lịch nông thôn là một trong những giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.

Trên địa bàn Thủ đô, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu cho biết, ngành Du lịch Hà Nội coi du lịch nông nghiệp, trong đó có du lịch trang trại là một trong những mũi nhọn để phát triển. Thời gian tới, Hà Nội sẽ chú trọng khai thác tiềm năng về sinh thái, văn hóa, làng nghề truyền thống, khuyến khích các địa phương có đủ điều kiện phát triển du lịch trang trại xây dựng các hoạt động trải nghiệm hấp dẫn, thu hút khách tham quan một cách bền vững.