Chăm lo phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước. Để thanh niên luôn là trụ cột vững vàng, đội dự bị tin cậy của Đảng, đòi hỏi vai trò tiên phong, dẫn dắt của tổ chức đoàn.
Lấy xây để chống
Thành quả trong công tác giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) gần một thế kỷ qua của Đoàn đã minh chứng, khi tuổi trẻ được trang bị đầy đủ lý luận chính trị, được tập hợp, thống nhất dưới ngọn cờ Đoàn, sẽ tạo nên sức đề kháng mạnh mẽ, là bức tường thành vững chắc của trận địa tư tưởng, ngăn chặn, đẩy lùi các khuynh hướng lệch lạc, giữ vững rường cột nước nhà. Đó cũng là cách lấy xây để chống, ngăn chặn sự xâm nhập của những thông tin độc hại, phản động mà các thế lực thù địch hướng vào thanh niên.
Để xây dựng nền tảng tư tưởng vững chắc, trước tiên, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng của Đoàn cần đổi mới hơn nữa về nội dung, phương thức, qua đó nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị của ĐVTN. Việc tổ chức nghiên cứu, tìm hiểu Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; học tập các bài lý luận chính trị, quan điểm, chủ trương của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các văn bản cụ thể hóa nghị quyết; chính sách, pháp luật của Nhà nước cần được triển khai hiệu quả với nhiều hình thức sáng tạo, đa dạng, hiện đại, tránh sự xơ cứng, nhàm chán, thu hút đông đảo ĐVTN tham gia.
Cùng với chủ động nắm bắt, định hướng tình hình tư tưởng, dư luận xã hội trong thanh niên, hoạt động cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng giúp người trẻ tự phòng ngừa, nâng cao bản lĩnh đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch phải được triển khai quyết liệt, thường xuyên hơn.
Với phương châm “Lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, những thông tin tích cực cần được tổ chức đoàn các cấp tăng cường lan tỏa, trong đó chú trọng tuyên truyền nhiều phong trào thi đua yêu nước, gương người tốt, việc tốt trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” phải được triển khai đồng bộ, thực chất trong toàn Đoàn, với những tiêu chí cụ thể phù hợp với lứa tuổi, trình độ nhận thức, đặc điểm, điều kiện sống, học tập, lao động của thanh niên tại từng địa phương, đơn vị.
Cùng với đó, chú trọng phát hiện, bồi dưỡng, tuyên dương điển hình tiên tiến; định hướng, giáo dục ĐVTN về lòng nhân ái, tính trung thực, trách nhiệm, tinh thần hiếu học, yêu lao động, ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc; chống các biểu hiện sai trái, tiêu cực, nhận thức lệch lạc, bài trừ các tệ nạn xã hội. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cần được quan tâm đẩy mạnh với nội dung thiết thực, hình thức phong phú, qua đó góp phần hình thành thói quen “sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” trong thanh niên.
Đặc biệt, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cần tiếp tục phát huy hiệu quả ứng dụng chuyển đổi số, tận dụng không gian mạng trong công tác tuyên truyền, giáo dục, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Hiện tất cả tổ chức đoàn trong cả nước đều có fanpage, đây là điều kiện thuận lợi để tổ chức đoàn các cấp đẩy mạnh việc thực hiện kết nối hệ thống những trang cộng đồng trên mạng xã hội, tạo sự đồng bộ, lan tỏa trong công tác tuyên truyền, giáo dục từ Trung ương tới cơ sở, đồng thời xây dựng báo cáo phản ứng dư luận và tác động xã hội. Việc triển khai ứng dụng di động “Thanh niên Việt Nam” để kết nối, thông tin, tuyên truyền và định hướng, giáo dục thanh niên cần được duy trì bền vững, thực chất, tránh “đầu voi đuôi chuột”.
Việc duy trì hiệu quả hoạt động của hơn 2.000 câu lạc bộ lý luận trẻ các cấp được thành lập ở nhiệm kỳ qua cũng là bài toán đặt ra với tổ chức đoàn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục tuyên truyền, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong thanh niên. Tính nhanh nhạy, kịp thời trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, định hướng nhận thức đúng đắn của thanh niên trước các thông tin xấu độc cần được các câu lạc bộ lý luận trẻ vận hành, thực hiện hiệu quả và có chiều sâu hơn nữa.
Một trong những giải pháp tập hợp, giáo dục thanh niên hiệu quả chính là tạo ra những phong trào đoàn thiết thực, có sức lan tỏa lớn. Thời gian qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức được nhiều phong trào hành động cách mạng, chương trình đồng hành thiết thực với thanh niên, được minh chứng bằng những con số cụ thể. Thành quả này cần được phát huy hơn nữa với việc tập trung vào nhu cầu thiết thân, chính đáng và lấy thanh niên là trung tâm, chủ thể của hoạt động.
Việc quan trọng là lựa chọn được những mô hình, cách làm hiệu quả để nhân rộng theo hướng có chiều sâu, bền vững trong toàn Đoàn; gia tăng hàm lượng tri thức, sáng tạo gắn với chuyên môn, thế mạnh của từng đối tượng thanh niên trong giải quyết các vấn đề mới, nội dung khó. Quan tâm chú trọng công tác tư vấn, định hướng, tham mưu xây dựng chính sách, pháp luật hỗ trợ thanh niên trên các lĩnh vực.
Thước đo giá trị của Đoàn thông qua các hoạt động, phong trào chính là sự trưởng thành, niềm tin của thanh niên vào tổ chức và chế độ. Lấy xây để chống thông qua công tác tuyên truyền, giáo dục, định hướng nhận thức và hành động, hiệu triệu thanh niên bằng những phong trào phù hợp tâm lý và lợi ích chính đáng của người trẻ, vẫn được xem là giải pháp căn cơ để đoàn kết tập hợp, giúp thanh niên vững vàng trước mọi thủ đoạn mua chuộc, kích động của các thế lực thù địch.
Tăng khả năng tự đề kháng, tự miễn dịch
Đây là một trong những giải pháp có tính quyết định hiệu quả trong đấu tranh làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, chống bệnh “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” trong thanh niên. Bởi suy đến cùng, mọi phương thức tác động của các chủ thể “chữa bệnh” chỉ có hiệu quả khi và chỉ khi “người bệnh” chủ động tiếp nhận, biến quá trình điều trị thành quá trình tự điều trị.
Theo đó, cần khuyến khích và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho thanh niên nâng cao năng lực tự nhận thức và chỉ ra những biểu hiện “lâm sàng” đối với bạn bè, đồng chí, đồng đội; có cơ chế để khuyến khích thanh niên tích cực, chủ động phòng ngừa “bệnh” ở mọi lúc, mọi nơi, trong mọi điều kiện, hoàn cảnh với tinh thần xung kích của tuổi trẻ.
Rõ ràng, hiện tượng một bộ phận thanh niên “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”, ngả nghiêng dao động, bị các đối tượng xấu lôi kéo, lợi dụng, không thể quy kết trách nhiệm hoàn toàn cho tổ chức đoàn hay các yếu tố khách quan đem lại. Gia đình, xã hội, nhà trường, các tổ chức đoàn thể đóng vai trò quan trọng trong công tác giáo dục, định hướng, yếu tố quyết định vẫn là ở bản thân mỗi người trẻ phải biết lấy tự học làm cốt.
Để làm chủ tương lai, ngay từ hiện tại, ĐVTN cần chuẩn bị nền tảng vững chắc về sức khỏe, trí tuệ, nhất là phẩm chất đạo đức cách mạng để có đủ năng lực, khả năng và niềm tin tuyệt đối vào đường lối đúng đắn, sự lãnh đạo của Đảng, vượt qua những khó khăn, thử thách, hoàn thành tốt trọng trách được giao.
Mỗi ĐVTN cần rèn luyện cho mình thói quen, kỹ năng nhìn nhận, đánh giá sự việc, hiện tượng một cách toàn diện; sáng suốt, nhạy bén, cẩn trọng trong lựa chọn, tiếp nhận thông tin, đặc biệt là những thông tin của mạng xã hội, cần có sự xác minh vấn đề một cách chính xác trước khi chia sẻ, truyền tải đến người khác để không vô tình tiếp tay cho thông tin độc hại lan tràn.
Mặt khác, tự bản thân mỗi người trẻ cần mạnh dạn đấu tranh tự phê bình và phê bình, phản bác với cái xấu để hoàn thiện bản thân và góp phần xây dựng tổ chức, tập thể vững mạnh. Quan trọng nữa là không ngừng tự tu dưỡng, tự rèn luyện, học hỏi, trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng cần thiết, trong đó có kiến thức và kỹ năng phản bác, đấu tranh với âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững ổn định chính trị và phát triển đất nước.
Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, đất nước ta đang ngày càng phát triển mạnh mẽ, nhiều tiềm năng, nhiều cơ hội nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức, trong đó có việc đấu tranh với các thế lực thù địch để giữ vững ổn định chính trị-xã hội, phát triển đất nước bền vững. Tổ chức đoàn và ĐVTN có vai trò không thể phủ nhận trong công cuộc đấu tranh ấy. Vì vậy, việc xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh, xây dựng và hình thành một thế hệ trẻ vững vàng, đủ bản lĩnh góp phần đấu tranh thắng lợi là nhiệm vụ của Đoàn và cần sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, toàn xã hội.
Với tư cách là đội dự bị tin cậy của Ðảng, thường xuyên bổ sung lực lượng trẻ cho Ðảng, kế tục sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, thanh niên Việt Nam phải luôn là lực lượng nòng cốt, đi đầu trong nhiệm vụ đấu tranh chống các quan điểm, khuynh hướng chính trị sai trái, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Để mỗi ĐVTN thực sự là một chiến sĩ trên mặt trận đấu tranh phức tạp, nhiều thách thức này, tổ chức đoàn các cấp phải khắc phục tình trạng hình thức, hời hợt, thiếu bền vững trong các phong trào, chương trình hành động, biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục để ĐVTN có ý thức tự giác, tự chủ trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, nhất là trên không gian mạng.
Phát biểu tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022-2027, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lưu ý: “Vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, thiếu lý tưởng; có biểu hiện xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, sa vào chủ nghĩa cá nhân. Dù chỉ là một bộ phận nhỏ, nhưng những biểu hiện đó rất cần được quan tâm để khắc phục, nếu không, nó sẽ là nguyên nhân gốc rễ dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” với rất nhiều hệ lụy cho thế hệ tương lai”.
Khắc phục tình trạng nêu trên, như đồng chí Tổng Bí thư đã căn dặn, không chỉ là lương tâm, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trực tiếp là tổ chức đoàn các cấp mà còn là sứ mệnh của mỗi cán bộ, ĐVTN Việt Nam hiện nay. Chỉ có như vậy thì thanh niên mới thực sự là rường cột của nước nhà, là chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
TẤN TUÂN – HỒNG THẠNH