Nông sản ‘cất cánh’ nhờ lễ hội

Chắp cánh cho nông sản vươn ra thế giới

Từ cà rốt, hành, tỏi đến các mặt hàng đặc sản như lúa, rươi hữu cơ đã được tỉnh và nhiều địa phương tôn vinh thông qua việc tổ chức lễ hội, ngày hội.

Việc gắn nông sản với tổ chức các lễ hội mà Hải Dương đã và đang làm là sự sáng tạo, khéo léo bởi từ xa xưa, lễ hội luôn tạo ra bầu không khí sôi động, không gian trải nghiệm hấp dẫn, ấn tượng và đặc biệt là không giới hạn số lượng, thành phần tham dự. Không khí tưng bừng, vui tươi của các lễ hội nông sản được lan toả rộng rãi thông qua báo chí, mạng xã hội… Nhờ vậy, các sản phẩm nông nghiệp Hải Dương ngày càng được nâng tầm về hình ảnh, giá trị.

Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp xã Đức Chính (Cẩm Giàng) Nguyễn Đức Thuật cho biết từ năm 2022 đến nay, sản lượng cà rốt xuất khẩu của xã đạt khoảng 30.000 tấn/năm, tăng gấp đôi so với năm 2021 trở về trước. Mỗi năm, khoảng 85% tổng sản lượng cà rốt Đức Chính được xuất bán sang thị trường nhiều nước trên thế giới như Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Lào, Campuchia, Thái Lan và một số nước khu vực Trung Đông.

Năm 2022, lễ hội cà rốt lần đầu được tỉnh tổ chức thu hút chuyên gia, doanh nghiệp nhiều nước trên thế giới đến tham quan, tìm hiểu và ký kết hợp đồng tiêu thụ. Chính sự kiện này đã giúp cây trồng truyền thống của địa phương chúng tôi bay xa ra thị trường thế giới và nâng cao về giá trị. Cà rốt trước đây chỉ bán được giá từ 2.000-4.000 đồng/kg, bây giờ thấp cũng được 6.000-9.000 đồng/kg”, ông Thuật thông tin.

Kinh Môn là “thủ phủ” trồng hành, tỏi của cả nước. Mỗi năm, địa phương này trồng trên 4.000 ha hành tỏi, tổng sản lượng đạt khoảng 100.000 tấn. Tháng 1/2024, lần đầu tiên lễ hội thu hoạch hành tỏi được thị xã tổ chức.

Trưởng Phòng Kinh tế thị xã Kinh Môn Nguyễn Trọng Thưởng rất tâm đắc với hệ giá trị mà lễ hội mang lại. Lễ hội đã tạo ra bầu không khí sôi động, lôi cuốn, giúp nông dân tự hào về sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương, thêm yêu quê hương xứ sở, từ đó có động lực tiếp tục thi đua lao động sản xuất.

Tại lễ hội, thông qua các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, ký kết hợp đồng thương mại đã giúp giá trị cây hành, tỏi Kinh Môn nâng lên. Trên thị trường, hành khô Kinh Môn có giá từ 30.000-40.000 đồng/kg, tỏi từ 50.000-70.000 đồng/kg, cao gấp đôi so với mấy năm trước.

Sau lễ hội, thị trường tiêu thụ hành, tỏi cũng đã có những chuyển biến rất tích cực.

“

“Không chỉ ở trong nước, một số sản phẩm hành, tỏi sấy khô, rượu tỏi… đã bước đầu được xuất bán sang một số nước như Trung Quốc, Pháp”.

Trưởng Phòng Kinh tế thị xã Kinh Môn Nguyễn Trọng Thưởng

Có một giai đoạn vải thiều – một trong những đặc sản đã trở thành niềm tự hào của người Hải Dương bị lấn át bởi vải Bắc Giang. Giá vải không cao, thị trường tiêu thụ trong nước hạn chế, tiếp thị sang một số nước gặp khó khăn. Thế nhưng tình thế đã thay đổi khi lần đầu tiên lễ hội vải thiều được tổ chức vào năm 2018. Lễ hội đã tạo ra một “luồng gió mới” trong xúc tiến thương mại cho thứ quả đặc sản này cả về mặt hình ảnh lẫn giá trị.

Sau lễ hội, Hải Dương đã bắt tay tổ chức lại các vùng sản xuất vải đạt tiêu chuẩn xuất khẩu và mời gọi được nhiều doanh nghiệp tham gia tiêu thụ sản phẩm.

Đến nay, toàn tỉnh có 198 mã số vùng trồng vải phục vụ xuất khẩu, chủ yếu ở huyện Thanh Hà. Vụ vải năm 2024, Hải Dương có 120 ha của 12 vùng trồng vải sớm theo tiêu chuẩn GlobalGAP đủ điều kiện xuất khẩu vào thị trường cao cấp, tăng 1 vùng (10 ha) so với vụ vải năm 2023. Sản lượng vải ở 12 vùng này đạt gần 1.500 tấn, được xuất khẩu sang thị trường các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, châu Âu…

2024 là năm thứ 3 huyện Tứ Kỳ tổ chức Ngày hội lúa rươi hữu cơ (trước đó mang tên Lễ hội lúa rươi hữu cơ).

Anh Nguyễn Văn Tuân, Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp thế hệ mới (Tứ Kỳ) cho biết trong 2 năm 2023-2024, công ty đã giúp nông dân xã An Thanh tiêu thụ 110 tấn gạo hữu cơ ST25 với giá 65.000 đồng/kg, cao gấp đôi so với gạo cùng giống lúa nhưng gieo cấy theo phương thức thâm canh truyền thống. “Qua lễ hội, nhiều đối tác trong nước đặt mua gạo hữu cơ nhưng sản lượng hiện có chưa đáp ứng hết nhu cầu. Công ty đang chuẩn bị mở rộng diện tích liên kết trồng lúa hữu cơ sang xã Quang Trung với diện tích khoảng 30 ha để tăng sản lượng, giá trị”, anh Tuân nói.

Chuẩn hoá quy trình sản xuất

Tôi từng được trò chuyện với Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan tại một số lễ hội nông sản ở Hải Dương. Bộ trưởng đánh giá cao sáng kiến của tỉnh trong việc tổ chức các lễ hội nông sản.

Tuy nhiên, diện tích sản xuất các loại nông sản đạt chuẩn quy trình xuất khẩu của tỉnh còn khiêm tốn so với tiềm năng. Thời vụ thu hoạch các sản phẩm cây trồng ngắn, các cơ sở chế biến, bảo quản nông sản có quy mô lớn còn ít… Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, bên cạnh việc tiếp tục mở rộng các vùng sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu, Hải Dương cần chú trọng thu hút nguồn lực đầu tư mạnh mẽ cho khâu chế biến, bảo quản nông sản. Nông sản được bảo quản lâu hơn, tạo ra những sản phẩm mới mẻ, chất lượng hơn sẽ nâng cao về giá trị và hấp dẫn thị trường.

“Nhu cầu về nông sản ở những thị trường này hiện còn rất lớn. Nông sản Hải Dương hoàn toàn có thể mở rộng thị phần xuất khẩu ra thế giới nếu sớm chuẩn hoá quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế”, Phó Chánh Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh dịch tễ và kiểm dịch động thực vật Việt Nam (SPS) Ngô Xuân Nam nhận định.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lương Thị Kiểm cho biết để đạt được mục tiêu này tỉnh sẽ phát triển trồng trọt tập trung theo chuỗi giá trị, theo định hướng thị trường, ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, hướng tới phát triển kinh tế nông nghiệp đa giá trị.

TIẾN MẠNH