Déjà vu, là một người cảm thấy sự kiện đang xảy ra trước mặt dường như đã từng có trong quá khứ, liên quan đến quá trình xử lý thông tin, ký ức trong não.
Theo Sanam Hafeez, nhà tâm lý học lâm sàng, chuyên gia thần kinh tại Tổ chức Tư vấn Tâm lý Toàn diện, đây là hiện tượng một người có cảm giác quen thuộc khi ở trong một tình huống mới, chưa từng xảy ra trước đây. Có không ít người gặp phải tình trạng này nhiều lần, nhưng khoảnh khắc diễn ra quá ngắn nên không nhận thức được.
Déjà vu là trải nghiệm thoáng qua và phổ biến, ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi nhưng không được coi là bệnh lý. Khoảng 60% đến 70% người có sức khỏe tốt trải qua một số dạng déjà vu trong đời. WebMD chỉ ra rằng cảnh tượng, âm thanh quen thuộc có thể kích hoạt cảm giác đó.
“Bạn có thể bước vào một căn phòng hoặc tòa nhà hoàn toàn xa lạ nhưng vẫn có cảm giác mình biết rõ về nó”, Hafeez giải thích.
Theo Health, déjà vu nhiều khả năng xảy ra ở những người trong độ tuổi từ 15 đến 25. Những người có trình độ học vấn cao, đi du lịch nhiều và thường xuyên nhớ lại các giấc mơ cũng có tỷ lệ trải nghiệm déjà vu cao hơn.
Theo tiến sĩ Hafeez, nguyên nhân chính xác dẫn đến déjà vu vẫn còn là bí ẩn với giới khoa học, song chuyên gia đã đưa ra một số giả thuyết để giải thích hiện tượng này.
Một số người cho rằng nó liên quan đến quá trình xử lý ký ức. Não bộ có sự chậm trễ hoặc sai sót khi truy xuất ký ức. Giả thuyết khác cho rằng đây có thể là kết quả của việc xử lý nhiều thông tin qua nhiều con đường cùng lúc.
Déjà vu thường không được coi là một tình trạng bệnh lý, song một số rối loạn thần kinh có thể khiến déjà vu xảy ra thường xuyên hơn.
Các bệnh này bao gồm:
Động kinh: Déjà vu đôi khi được báo cáo là triệu chứng thoáng qua của động kinh. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy cơn động kinh sắp đến.
Chứng đau nửa đầu: Một số người gặp tình trạng đau nửa đầu có thể trải qua cảm giác giống như déjà vu trước khi cơn đau bắt đầu.
Động kinh thùy thái dương: Dạng động kinh này xảy ra khi thùy thái dương của não có vấn đề bất thường. Người bệnh có thể bị déjà vu thường xuyên và dữ dội.
Tâm thần phân liệt: Déjà vu đôi khi được coi là triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt. Dù vậy, đây chỉ là một trong nhiều biểu hiện của chứng rối loạn tâm lý này.
Lo lắng hoặc căng thẳng: Lo âu, căng thẳng thường xuyên có thể dẫn đến những biến dạng trong nhận thức, cảm giác vô thực, gần giống với déjà vu.
Thục Linh (Theo NY Post)