Về nội dung phương án tổng thể, giai đoạn 2023-2025, Hải Dương không thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện; thực hiện sắp xếp 61 đơn vị hành chính cấp xã gồm 49 xã, 5 thị trấn và 7 phường (trong đó có 37 đơn vị thuộc diện sắp xếp, 24 đơn vị liền kề); không thực hiện sắp xếp 1 xã (xã Nhân Huệ, TP Chí Linh) do có yếu tố đặc thù.
Để có đủ căn cứ thực hiện các phương án này, Bộ Nội vụ đề nghị UBND tỉnh Hải Dương thuyết minh, bổ sung, giải trình làm rõ 2 phương án nhập phường Trần Hưng Đạo, phường Quang Trung và phường Nguyễn Trãi; nhập phường Phạm Ngũ Lão, phường Trần Phú và phường Lê Thanh Nghị (TP Hải Dương). Căn cứ quy định tại khoản 1, điều 4 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, Bộ Nội vụ thống nhất với 2 phương án này.
Đối với 21 phương án nhập 1 xã thuộc diện sắp xếp với 1 xã liền kề để hình thành xã 21 xã mới chưa bảo đảm tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên theo quy định, Bộ Nội vụ đề nghị UBND tỉnh Hải Dương nghiên cứu phương án sắp xếp thêm với đơn vị hành chính cấp xã liền kề khác để bảo đảm 21 xã mới đạt đủ tiêu chuẩn diện tích tự nhiên theo quy định. Trường hợp sau khi nghiên cứu, rà soát kỹ từng phương án mà không thể sắp xếp thêm với đơn vị hành chính cấp xã liền kề khác thì đề nghị tỉnh giải trình rõ lý do trong phương án tổng thể và Đề án sắp xếp đơn vị hành chính của tỉnh.
Đối với phương án nhập xã Hoành Sơn vào phường Duy Tân để hình thành phường Duy Tân mới (Kinh Môn), đề nghị UBND tỉnh bổ sung làm rõ sự phù hợp của phương án này với các quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bổ sung đánh giá sơ bộ các tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế – xã hội và trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đối với phường Duy Tân mới theo quy định.
Đối với 5 phương án sắp xếp xã với thị trấn gồm nhập xã Thanh Khê vào thị trấn Thanh Hà (Thanh Hà); nhập xã Đồng Tâm vào thị trấn Ninh Giang (Ninh Giang); nhập xã Thạch Lỗi vào thị trấn Cẩm Giang (Cẩm Giàng); nhập xã Nam Hồng vào thị trấn Nam Sách (Nam Sách); nhập xã Phúc Thành và điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên, quy mô dân số của thôn Quỳnh Khê 1 (Kim Xuyên) vào thị trấn Phú Thái (Kim Thành) thì 5 thị trấn mới và xã Kim Xuyên mới hình thành sau sắp xếp đều chưa đạt tiêu chuẩn diện tích tự nhiên. Đề nghị UBND tỉnh Hải Dương nghiên cứu hoàn thiện phương án theo hướng nhập nguyên trạng hoặc sắp xếp thêm với đơn vị hành chính cấp xã liền kề khác để bảo đảm các thị trấn và xã mới hình thành sau sắp xếp đạt đủ tiêu chuẩn theo quy định. Trường hợp sau khi nghiên cứu, rà soát kỹ các phương án mà không thể nhập nguyên trạng hoặc sắp xếp thêm với đơn vị hành chính cấp xã liền kề khác thì đề nghị tỉnh giải trình rõ lý do trong phương án tổng thể và Đề án sắp xếp đơn vị hành chính của tỉnh. Bổ sung làm rõ sự phù hợp của phương án này với các quy hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đánh giá sơ bộ các tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế – xã hội, loại đô thị đối với 5 thị trấn mới hình thành sau sắp xếp theo quy định.
Đối với đề nghị không thực hiện sắp xếp xã Nhân Huệ (Chí Linh) do có yếu tố đặc thù quy định tại điểm a và điểm c khoản 1 điều 3, đề nghị UBND tỉnh Hải Dương giải trình rõ, cụ thể và bổ sung các tài liệu, tư liệu thuyết minh bảo đảm tính thuyết phục, phù hợp với quy định tại khoản 1 điều 3 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15. Trường hợp không có đủ căn cứ theo quy định thì thực hiện sắp xếp trong giai đoạn 2023 – 2025. Trong đó lưu ý, không phải cứ có vị trí trọng điểm về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt thì không thực hiện sắp xếp mà phải chứng minh, lý giải rõ nếu xã này sắp xếp với đơn vị hành chính cấp xã liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự xã hội thì mới thuộc diện không bắt buộc sắp xếp.
Về kiến nghị, đề xuất của UBND tỉnh Hải Dương đề xuất phương án sắp xếp phù hợp đối với 4 phường thuộc TP Hải Dương (Trần Phú, Nguyễn Trãi, Quang Trung và Trần Hưng Đạo), Bộ Nội vụ thống nhất với phương án sắp xếp 4 phường này. Tuy nhiên, tại tờ trình số 113/TTr-UBND ngày 13/10/2023 về việc phê duyệt phương án tổng thể sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh Hải Dương giai đoạn 2023-2025 và Phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 của tỉnh Hải Dương, tỉnh đề nghị không thực hiện sắp xếp 4 phường trên do có yếu tố đặc thù là phường trọng điểm về quốc phòng. Bộ Nội vụ đề nghị UBND tỉnh Hải Dương nghiên cứu thực hiện sắp xếp 4 phường theo phương án tỉnh đã đề xuất, bảo đảm đúng quy định của Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15…
Trước đó, UBND tỉnh đã trình Bộ Nội vụ xem xét, có ý kiến về phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 trên địa bàn toàn tỉnh. Theo phương án tổng thể trình Bộ Nội vụ, toàn tỉnh có 38 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện phải sắp xếp và 23 đơn vị liền kề liên quan. Tuy nhiên, xã Nhân Huệ (Chí Linh) là đơn vị có yếu tố đặc thù nên đề nghị không thực hiện sắp xếp. Tổng số đơn vị thuộc diện sắp xếp, sáp nhập là 60 xã, phường, thị trấn. Phương án tổng thể cũng kiến nghị Bộ Nội vụ xem xét việc sắp xếp đơn vị hành chính đối với 4 phường của TP Hải Dương gồm: Trần Phú, Nguyễn Trãi, Quang Trung, Trần Hưng Đạo thuộc diện phải sắp xếp giai đoạn 2023 – 2025 (đã có trong phương án tổng thể).
HÀ VY