Thời điểm này, các địa phương trong tỉnh Hải Dương đã hoàn thành công tác khám tuyển nghĩa vụ quân sự năm 2024. Theo đánh giá của Hội đồng nghĩa vụ quân sự các địa phương, số thanh niên đến khám theo lệnh triệu tập đạt hơn 98%. Tuy nhiên, số nam thanh niên đạt sức khỏe vẫn chiếm tỷ lệ thấp so với số thanh niên lên khám. Đáng chú ý, tỷ lệ thanh niên mắc các dị tật về mắt như cận thị, loạn thị, viễn thị… ngày càng tăng. Đây là khó khăn lớn đối với các địa phương trong công tác tuyển quân.
Trước khi bước vào đợt khám sơ tuyển nghĩa vụ quân sự năm 2024, lãnh đạo Ban Chỉ huy quân sự huyện Cẩm Giàng cho biết toàn huyện có khoảng 5.000 thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ, trong đó hơn 1.000 thanh niên trong diện gọi nhập ngũ, còn lại thuộc diện tạm hoãn, miễn. Trong số thanh niên diện sẵn sàng nhập ngũ này thì có tới trên 40% mắc các dị tật về mắt.
Hằng năm qua khám sơ tuyển, TP Hải Dương có trên 1.000 thanh niên đủ điều kiện khám cấp thành phố. Tuy nhiên, kết quả số thanh niên đủ điều kiện sức khỏe nhập ngũ chỉ chiếm trên 30%, còn lai không bảo đảm. Số thanh niên bị loại, không bảo đảm sức khỏe này hầu hết là bị mắc các tật khúc xạ về mắt như cận thị, loạn thị. Nhiều phường ở khu vực nội đô, tỷ lệ thanh niên bị cận thị, loạn thị lên tới 50 – 60%, có những khu dân cư 100% số thanh niên diện sẵn sàng nhập ngũ bị mắc tật khúc xạ về mắt.
Nhiều địa phương khác trong tỉnh, số thanh niên diện sẵn sàng nhập ngũ mắc tật khúc xạ về mắt cũng chiếm 30 – 40%…
Theo Ban Chỉ huy quân sự các huyện, thị xã, thành phố, tỷ lệ thanh niên trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự mắc các bệnh lý về mắt ngày càng gia tăng. Số thanh niên bị cận thị, loạn thị chiếm tỷ lệ rất cao trong số các bệnh lý về mắt. Nguyên nhân do môi trường sống, học tập, thói quen sinh hoạt của một bộ phận nam thanh niên. Nhiều thanh niên lười vận động, sử dụng điện thoại, xem ti vi quá nhiều dẫn đến các bệnh về mắt.
Tại các cuộc họp tổng kết, triển khai công tác tuyển quân những năm gần đây, nhiều địa phương kiến nghị Bộ Quốc phòng sớm điều chỉnh về quy định tiêu chuẩn sức khỏe, cần coi các bệnh về mắt là một bệnh lý của xã hội hiện đại để phù hợp tình hình thực tế.
Ngày 6/12/2023, Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư 105/2023/TT-BQP về quy định tiêu chuẩn, sức khỏe cho các đối tượng thuộc phạm vi quản lý của bộ này. Quy định là sự “cởi trói”, gỡ khó cho công tác tuyển quân hiện nay của cả nước nói chung, tỉnh Hải Dương nói riêng. Bởi sẽ có nhiều trường hợp mắc các tật khúc xạ về mắt sẽ phải tham gia nghĩa vụ quân sự.
Cụ thể, theo điều 4, Thông tư 105/2023/TT-BQP, tiêu chuẩn sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự phải đạt loại 1, loại 2, loại 3. Ở loại 1, tất cả các chỉ tiêu khám đều đạt điểm 1, tình trạng sức khỏe rất tốt. Loại 2 có ít nhất một chỉ tiêu bị điểm 2, tình trạng sức khỏe tốt. Loại 3 là có ít nhất một chỉ tiêu bị điểm 3, tình trạng sức khỏe khá. Loại 4 là có ít nhất một chỉ tiêu bị điểm 4, chỉ tình trạng sức khỏe trung bình. Loại 5 có ít nhất một chỉ tiêu bị điểm 5, chỉ tình trạng sức khỏe kém và loại 6 có ít nhất một chỉ tiêu bị điểm 6, chỉ tình trạng sức khỏe rất kém.
Căn cứ mục I , Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 105/2023/TT-BQP, người có độ cận dưới 3 diop sẽ được tính điểm thị lực theo thị lực sau chỉnh kính với mức điểm từ 2 – 3. Do đó, người bị cận thị vẫn có thể phải đi nghĩa vụ quân sự nếu có độ cận dưới 3 diop. Cũng theo thông tư mới của Bộ Quốc phòng, người bị loạn thị nếu có các tiêu chuẩn khác về sức khỏe đạt yêu cầu vẫn phải tham gia nghĩa vụ quân sự.
Theo quy định hiện hành (Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP của Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng), người bị loạn thị (bao gồm tất cả các loại) sẽ bị chấm điểm 6, tức được xếp vào nhóm sức khỏe loại 6 – không đủ điều kiện tham gia nghĩa vụ quân sự. Nhưng với Thông tư 105/2023/TT-BQP, người viễn thị do sinh lý hoặc dưới 1 diop sẽ được chấm 2 điểm; lớn hơn hoặc bằng 1 diop sẽ được chấm 3 điểm. Trường hợp loạn thị đã phẫu thuật, hết loạn thị sẽ được chấm 3 hoặc 4 điểm tùy trường hợp. Như vậy với người đang loạn thị bị chấm điểm 2 mà các tiêu chuẩn sức khỏe khác không có tiêu chuẩn nào bị chấm điểm 3, 4, 5, 6 thì sẽ đạt sức khỏe loại 2, đủ điều kiện nhập ngũ. Với người loạn thị bị chấm điểm 3 mà các tiêu chuẩn sức khỏe khác không có tiêu chuẩn nào bị chấm điểm 4, 5, 6 thì sẽ đạt sức khỏe loại 3 cũng sẽ đủ điều kiện nhập ngũ.
Kết quả sơ tuyển sức khỏe, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự trước ngày 1/1/2024 vẫn tiếp tục thực hiện theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP. Từ sau ngày 1/1/2024, việc sơ tuyển sức khỏe, khám sức khỏe mới thực hiện theo Thông tư 105/2023/TT-BQP.
Với những điều chỉnh kịp thời về tiêu chuẩn sức khỏe đối với người trong độ tuổi nhập ngũ, công tác tuyển quân trên địa bàn tỉnh thời gian tới sẽ có những chuyển biến tích cực, khắc phục tình trạng thiếu nguồn tuyển quân như hiện nay.
TRƯƠNG HÀ
