Lễ hội truyền thống Xa Mã – Rước Kiệu bản sắc văn hóa miền cửa biển có lịch sử hơn 300 năm, là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc Gia được tổ chức hàng năn taị khu di tích lịch sử văn hóa Đình Hoàng Châu (huyện Cát Hải). Xa Mã (kéo ngựa gỗ – ngựa chiến, thân to, có dây dương, yếm hoa, cố đeo lục lạc) mỗi giáp có 12 -15 người trang phục chỉnh tề kéo Xa Mã, tái hiện lại cảnh rèn luyện, tập trận của binh sĩ thời xưa. Tiếng chiêng, tiếng trống dồn dập. Khi những chiếc Kiệu ngai linh thiêng do các nam thanh nữ tú khiêng ra sân Đình bỗng chạy như bay trên sân Đình và di chuyển không định hướng khắp quanh làng như thần thánh hiển linh. Một không khí lễ hội náo nhiệt, tinh thần thượng võ, đậm đà bản sắc dân gian.
Những nét văn hoá tiêu biểu này tại Lễ hội sẽ được Vietnam.vn giới thiệu đến quý vị thông qua bộ ảnh “Độc đáo Lễ hội Xa Mã rước Kiệu Bay” của tác giả Phạm Thanh. Qua đó, quý vị sẽ hiểu rõ hơn vì sao lễ hội truyền thống Xa mã – Rước kiệu là 1 trong 12 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được bảo tồn vì những giá trị văn hóa độc đáo, đặc trưng cho cuộc sống của cư dân vùng duyên hải Bắc Bộ. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự Cuộc thi Ảnh và Video Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Lễ hội Xa mã-Rước kiệu chính là nét văn hóa truyền thống đặc sắc, độc đáo chỉ có duy nhất ở Hoàng Châu, Hải Phòng. Để chuẩn bị cho Lễ hội, ngay từ đầu tháng Năm, Hoàng Châu đã tổ chức họp làng, xã bầu ra các ban và phân công chuẩn bị cho lễ hội. Phần hội là nghi thức rước kiệu và xa mã. Rước kiệu là hoạt động mang đậm sự tín ngưỡng tâm linh, độc đáo. Các nam quan, nữ quan tham gia rước kiệu tại hội làng được chọn phải là những người chưa có vợ, chồng; gia đình không có tang.
Theo quy định, người tham gia đội tế lễ phải là những người có chức sắc trong làng, thanh tịnh, đạo đức tốt, gia đình ấm êm, hòa thuận. Người tham gia các đội xa mã, rước kiệu cũng phải là những nam thanh, nữ tú khỏe mạnh, thanh tịnh.
Các thiếu nữ khênh kiệu Bay quanh Đình.
Kiệu bay sau Lễ tế, sẽ được người dân khiêng bay quanh Đình.
Cuộc thi có hai đội tham gia là giáp Đông và giáp Đoài. Xa mã là 2 giá xe bằng khung gỗ chắc chắn, có thể di chuyển, cơ động. Mỗi giá xe có 4 bánh xe bằng gỗ. Trên giá xe có ngựa chiến bằng gỗ, thân to, vững chắc, có dây cương, yếm hoa, cổ đeo lục lạc. Mỗi đội có quân số từ 12 đến 15 người tham gia, với trang phục chỉnh tề theo đúng quy định của hội làng. Các thành viên của hai đội mặc trang phục gọn gàng, quần ống chẽn, đầu chít khăn kiểu đầu rìu màu vàng hoặc đỏ để phân biệt với nhau.
Các thiếu nữ tham gia tại Lễ hội được tuyển chọn kỹ càng.
Giáp kéo Xa Mã.
Lễ hội Xa mã – Rước kiệu không chỉ là một nét đẹp văn hóa đặc sắc của ngư dân vùng biển mà còn có tác dụng bảo tồn giá trị văn hóa lâu đời của cha ông, là dịp để giáo dục truyền thống và tình yêu quê hương, đất nước; củng cố tình đoàn kết gắn bó trong cộng đồng làng xã trong phát triển kinh tế – xã hội, góp phần bảo vệ biển đảo thân yêu của Tổ quốc.
Năm 2024, Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” tiếp tục được Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức trên trang webhttps://happy.vietnam.vn dành cho tất cả công dân Việt Nam và người nước ngoài từ 15 tuổi trở lên. Cuộc thi nhằm tôn vinh những cá nhân và tập thể có những sản phẩm thông tin tích cực, đóng góp thiết thực vào việc tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đẹp về Việt Nam ra thế giới. Qua đó giúp người dân trong nước, đồng bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp cận những hình ảnh chân thực về đất nước, con người Việt Nam, thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người, hướng tới một Việt Nam hạnh phúc.
Mỗi hạng mục dự thi (ảnh và video) có các giải thưởng và giá trị giải thưởng như sau:
– 01 Huy chương Vàng: 70.000.000đ
– 02 Huy chương Bạc: 20.000.000đ
– 03 Huy chương Đồng: 10.000.000đ
– 10 giải Khuyến khích: 5.000.000đ
– 01 tác phẩm được bình chọn nhiều nhất: 5.000.000đ
Các tác giả đạt giải sẽ được Ban Tổ chức mời tham dự Lễ công bố và trao giải thưởng và giấy chứng nhận trên sóng truyền hình trực tiếp của Đài Truyền hình Việt Nam.
Vietnam.vn
