Trong suốt cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, trong chiến dịch Điện Biên Phủ, lần đầu tiên Quân đội Nhân dân Việt Nam quyết định dùng khối bộc phá lớn tới gần 1.000kg để tiêu diệt cứ điểm kiên cố của địch. Sự sáng tạo, kiên trì và dũng cảm đã góp phần mở đường cho quân ta tiến lên giải phóng toàn bộ Điện Biên Phủ.
 |
 |
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Chiến dịch Điện Biên Phủ |
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, cuộc chiến trên đồi A1 diễn ra giằng co ác liệt trong nhiều ngày. Quân đội Pháp dựa vào thế cao, có hầm ngầm vững chắc liên tục phản kích lại quân đội Việt Nam. Sau 4 lần tiến công vẫn chưa thể chiếm được đồi, lúc này, một phương án được Bộ Chỉ huy Chiến dịch đưa ra, đó là bí mật đào một đường hầm đi sâu vào trong lòng đồi A1, đồng thời bố trí một khối lượng thuốc nổ gần 1.000kg nhằm đánh sập hầm ngầm cố thủ của địch. Theo lời kể của Chiến sỹ Điện Biên Bùi Văn Tỉnh, sau khi đường hầm được đào xong, ông cùng đồng đội nhận nhiệm vụ đưa từng phần thuốc nổ đi sâu vào vị trí trong lòng hầm đã được định sẵn.
 |
 |
| Dấu tích của quả bộc phá nghìn cân vẫn còn in sâu trên đỉnh đồi A1 |
Đúng 20 giờ 30 phút ngày 6/5/1954, sau khi được điểm hoả thành công bởi Tiểu Đội trưởng Nguyễn Văn Bạch, thuộc Đại đội Công binh M83, một tiếng nổ trầm vang lên. Khối bộc phá nổ khiến cho quân Pháp trong hầm cố thủ bị sức ép, choáng váng. Chớp thời cơ đó, các chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam xông lên giải phóng cứ điểm A1 vào 4 giờ 30 phút sáng ngày 7/5/1954. Trung tâm đề kháng phía Đông của tập đoàn cứ điểm đã hoàn toàn sụp đổ. Sau 70 năm, dấu tích của quả bộc phá nghìn cân vẫn còn in sâu trên đỉnh đồi A1, cùng với nhiều kỷ vật còn lại đã chứng minh cho sự sáng tạo, kiên trì của các chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam, khiến cho du khách tham quan không khỏi xúc động.
Cuộc chiến ở đồi A1 diễn ra ác liệt, bởi cứ điểm này là chỗ dựa cuối cùng của quân Pháp nhằm cứu vãn sự sụp đổ của Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Dấu tích còn lại của khối bộc phá nghìn cân đã phần nào cho thấy sự khốc liệt của 56 ngày đêm chiến dịch, cùng với đó là sự mưu trí, dũng cảm của Quân đội Nhân dân Việt Nam để làm nên chiến thắng lẫy lừng./.
Minh Trang – Duy Hải (Đài PT-TH Điện Biên)
