Hải quan tăng cường kiểm soát doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro về thuế

Ảnh minh hoạ (Ảnh: M.P)

Tổng cục Hải quan yêu cầu các cục hải quan tỉnh, thành phố rà soát toàn diện tình trạng nợ thuế và các khoản thu khác của doanh nghiệp, đặc biệt là các đơn vị đã được hoàn thuế giá trị gia tăng từ năm 2020 đến tháng 8/2024. Theo thống kê, nhiều doanh nghiệp trong nhóm này đã chuyển trạng thái mã số thuế về “không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký,” tạm ngừng kinh doanh hoặc đang thực hiện thủ tục đóng mã số thuế nhưng vẫn còn các khoản nợ thuế chưa được thanh toán.

Trong trường hợp phát hiện các doanh nghiệp có nợ thuế, cơ quan hải quan được chỉ đạo áp dụng biện pháp thu hồi theo quy định tại Luật Quản lý thuế năm 2019 và Nghị định số 126/2020/NĐ-CP nhằm đảm bảo số thuế này được thu hồi đầy đủ, tránh gây thất thoát cho ngân sách nhà nước.

Ngoài ra, việc rà soát cũng giúp phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi cố tình lợi dụng trạng thái pháp lý không rõ ràng của doanh nghiệp để né tránh trách nhiệm thuế.

Một nội dung quan trọng khác được Tổng cục Hải quan nhấn mạnh là kiểm tra tình hình sử dụng hàng hóa nhập khẩu miễn thuế, đặc biệt là các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định tại khoản 11 Điều 16 Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Theo quy định, hàng hóa nhập khẩu miễn thuế để tạo tài sản cố định phải được sử dụng đúng mục đích đã đăng ký trong hồ sơ dự án. Trường hợp phát hiện doanh nghiệp thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa mà chưa kê khai lại tờ khai hải quan mới hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế, cơ quan hải quan có quyền ấn định thuế và áp dụng các biện pháp xử phạt theo quy định pháp luật.

Đặc biệt, Tổng cục Hải quan yêu cầu kiểm tra các trường hợp hàng hóa miễn thuế bị doanh nghiệp cầm cố, thế chấp để vay vốn tại các tổ chức tín dụng. Nếu tổ chức tín dụng phải xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ, tổ chức này có trách nhiệm nộp thay khoản thuế chưa được thực hiện đầy đủ. Quy định này được ghi rõ tại khoản 8 Điều 17 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP, nhằm đảm bảo nghĩa vụ thuế không bị bỏ sót ngay cả khi tài sản bị xử lý.

Tổng cục Hải quan cũng chỉ đạo các cục hải quan địa phương rà soát toàn diện hồ sơ nhập khẩu hàng hóa miễn thuế, các dự án đã được hưởng ưu đãi đầu tư, và thực tế sử dụng các mặt hàng này. Các trường hợp phát hiện vi phạm, chẳng hạn như sử dụng sai mục đích hàng hóa miễn thuế mà không kê khai hoặc nộp thuế bổ sung, sẽ bị xử lý nghiêm khắc.

Việc kiểm soát này nhằm ngăn chặn các hành vi trục lợi chính sách miễn thuế, đảm bảo công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế và góp phần tăng cường quản lý nguồn lực quốc gia. Các biện pháp kiểm tra chặt chẽ cũng giúp nâng cao hiệu quả thu ngân sách, giảm thiểu thất thoát và tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng./.