Xuân về trên đảo Trà Bản

Mắt thần của biển

Khoảng 5 giờ sáng một ngày cuối năm, chúng tôi theo đoàn công tác do Chuẩn Đô đốc Vũ Văn Nam, Tư lệnh Vùng 1 Hải quân dẫn đầu đến đảo Trà Bản. Sau 2 giờ, chúng tôi mới lên khu A, trạm ra đa 485 trên đỉnh núi, nơi cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ canh trời, canh biển.

Trạm ra đa 485 ở độ cao 485 m so với mặt nước biển. Trạm có nhiệm vụ quản lý, quan sát, phát hiện báo cáo chính xác, kịp thời các mục tiêu trên không, trên biển lên sở chỉ huy cấp trên. Trạm 485 được gọi là “Mắt thần của biển”.

Thượng úy Nguyễn Ngọc Tú, Phó Trạm trưởng Trạm 485 cho biết đơn vị đóng trên núi cao, thời tiết khắc nghiệt, lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm phải chuyển từ đất liền ra đảo. Cán bộ, chiến sĩ phải vận chuyển trên 10 km từ chân núi lên đỉnh núi, chủ yếu mang vác bằng đường bộ. Tuy gian nan vất vả, song cán bộ chiến sĩ luôn động viên nhau, yên tâm công tác, trực chiến 24/24 giờ.

Trung sĩ Nguyễn Sĩ Vũ, quê ở Thanh Hóa lần đầu ăn Tết trên đảo chia sẻ: “Nơi đây đã cho tôi những nhận thức mới trong quân đội, nhãn quan về biển đảo, nâng cao trách nhiệm với đất nước. Tôi được tham gia nhiều công việc trên đảo sẽ là hành trang cho cuộc sống sau này”.

Thượng tá Nguyễn Mạnh Thành, Chủ nhiệm ra đa vùng 1 Hải quân, quê ở Hải Dương, đóng quân ở trạm hơn 20 năm trước kể: “Lúc đó, xã Bản Sen chưa có điện lưới quốc gia nên sinh hoạt của trạm rất hạn chế. Thực phẩm chủ yếu là đồ khô. Đơn vị phải đào giếng ở dưới suối để mùa khô có nước tắm rửa. Ngày đông giá rét phải đốt lửa đun nước cạnh giếng để tắm. Hơn chục năm trở lại đây, trạm đã có điện, có nước sạch, có tủ cấp đông, bảo đảm thực phẩm tươi sống. Đơn vị cũng tích cực trồng rau, nuôi gà, lợn nên đời sống của bộ đội được cải thiện rất nhiều so với trước”.

Năm 2024, các cơ quan, đơn vị luôn sẵn sàng chiến đấu; quan sát, phát hiện và xua đuổi 973 lượt tàu cá nước ngoài vi phạm vùng biển Việt Nam. Vùng 1 còn tích cực tham gia công tác tìm kiếm cứu nạn, phòng chống cháy nổ. Huy động hàng trăm lượt xe ô tô, tàu xuồng, trên 7.000 lượt cán bộ, chiến sĩ thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cứu nạn trong bão số 3 (Yagi), trong đó cứu 20 người, kéo 3 tàu cá, cắt chặt 2.500 cây đổ…

Vùng 1 Hải quân đã triển khai hiệu quả Chương trình “Hải quân Việt Nam làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi bám biển”. Tổ chức nói chuyện, tuyên truyền biển đảo cho gần 40.000 cán bộ, đảng viên; tuyên truyền thu hút nguồn nhân lực cho 14.000 giáo viên, học sinh ở các tỉnh phía Bắc…

Đạt được kết quả đó trong năm 2024 là sự nỗ lực vượt bậc của cán bộ, chiến sĩ trong toàn vùng, trong đó có đóng góp quan trọng của cán bộ, chiến sĩ Trạm ra đa 485, một trong những “mắt thần của biển”.

Thắm tình quân dân

Trạm ra đa 485 của Vùng 1 Hải quân đứng chân thuộc xã Bản Sen nằm trên đảo Trà Bản có diện tích đất nổi ước khoảng 87 km². Đảo có chiều dài 23 km, rộng 6 km, cách đất liền 20 hải lý, cách đảo Cái Bầu 10 km. Đây là hòn đảo lớn nhất trong vịnh Bái Tử Long. Trên đảo có 317 hộ dân, với 1.234 nhân khẩu, gồm 7 dân tộc anh em cùng chung sống (Kinh, Hoa, Tày, Nùng, Sán Dìu, Dao, Mường), trong đó có 38% bà con dân tộc thiểu số.

Từ đất liền ra Trà Bản có nhiều đường khác nhau, nhưng dễ nhất là đi thuyền gỗ hoặc tàu cao tốc xuất phát từ cảng Cái Rồng hay cảng Ao Tiên (huyện Vân Đồn). Năm 2015, nơi đây đã có điện lưới, năm 2021 có đường xuyên đảo bằng bê tông chắc chắn. Những năm qua, được sự quan tâm của chính quyền các cấp, đời sống vật chất, tinh thần của người dân xã đảo từng bước cải thiện. Các ngành nghề chủ lực phát triển kinh tế ở đây gồm: trồng rừng, khai thác rừng, trồng cam, chè, nuôi, đánh bắt hải sản…

Nhân dịp Tết Ất tỵ cận kề, Chuẩn Đô đốc Vũ Văn Nam, Tư lệnh vùng 1 Hải Quân đã xúc động cảm ơn sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ hết sức quý báu của Đảng ủy, chính quyền xã, các cơ quan trên đảo và sự đùm bọc của bà con Bản Sen từ nhiều năm qua với cán bộ, chiến sĩ Trạm 485. Tại buổi gặp mặt đón xuân, thay mặt Vùng 1 Hải quân, Tư lệnh vùng đã tặng quà chúc Tết Đảng ủy, HĐND, UBND xã Bản Sen; trao quà cho 10 gia đình chính sách, gia đình khó khăn trên đảo; tặng quà trường mầm non, trường tiểu học và trung học cơ sở xã Bản Sen, đơn vị kết nghĩa với trạm ra đa.

Đồng chí Đinh Trung Kiên, Bí thư Đảng ủy xã Bản Sen phấn khởi phát biểu: Hơn 60 năm trước, đảo được Quân chủng Hải Quân chọn nơi đây là điểm quan sát vùng biển, vùng trời Đông Bắc của Tổ quốc. Trạm đã tham gia chiến đấu và đạt nhiều thành tích trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đảng ủy, chính quyền và nhân dân xã luôn quan tâm, ủng hộ, là hậu phương vững chắc cho đơn vị đóng quân. Xã chân thành cảm ơn các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của trạm đã đóng góp nhiều công sức, tiền của xây dựng các công trình của xã, của các thôn. Đảo Trà Bản được xem là phên dậu của tỉnh Quảng Ninh cũng như khu vực biển miền Bắc. Trạm ra đa đóng trên địa bàn thường xuyên phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới; chủ động tham mưu, đề xuất cấp ủy, chính quyền địa phương làm tốt công tác quốc phòng, quân sự địa phương; thực hiện tốt công tác phối hợp bảo đảm nắm chắc, chính xác tình hình, làm chủ địa bàn, xử lý hiệu quả mọi tình huống, không để bị động, bất ngờ, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo quốc gia.

Chia tay hòn đảo xinh đẹp, đi trên những con đường bê tông, những ngôi trường và nhiều công trình mà ở đó luôn thắm tình quân dân, chúng tôi bồi hồi mong muốn một ngày sớm trở lại. Trà Bản thực sự là hòn đảo phên dậu vùng đông bắc của Tổ quốc.

TRẦN TUẤN