Diễn ra từ mùng 1 đến mùng 3-3 âm lịch hằng năm, lễ hội là dịp sinh hoạt văn hóa tâm linh, thể hiện lòng biết ơn đối với Thánh Mẫu Thiên Y A Na – vị thần đã dạy cho người dân biết cày cấy, trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải…
Ngoài người dân địa phương và khách du lịch, lễ hội còn có sự tham gia của nhiều đoàn hành hương từ các tỉnh lân cận.
Lễ hội năm nay sẽ bao gồm các hoạt động: tế lễ, dâng hương, múa bóng, hát văn, các trò chơi dân gian…
Bà Nguyễn Thị Kim Hương – phó chủ tịch UBND huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa – cho biết năm nay, lễ hội được tổ chức vào dịp 37 năm kể từ ngày Lễ hội Am Chúa được phục hồi.
“Chúng tôi rất vui khi lễ hội năm nay nhận được sự tham gia của bà con, du khách gần xa, cùng đến tưởng nhớ, tri ân bà mẹ xứ sở. Mọi người sẽ cùng nhau hòa mình vào không gian tín ngưỡng truyền thống và cầu mong những điều tốt đẹp trong cuộc sống” – bà Hương nói.
Theo Ban quản lý di tích Am Chúa, năm nay số lượng các đoàn hành hương đăng ký về dự lễ hội tăng.
Có hơn 100 đoàn hành hương với hàng ngàn người đã đăng ký với ban tổ chức để thực hành các nghi thức tín ngưỡng thờ Mẫu.
Ngay ngày đầu lễ hội, rất đông người dân và du khách cũng về tham dự với số lượng khoảng 10.000 người. Ban quản lý di tích đã chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất, hướng dẫn các đoàn hành hương và người dân đi lễ đảm bảo trật tự, an toàn.
“Tôi đã biết đến lễ hội này từ lâu nhưng đây là lần đầu tiên được đến dâng hương, chiêm bái Thánh Mẫu để gửi gắm những mong cầu của mình” – chị Huỳnh Ngọc Tiên, du khách từ Phú Yên, cho hay.
Am Chúa là di tích văn hóa cấp quốc gia
Di tích lịch sử – văn hóa Am Chúa, tọa lạc tại núi Đại An thuộc xã Diên Điền, gắn liền với truyền thuyết Thiên Y A Na đã in sâu vào tiềm thức của mỗi người dân xứ trầm hương.
Di tích đã bị tàn phá nặng nề trong chiến tranh, Lễ hội Am Chúa chính thức được phục hồi từ năm 1987.
Đến năm 1999, Am Chúa được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là di tích cấp quốc gia. Hiện di tích này vẫn còn lưu giữ nhiều sắc phong của triều đình nhà Nguyễn.