Dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội

Theo kế hoạch, chiều nay 10/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.

Trước đó, Chính phủ đã có tờ trình kiến nghị Quốc hội xem xét phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.

Theo Bộ Giao thông vận tải – cơ quan được giao xây dựng, triển khai dự án, đây là dự án có mục tiêu xây dựng tuyến đường sắt mới hiện đại, đồng bộ nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải nội địa, liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Tuyến đường sắt sẽ tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững. Dự án sẽ phát huy lợi thế trên hành lang kinh tế Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng bảo đảm kết nối hiệu quả mạng lưới đường sắt trong nước và quốc tế; gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế…

Dự án có điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc), điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện (Hải Phòng); đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố.

Chiều dài tuyến chính khoảng 390,9 km và 3 tuyến nhánh khoảng 27,9 km. Dự án có sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 203,231 tỷ đồng, tương đương khoảng 8,369 tỷ USD.

Theo tiến độ, dự án sẽ được trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 2 năm 2025, khởi công cuối năm 2025 và hoàn thành xây dựng vào năm 2030.

Theo Bộ Giao thông vận tải, trên cơ sở số liệu khảo sát giao thông, cập nhật định hướng phát triển không gian, kinh tế- xã hội, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông của khu vực cho thấy, đến năm 2050 tổng nhu cầu vận tải trên hành lang khoảng 397,1 triệu tấn hàng hóa và 334,2 triệu hành khách.

Để tái cơ cấu thị phần vận tải, giảm chi phí logistics bảo đảm phát triển bền vững, dựa trên vai trò, lợi thế của từng phương thức vận tải, vận tải bằng đường sắt cần đảm nhận khoảng 25,6 triệu tấn hàng hóa, 18,6 triệu hành khách.

Tuy nhiên, tuyến đường sắt hiện hữu chỉ đáp ứng khoảng 4,1 triệu tấn hàng hóa, 3,8 triệu hành khách, phục vụ cho một số hàng hóa, nguyên liệu công nghiệp, khách du lịch chặng ngắn.

“Do đó, cần phải đầu tư tuyến đường sắt mới để đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng trên hành lang”, Bộ Giao thông vận tải thông tin.

Đặc biệt, theo Bộ Giao thông vận tải, dự án tạo ra thị trường xây dựng, tạo tiền đề để phát triển công nghiệp đường sắt, công nghiệp hỗ trợ.

Cụ thể, việc đầu tư dự án tạo ra thị trường xây dựng với giá trị khoảng 4,56 tỷ USD, ước tính tạo ra khoảng 90.000 việc làm trong thời gian xây dựng và khoảng 2.500 việc làm lâu dài trong quá trình vận hành, khai thác. Trường hợp tính cả hệ thống đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị sẽ tạo ra thị trường xây dựng khoảng 98,3 tỷ đô và hàng triệu việc làm.

Theo Bộ Giao thông vận tải, tương tự như dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam đã được Quốc hội thông qua, dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có quy mô lớn, công nghệ kỹ thuật mới lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam. Để thực hiện thành công và sớm hoàn thành theo tiến độ yêu cầu, dự án cần thiết phải áp dụng chính sách đặc thù, đặt biệt.

Cụ thể, Bộ Giao thông vận tải đề xuất cho phép áp dụng 15/19 cơ chế, chính sách đặc thù thuộc thẩm quyền của Quốc hội và bổ sung 4 chính sách.

Trong đó, Bộ Giao thông vận tải đề xuất nhà thầu ưu tiên sử dụng sản phẩm nội địa. Lý do là theo Bộ Giao thông vận tải đánh giá, doanh nghiệp đường sắt trong nước đủ khả năng để nhận chuyển giao công nghệ đối với công tác quản lý, bảo trì, vận hành, khai thác. Một số doanh nghiệp trong nước có sẵn các cơ sở, nhà máy có khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu để cung ứng sản phẩm công nghiệp, từng bước tiếp nhận nội địa hóa, làm chủ công nghệ hiện đại.

Kinh nghiệm của các nước phát triển công nghiệp đường sắt cho thấy để có thể tiếp nhận, tiến tới làm chủ công nghệ phải có cơ chế như nhà thầu ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà trong nước có thể sản xuất, cung cấp.

Đối với gói thầu được tổ chức đấu thầu quốc tế, hồ sơ mời thầu phải có điều kiện cam kết của tổng thầu, nhà thầu nước ngoài về việc chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực cho đối tác Việt Nam để làm chủ công tác quản lý, vận hành, từng bước làm chủ công nghệ.

T.H (theo Vietnamnet)