Lâu nay, nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh Gia Lai vẫn ủ rượu ghè. Tuy nhiên, khi nhắc tới rượu ghè làm từ men vỏ cây rừng, nhiều người nhớ ngay đến “rượu ghè mẹ Dung” ở làng Kon Pơ Nang, xã Hà Tây, huyện Chư Păh.
Ông Biên – Chủ tịch UBND xã Hà Tây cho biết: Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, Ban Quản lý các chương trình mục tiêu quốc gia xã chọn Dự án 3 về phát triển sản xuất nông-lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị và Tiểu dự án 2 về thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Mới đây, UBND xã tổ chức ra mắt thương hiệu “Rượu ghè mẹ Dung” do chị Yet (làng Kon Pơ Nang) thực hiện với mong muốn đưa ra thị trường sản phẩm đặc trưng của địa phương.
Chị Yet phơi những bánh men rượu ghè được làm từ vỏ cây rừng. Ảnh: H.P |
Chị Yet chia sẻ: Để làm nên sản phẩm rượu ghè mang hương vị độc đáo, các công đoạn chuẩn bị phải thật kỹ lưỡng và công phu. Nguyên liệu gồm: gạo lứt, ớt tươi và vỏ cây hyam được lấy từ trong rừng. Vỏ cây hyam sau khi được lấy từ rừng về rồi bóc tơi ra và dùng chày giã nát, ngâm trong nước khoảng 30 phút, rồi dùng sàng lọc lấy nước. Gạo ngâm với nước để tạo độ mềm, vớt ra giã nát, sàng lấy bột mịn, sau đó cho vào giã chung với ớt tươi. Cuối cùng, trộn nước vỏ cây hyam cùng bột gạo, ớt vừa giã rồi nặn thành những bánh men có hình tròn.
Bánh men sau khi phơi khô thì đem giã nát thành bột và trộn chung với cơm gạo lứt nấu vừa chín tới, rồi ủ hỗn hợp này qua 1 đêm sau đó được cho vào ghè, bọc kín bằng lá chuối đã hong trên bếp lửa. Rượu ghè ủ trong bình sau khoảng 2 tuần thì có thể sử dụng được.
Theo chị Yet, gia đình chị làm rượu ghè từ rất lâu rồi. Cứ mỗi khi chuẩn bị ăn mừng lúa mới hay lễ hội trong làng, các thành viên trong gia đình lại làm những bình rượu ghè thơm ngon phục vụ cho gia đình và bán cho dân làng. Từ khi 15 tuổi, chị đã được mẹ truyền lại các bí quyết làm rượu ghè từ men cây rừng.
“Khi chọn cái tên “Rượu ghè mẹ Dung” là tôi mong muốn con cháu của mình sau này luôn giữ gìn, tiếp nối nghề truyền thống của gia đình, cũng như phát huy các giá trị văn hóa bản sắc tốt đẹp của người Bahnar” – chị Yet tâm sự.
Chị Yet bên những bình rượu ghè. Ảnh: H.P |
Tâm đắc với hương vị “rượu ghè mẹ Dung”, già làng Groi bộc bạch: “Làng mình đa phần là người Bahnar. Khi làng có lễ hội, nhà nào cũng làm 1 bình rượu ghè mang ra chung vui cùng với mọi người. Riêng rượu ghè do nhà Yet làm ra luôn được bà con ưa thích vì hương vị thơm ngon”.
Trao đổi với P.V, ông Nguyễn Công Sơn – Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Păh cho biết: “Rượu ghè mẹ Dung” làm bằng men vỏ cây rừng có hương vị nồng đượm, thơm ngon đặc trưng. Thời gian tới, huyện sẽ tiến hành thủ tục đánh giá chọn làm sản phẩm OCOP của địa phương, đồng thời quảng bá tại phiên chợ nông sản, lễ hội hoa dã quỳ sắp tới với mong muốn sản phẩm ngày càng vươn xa trên thị trường”.