Giảm xét tuyển sớm để tuyển sinh công bằng hơn

Nội dung về việc “siết” chỉ tiêu xét tuyển sớm xuống không quá 20% chỉ tiêu từng ngành, nhóm ngành và có thể xem xét bỏ xét tuyển sớm của Bộ GD-ĐT đưa ra đang nhận về nhiều quan tâm của các trường và thí sinh bởi sẽ tác động trực tiếp đến công tác tuyển sinh đại học từ năm 2025.

Nhiều trường có thể sẽ bỏ xét tuyển sớm bằng học bạ

Trao đổi với VOV.VN, TS Phạm Thanh Hà, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Giao thông vận tải cho rằng, nhiều năm nay việc xét tuyển sớm của các cơ sở giáo dục đại học đã trở nên phổ biến, trong các phương thức xét tuyển sớm có phương thức xét tuyển theo học bạ THPT.

Việc xét tuyển sớm theo phương thức xét tuyển học bạ THPT đã trở thành một trong những phương thức chính của một số cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt là các trường không thuộc top đầu.

Quá trình xét tuyển sớm của các cơ sở giáo dục đại học diễn ra độc lập, do đó thí sinh được đăng ký nhiều trường và dẫn đến các em có thể đủ điều kiện trúng tuyển nhiều trường khác nhau, trong khi đó các em chỉ có thể học ở một nơi, dẫn tới hiện tượng trúng tuyển ảo (thí sinh trúng tuyển nhưng không nhập học).

Theo TS Phạm Thanh Hà, thông thường các trường sẽ dành một số chỉ tiêu nhất định từ 20%-50% cho phương thức này, tuy nhiên do hiện tượng ảo nên các trường sẽ phải lấy số đủ điều kiện trúng tuyển gấp nhiều lần chỉ tiêu đã xác định. Do không kiểm soát được mong muốn thực sự của thí sinh và các điều kiện khách quan khác dẫn đến hiện tượng số trúng tuyển cao hơn nhiều số chỉ tiêu ban đầu, thậm chí chiếm toàn bộ chỉ tiêu cho các phương thức khác và các trường bắt buộc phải giảm chỉ tiêu đối với các phương thức khác như xét theo kết quả thi tốt nghiệp THPT, điều này khiến điểm chuẩn THPT được đẩy lên rất cao gây mất công bằng trong tuyển sinh.

“Dự thảo sửa đổi quy chế tuyển sinh 2025 đã hướng tới việc xử lý vấn đề trên bằng cách quy định chỉ tiêu xét tuyển sớm do cơ sở đào tạo quy định nhưng không vượt quá 20% và số lượng thí sinh được thông báo trúng tuyển không vượt chỉ tiêu xét tuyển sớm đã công bố. Với quy định này số thí sinh trúng tuyển sớm bằng xét tuyển học bạ THPT của các trường sẽ rất thấp, thậm chí có ngành sẽ không thí sinh sau khi lọc ảo toàn quốc.

Quy định này sẽ không ảnh hưởng đến các trường lớn, các trường bề dày đào tạo, nhưng các trường ở địa phương, một số trường tư thục sẽ có những khó khăn nhất định.

Tôi cho rằng Bộ có thể vẫn sẽ để các trường xét tuyển sớm, nhưng sẽ dành cho các thí sinh có năng lực vượt trội, còn việc xét tuyển sớm theo phương thức phương thức xét tuyển học bạ THPT sẽ không còn hiệu quả vì bị ràng buộc bằng chỉ tiêu, số lượng thông báo trúng tuyển như đã trao đổi ở trên, do đó nhiều trường sẽ bỏ phương thức xét tuyển sớm bằng học bạ THPT”, TS Phạm Thanh Hà nhận định.

Tuy nhiên TS Hà cũng cho rằng, đối với một số trường xét tuyển bằng học bạ THPT vẫn là nguồn tuyển lớn sẽ phải cân nhắc xét tuyển học bạ THPT cùng thời điểm với xét tuyển theo kết quả thi THPT. Và nếu xét cùng thời điểm thì phải sử dụng chung thang và điểm quy đổi tương đương, đây cũng là vấn đề khó.

“Nếu xét tuyển cùng đợt chung thì Bộ GD-ĐT nên cân nhắc để các trường quyết định chỉ tiêu cho từng phương thức thay vì quy đổi về điểm tương đương vì việc quy đổi tuỳ tiện sẽ ảnh hưởng đến chất lượng, tính công bằng trong tuyển sinh.

Nhìn chung công tác tuyển sinh của các trường sẽ có xáo trộn, nhưng các trường sẽ có trách nhiệm hơn trong việc xác định phương thức, chỉ tiêu và quan trọng nhất là kết quả tuyển sinh sẽ công bằng hơn”, TS Phạm Thanh Hà nhấn mạnh.

 Giảm xét tuyển sớm để tạo tâm lý học nghiêm túc hơn

Ở góc độ giáo viên THPT, cô Hồ Thị Xuân Thu, trưởng nhóm Sử – Địa – Giáo dục Công dân, Trường TH, THCS, THPT Khương Hạ (Thanh Xuân, Hà Nội) cũng đồng tình với quan điểm nên bỏ hẳn xét tuyển sớm để đảm bảo công bằng cho học sinh cả nước, đặc biệt là học sinh vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng khó khăn. Việc nhiều trường xét tuyển sớm bằng học bạ những năm qua đã gây ra những tiêu cực trong quá trình dạy và học, thậm chí là tiêu cực để “làm đẹp” học bạ.

Thầy Phạm Quốc Toản, Tổ trưởng tổ Tự nhiên, Phó ban chuyên môn Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng (Hà Nội) cũng cho rằng, giảm chỉ tiêu xét tuyển sớm giúp học sinh có tâm lý học hành nghiêm túc đến khi tốt nghiệp THPT.

“Cuộc chơi công bằng cần quy định như vậy. Nếu biết trúng tuyển sớm một cách dễ dàng khiến các em nảy sinh tâm lý chủ quan. Trong khi tư duy phải được trau dồi liên tục, kể cả không áp lực thi thì vẫn phải rèn luyện để có thêm tri thức và kinh nghiệm”, thầy Toản nói.