Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà văn hóa lớn Nguyễn Đình Thi

Nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, nhà viết kịch Nguyễn Đình Thi sinh ngày 20-12-1924 ở Luang Prabang (Lào), nguyên quán tại làng Vũ Thạch, nay là phố Bà Triệu, (Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Ông tham gia hoạt động cách mạng từ khi còn rất trẻ. Những năm 1940, ông tham gia Tổ Văn hóa cứu quốc, sau đó là Hội Văn hóa cứu quốc, trực tiếp phụ trách Báo Độc lập. Ông được cử tham dự Quốc dân Đại hội ở Tân Trào và được bầu vào Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam tháng 7-1945.

Sau Cách mạng Tháng Tám, Nguyễn Đình Thi được bầu là đại biểu Quốc hội khóa I, khóa II và khóa III. Ông từng là Tổng Thư ký Hội Văn hóa cứu quốc, Chủ tịch Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam.

Ông đã có những đóng góp to lớn, đặc sắc cho nền văn hóa, văn nghệ nước nhà trên các lĩnh vực sáng tác và nghiên cứu văn học, sân khấu, âm nhạc, điện ảnh, lý luận phê bình, triết học, ngoại giao văn hóa. Trong đó, có nhiều tác phẩm nổi tiếng như “Xung kích”, “Bên bờ sông Lô”, “Vào lửa”, “Mặt trận trên cao”, “Vỡ bờ”… (văn xuôi); “Đất nước”, “Nhớ”, “Bài thơ Hắc Hải”, “Lá đỏ”… (thơ); “Rừng trúc”, “Nguyễn Trãi ở Đông Quan”, “Trương Chi”… (sân khấu); “Diệt phát xít”, “Du kích quân”, “Người Hà Nội” (âm nhạc)…

Với những cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp vẻ vang của Đảng, của nhân dân ta trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Nguyễn Đình Thi đã được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý: Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất; Huân chương Độc lập hạng Nhất; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng; Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật…

Phát biểu tại buổi lễ, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nhấn mạnh, Nguyễn Đình Thi là một nhà văn hóa lớn, đã thổi một “luồng gió mới” cho đời sống văn học, nghệ thuật nước nhà. Ông có đóng góp to lớn trên nhiều phương diện văn học, nghệ thuật. Ông mang tới những giá trị đa tầng của văn xuôi, mở ra tư duy mới về thơ ca, mang tới độ sâu tư tưởng trong sân khấu và đóng góp thêm những vẻ đẹp cho âm nhạc hiện đại Việt Nam. Những tác phẩm văn xuôi, thơ ca, sân khấu và âm nhạc của ông có một sức sống lâu dài đến tận hôm nay và mai sau.

Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, lễ kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của ông không chỉ là sự tưởng nhớ đến một con người nghệ sĩ, một nhà văn hóa đã có những đóng góp vô cùng to lớn đối với nền văn học, nghệ thuật nước nhà mà còn mở ra những cánh cửa mới để các nhà văn, các nhà nghiên cứu, bạn đọc tiếp tục bước vào trong thế giới sáng tạo rộng lớn, nhiều tầng lớp và nhiều gợi mở của ông trong một thời đại mới của đất nước và của văn học, nghệ thuật.

Tại buổi lễ, nhà văn, dịch giả Pháp Dominique De Miscault đã tặng Hội Nhà văn Việt Nam và gia đình nhà văn Nguyễn Đình Thi tập thơ song ngữ Việt – Pháp do bà và nhà thơ Bằng Việt chọn lọc, dịch, xuất bản năm 2024.

Nhiều văn nghệ sĩ, trí thức cũng đã phân tích và khẳng định giá trị di sản văn hóa, văn học, nghệ thuật mà nhà thơ, nhà văn, nhạc sĩ, nhà viết kịch Nguyễn Đình Thi để lại, đồng thời, chia sẻ những kỷ niệm xúc động về cuộc đời của ông.