 |
| Nhà rông truyền thống làng Đê Kjêng. Ảnh: R.H |
Chúng tôi đến làng Đê Kjêng vào dịp cuối năm. Chỉ tay về phía ngôi nhà rông nằm sừng sững, uy nghi trên một triền đồi tương đối bằng phẳng, xung quanh là hàng cây xanh thoáng mát. Già làng Hyêk cho biết: Trước đây, nhà rông này được xây dựng với mái tôn, trụ bê tông nên mất dần bản sắc truyền thống.
Năm 2018, dựa theo nguyện vọng của người dân mong muốn phục dựng nhà rông nguyên bản truyền thống với kết cấu bằng nguyên liệu tự nhiên. Vì vậy, làng đã tổ chức họp bàn và thống nhất thành lập 7 tổ xây dựng (25-40 hộ/tổ) thay phiên nhau lên rừng tìm kiếm cây gỗ, cỏ tranh, tre, dây mây… Sau khi chuẩn bị đầy đủ vật liệu, các già làng trực tiếp đôn đốc, hướng dẫn dân làng xây dựng để đảm bảo tính thẩm mỹ theo kiến trúc truyền thống. Với sự quyết tâm, đoàn kết của người dân cùng sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, đến đầu năm 2019, ngôi nhà rông làng Đê Kjêng được xây dựng xong với tổng kinh phí quy ra tiền hơn 400 triệu đồng.
Ngôi nhà rông làng Đê Kjêng có chiều ngang 4 m, dài 8 m và cao khoảng 12 m, kết cấu tường, sàn được lót bằng tre, nứa già; mái lợp tranh, trụ gỗ… đảm bảo đúng bản sắc văn hóa của người Bahnar. Bên trong nhà rông được trưng bày các thành tích của làng và cất giữ các đồ đạc truyền thống, như: gùi, đàn tơ rưng, nỏ… Phía trước nhà rông được lắp đặt các tượng người, con vật rất độc đáo do các nghệ nhân trong làng tự đục đẽo.
 |
| Phía trước nhà rông được bày trí tượng người được tạc bằng gỗ. Ảnh: R.H |
“Nhà rông không chỉ là nơi diễn ra lễ hội truyền thống tốt đẹp của dân làng mà còn triển khai các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Vì vậy, ngày khánh thành đưa nhà rông vào sử dụng, làng tổ chức lễ mừng và mời cán bộ địa phương, các làng lân cận đến chung vui, đánh chiêng, múa xoang, ăn uống tưng bừng”-già làng Hyêk nhớ lại.
 |
| Già làng Hyêk diễn tấu đàn tơ rưng trong nhà rông của làng.Ảnh: R.H |
Trò chuyện với chúng tôi, ông Khih-Trưởng thôn Đê Kjêng cho biết: Làng Đê Kjêng có 230 hộ với 1.010 khẩu với 100% là người Bahnar, sống dựa vào sản xuất nông nghiệp. Hiện, làng có 2 nhà rông, gồm: nhà rông xây dựng mái tôn và nhà rông nguyên bản truyền thống. Nhà rông là bộ mặt của làng, vì vậy, mọi người thường xuyên căn dặn, nhắc nhở nhau phải trông coi, quản lý cẩn thận.
“Hàng ngày, chúng tôi phân công người dân bảo vệ, phòng ngừa cháy nổ tại nhà rông. Không chỉ phục dựng nhà rông truyền thống, dân làng còn duy trì nghề đan lát, tạc tượng và bảo tồn cồng chiêng”-ông Khih bày tỏ.
 |
|
Bên trong nhà rông làng Đê Kjêng. Ảnh: R.H |
Trao đổi với P.V, ông Hyư-Phó Chủ tịch UBND xã Ayun-thông tin: Hiện, xã Ayun có 9 thôn, làng với 5 nhà rông. Trải qua thời gian, mưa gió nhà rông làng Đê Kjêng đang bị xuống cấp. Vì vậy, người dân mong muốn các cấp, ngành hỗ trợ kinh phí duy tu, sửa chữa.
“Ngoài quản lý các nhà rông, xã còn quản lý nhà văn hóa của các thôn, làng để đảm bảo cho người dân tổ chức sinh hoạt, hội họp. Mong muốn của xã là cấp trên tạo kinh phí để sửa chữa lại nhà rông Đê Kjêng cho đảm bảo, góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc ở địa phương”-ônh Hyư nói.
