Là một trong những địa phương đi đầu cả nước về phát triển nhà ở xã hội, thành phố Hải Phòng không chỉ nỗ lực đẩy nhanh tiến độ thực hiện mục tiêu xây dựng hơn 42.000 căn nhà ở xã hội đến năm 2030, vượt chỉ tiêu Chính phủ đề ra (33.500 căn) mà còn hướng tới để nhà ở xã hội là không gian sống đồng bộ, tiện nghi, phù hợp khả năng chi trả của người dân.
Khu nhà ở xã hội tại Tổng kho 3 Lạc Viên (quận Ngô Quyền) với gần 4.500 căn đang được khẩn trương xây dựng.
Theo Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu, phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đối với thành phố Hải Phòng là cần thiết và cấp bách. Thành phố ưu tiên các dự án nhà ở xã hội gắn liền với khu vực đô thị, khu vực sản xuất với các mô hình nhà ở xã hội quy mô lớn, đồng bộ và tiện nghi. Ðồng thời, thành phố Hải Phòng mong muốn nhà ở xã hội là không gian ở mới, đồng bộ, tiện nghi, có đầy đủ hệ thống hạ tầng xã hội, dịch vụ thiết yếu và quan trọng hơn là giá phải vừa túi tiền, phù hợp khả năng chi trả của phần lớn người dân…
Cuối năm 2023, Thành ủy Hải Phòng đã có riêng một nghị quyết về phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố đến năm 2030. Theo đó, thành phố vừa tập trung khai thác tối đa mọi nguồn lực, vừa phát huy sức mạnh của toàn xã hội trong phát triển nhà ở xã hội. Thành phố phân kỳ và phấn đấu đến năm 2025 đặt kế hoạch xây dựng 15.400 căn nhà ở xã hội, trong đó phấn đấu 80% là sản phẩm hoàn thành, đưa ra thị trường; giai đoạn từ 2026-2030, Hải Phòng tiếp tục xây dựng đạt và vượt chỉ tiêu 18.100 căn nhà ở xã hội.
Trên địa bàn huyện Thủy Nguyên có hai khu công nghiệp lớn là VSIP và Nam Cầu Kiền với tổng số công nhân lao động lên tới 100.000 người. Theo lãnh đạo huyện Thủy Nguyên, một phần hai số lao động nêu trên là người đến từ các địa phương khác. Một số ít lao động ở các địa phương lân cận đi về hằng ngày bằng xe cá nhân và xe đưa đón của doanh nghiệp, còn lại phần lớn phải thuê nhà trọ trong dân. Vì vậy, nhu cầu nhà ở xã hội và nhà ở công nhân ở đây là rất lớn…
Năm 2023 và đầu năm 2024, nhiều dự án nhà ở xã hội có quy mô lớn tại Hải Phòng được khởi công, như tại quận Ngô Quyền có khu nhà ở xã hội tại 384 Lê Thánh Tông, tại Tổng kho 3 Lạc Viên, số 39 Lương Khánh Thiện; tại huyện An Dương có khu nhà ở xã hội tại Khu công nghiệp Tràng Duệ; tại huyện Thủy Nguyên có Khu đô thị mới Hoàng Huy ở hai xã Tân Dương, Dương Quan và mới đây nhất là khu nhà ở xã hội của Công ty cổ phần Vinhomes tại Tràng Cát, quận Hải An…
Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hải Phòng Ðỗ Hữu Hưng, giai đoạn 2021-2030, Chính phủ đề ra chỉ tiêu cho Hải Phòng xây dựng 33.500 căn nhà ở xã hội. Thành phố đã xây dựng kế hoạch phấn đấu thực hiện xây dựng hơn 42.000 căn, vượt so với chỉ tiêu Chính phủ đề ra. Thành phố tập trung chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư, các doanh nghiệp phát triển dự án nhà ở xã hội. Trong đó, Hải Phòng dành các quỹ đất thuận lợi ngay trong khu đô thị hoặc kế cận khu công nghiệp để làm dự án nhà ở xã hội. Ðồng thời, Hải Phòng cũng quyết liệt thu hồi mặt bằng của các doanh nghiệp đã hết thời hạn thuê, các nhà máy không còn phù hợp quy hoạch trong đô thị để dành đất cho phát triển nhà ở xã hội…
Tính đến tháng 3/2024, trên địa bàn thành phố Hải Phòng đã có bốn dự án nhà ở xã hội cung cấp sản phẩm ra thị trường với tổng số 1.600 căn. Trong đó, khu nhà ở xã hội tại 384 Lê Thánh Tông đã mở bán 837 căn trong tổng số 1.294 căn của cả dự án; khu nhà ở xã hội tại Khu công nghiệp Tràng Duệ đã mở bán 532 căn; Khu đô thị mới Hoàng Huy tại xã Tân Dương và Dương Quan đã mở bán 149 căn; khu nhà ở Quang Vinh tại 39 Lương Khánh Thiện đã mở bán 171 căn trong tổng số 216 căn…
Hiện tại, trên địa bàn Hải Phòng có bảy dự án nhà ở xã hội đã khởi công xây dựng với quy mô 11.500 căn. Trong đó có nhiều dự án lớn như tại Tổng kho 3 Lạc Viên với gần 4.500 căn đã hoàn thành giải phóng toàn bộ mặt bằng, chủ đầu tư đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng; dự án của Công ty cổ phần Vinhomes tại Tràng Cát (quận Hải An) với gần 4.300 căn… Cùng với đó, tám dự án nhà ở xã hội khác đang chuẩn bị khởi công và 11 dự án đang hoàn thiện thủ tục để lựa chọn chủ đầu tư, dự kiến có sản phẩm trước năm 2030.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hải Phòng Ðỗ Hữu Hưng cho hay, trong năm 2024, Hải Phòng sẽ hoàn thành 6.400 căn nhà ở xã hội, trong đó, có 4.000 căn hộ xây dựng xong phần thô và 2.400 căn hộ đủ điều kiện mở bán. Ðến năm 2025, Hải Phòng phấn đấu hoàn thành khoảng 16.500 căn hộ, cơ bản hoàn thành chỉ tiêu 15.400 căn nhà ở xã hội theo chỉ tiêu Chính phủ đặt ra cho thành phố. Cùng với đó, Sở Xây dựng thành phố Hải Phòng thường xuyên thông tin công khai trên website của sở về tiến độ thực hiện, thời gian hoàn thành, thời gian mở bán của các dự án nhà ở xã hội. Ðồng thời, sở cũng công khai điều kiện, hồ sơ đăng ký mua nhà ở xã hội và địa điểm để người dân có thể đến trực tiếp các dự án tham quan thực tế, tham khảo tiến độ…
Tuy nhiên, tại một số dự án nhà ở xã hội tại Hải Phòng cho thấy, chủ đầu tư và khách hàng đều đang gặp vướng mắc trong các thủ tục xét duyệt điều kiện được mua nhà ở xã hội. Trong đó, vướng mắc chính là việc chính quyền xã/phường chỉ xác nhận chữ ký hoặc chỉ xác nhận người khai cam kết, tự chịu trách nhiệm và không xác nhận về điều kiện, tình trạng nhà ở cho người có thủ tục đăng ký mua nhà ở xã hội.
Mặt khác, người lao động làm việc trong các khu công nghiệp hầu hết có mức thu nhập chịu thuế, do vậy không đủ điều kiện mua nhà ở xã hội theo quy định. Trong khi nhu cầu mua nhà ở xã hội của nhóm đối tượng này rất lớn, nhưng cũng chưa đến mức tích lũy có đủ điều kiện để mua nhà ở thương mại… Bên cạnh đó, vấn đề giá thuê, mua nhà ở xã hội mới có sự chênh lệch lớn so với diện tích nhà ở cũ (các khu tập thể cũ) khi được thay thế, chuyển sang nhà ở xã hội cũng khiến đông đảo người dân trong diện này băn khoăn và có kiến nghị với chính quyền thành phố.
