Hàng nghìn người tham dự Lễ hội Giã cốm huyện Vị Xuyên lần thứ I

Diễn ra trong 2 ngày cuối tuần 14-15/10, Lễ hội Giã cốm lần đầu tiên được tổ chức với quy mô cấp huyện tại Thôn Mịch B, xã Thuận Hoà đã thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách tới tham dự. Ngoài phần thi giã cốm giữa 11 xã thuộc địa bàn huyện Vị Xuyên, trong khuôn khổ của lễ hội diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao như: Thi văn nghệ dân gian, thi đấu các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian, trưng bày sản phẩm đặc trưng của các xã, thị trấn, thi ẩm thực của các thôn trên địa bàn xã Thuận Hoà.

Thông qua Lễ hội Giã cốm huyện Vị Xuyên lần thứ nhất đã khắc hoạ được nét sinh hoạt văn hoá đặc sắc của người dân tộc Tày, thúc đẩy phong trào lao động, sản xuất, đẩy mạnh giao thương hàng hóa của người dân.

Dù trời mưa nhưng lễ hội vẫn thu hút đông đảo người dân, du khách tới tham quan.

Phần thi giã cốm giữa 11 xã có nghề làm cốm trong huyện gồm: Việt Lâm, Phương Tiến, Tùng Bá, Phú Linh, Kim Linh, Kim Thạch, Đạo Đức, Bạch Ngọc, Ngọc Minh, Linh Hồ, Thuận Hòa. Mỗi đội có 5 người cùng trải qua các phần thi: Cắt lúa, sấy tuốt, giã cốm và trình bày cốm.

Cốm được làm từ giống lúa nếp cái hoa vàng địa phương, khi lựa chọn ngắt, hạt lúa nếp phải chắc hạt nhưng còn mấm sữa ở đầu hạt, vỏ ngả màu lam vàng

Các đội thi sau khi hoàn thành công đoạn gặt lúa sẽ lặt bỏ phần lá, xếp lúa thành bó lọn rồi đem đi cân dưới sự giám sát của ban tổ chức.

Trước khi vào sấy lúa là công đoạn chuẩn bị lò sấy. Lò sấy được xây riêng biệt với vỉ liếp đan bằng tre tươi được đặt lên miệng lò. Lửa ban đầu được để to đều để làm nóng lò, đến khi sấy phải lựa bớt lửa, đảm bảo nhiệt độ vừa phải để những hạt lúa không bị cháy.

Kỹ thuật sấy lúa đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo. Những bó lúa được lật đi lật lại đều tay để hạt nếp chín tới, màu sắc tái trắng, không bị cháy. Trung bình mỗi lọn được sấy trong vòng 2 phút.

Sau mỗi mẻ sấy cho từng bó lúa kẹp vào thanh tre, chuốt từng bông hoặc dùng bát úp để cạo cho hạt thóc rời ra.

Du khách được tận mắt chứng kiến các công đoạn làm cốm theo phương pháp thủ công truyền thống của người dân tộc Tày.

Giã cốm là công đoạn quan trọng, không chỉ mang ý nghĩa thông báo về một vụ mùa bội thu mà còn là dịp mời tổ tiên, các vị thần linh về thưởng thức cốm. Nhịp chày giã được đưa nhẹ và đều, vừa giã vừa có độ miết, độ nảy của chày để cốm đạt độ mịn, dẻo. Khi giã phải luôn tay đảo cốm từ trên xuống, dưới lên, cho đều.

Sau mỗi lượt giã, cốm sẽ được đem đi sảy bớt trấu. Công đoạn lặp lại cho tới khi sạch vỏ.

Cốm giã xong được các đội thi bài trí đẹp mắt theo phong cách riêng

Trong khuôn khổ của lễ hội, các phần thi văn nghệ dân gian, thi đấu các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian như đẩy gậy, kéo co, tạo không khí phấn khởi, sôi động cho lễ hội

Các gian hàng trưng bày các sản phẩm về cốm như: bánh cốm, cốm lam, xôi cốm,.. thu hút nhiều lượt khách tới mua. Đây cũng là dịp quảng bá tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch của địa phương, hướng đến xây dựng sản phẩm du lịch cho huyện Vị Xuyên

Hà An