Trang chủVăn hóa - Xã hộiGiáo dụcGiải 'bài toán' phân luồng

Giải ‘bài toán’ phân luồng


Phân luồng học sinh (PLHS) là xu hướng chung của giáo dục (GD) thế giới. Một số nước phân luồng sớm ngay sau tiểu học, như Singapore hay Đức, nhưng đa số các nước PLHS sau THCS, tức là khi học sinh (HS) kết thúc giai đoạn GD cơ bản.

Giảm căng thẳng thi lớp 10: Giải 'bài toán' phân luồng- Ảnh 1.

Do nhiều yếu tố, kỳ thi lớp 10 ở các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội thường khá căng thẳng

CHÍNH SÁCH ĐỒNG BỘ

Ở nước ta, PLHS là một chủ trương nhất quán trong đường lối GD của Đảng và Nhà nước. Nghị quyết số 29-NQ/TW xác định mục tiêu: “Bảo đảm cho HS có trình độ THCS có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau THCS, THPT phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng…”.

Thực hiện mục tiêu trên, Quốc hội, Chính phủ và các bộ liên quan ban hành các văn bản pháp quy về PLHS ngày càng đồng bộ và hoàn thiện.

Trước hết, đó là luật GD Nghề nghiệp (GDNN) được Quốc hội ban hành năm 2014, quy định đầy đủ về GDNN.

Kế đến, chủ trương PLHS mạnh sau THCS được cụ thể hóa tại Quyết định số 1981/QĐ-TTg ngày 18.10.2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Khung cơ cấu trình độ hệ thống GD quốc dân. HS tốt nghiệp THCS có thể học tiếp theo một trong 4 luồng sau: THPT; sơ cấp GDNN; TC GDNN; và THPT theo hệ GDTX-GDNN. Đối tượng phân luồng là tất cả HS tốt nghiệp THCS, ở độ tuổi 15, không chỉ là HS trung bình, yếu.

Ngoài ra, chương trình GD phổ thông ban hành theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT, quy định chia thành 2 giai đoạn: giai đoạn GD cơ bản (từ lớp 1 – lớp 9) và giai đoạn GD định hướng nghề nghiệp (từ lớp 10 – lớp 12). Quy định này phù hợp với GD thế giới về PLHS.

Chưa kể, luật GD 2019 quy định hướng nghiệp và PLHS gắn liền với nhau.

Còn Đề án “GD hướng nghiệp và định hướng PLHS trong GD phổ thông giai đoạn 2018 – 2025” ban hành theo Quyết định số 522/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, xác định mục tiêu: Đến năm 2020 có ít nhất 30% HS tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở GDNN trình độ sơ cấp, TC; đối với các địa phương có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn đạt ít nhất 25%; đến năm 2025, hai tỷ lệ trên tương ứng là 40% và 30%.

Chính phủ ban hành Nghị định số 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở GD thuộc hệ thống GD quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, giá dịch vụ trong lĩnh vực GD-ĐT. Nghị định này quy định miễn học phí học nghề đối với “Người tốt nghiệp THCS học tiếp lên trình độ TC”.

Bộ GD-ĐT ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BGDĐT, quy định việc giảng dạy khối lượng kiến thức văn hóa THPT trong cơ sở GDNN với HS có bằng THCS. Sau khi HS đã học và thi đạt yêu cầu thì được cơ sở GDNN cấp giấy chứng nhận đủ yêu cầu kiến thức văn hóa THPT để theo học trình độ cao hơn của GDNN. Thông tư số 01/2023/TT-BGDĐT ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm GDNN- GDTX.

Như vậy, từ sau khi có Nghị quyết số 29 đến nay, nước ta đã từng bước ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, nghị định, thông tư, chính sách, giải pháp về PLHS một cách đồng bộ, tạo điều kiện cho các trường THCS, THPT và cơ sở GDNN thực hiện hướng nghiệp, PLHS và đào tạo nghề thuận lợi và hiệu quả hơn.

KẾT QUẢ PHÂN LUỒNG CÒN XA VỚI MỤC TIÊU

Theo Bộ LĐ-TB-XH, giai đoạn 2016 – 2020 số lượng HS tốt nghiệp THCS đi học nghề là 980.620 người, chiếm khoảng 66,83% so với tổng số HS vào học TC, tương ứng mỗi năm có khoảng trên 196.124 HS tốt nghiệp THCS vào học TC nghề, chiếm tỷ lệ gần 15%.

Năm nào cũng vậy, khi thí sinh bước vào phòng thi lớp 10 là phụ huynh hồi hộp, âu lo, căng thẳng bên ngoài trường thi

Năm nào cũng vậy, khi thí sinh bước vào phòng thi lớp 10 là phụ huynh hồi hộp, âu lo, căng thẳng bên ngoài trường thi

Trên phạm vi toàn quốc, PLHS sau THCS vẫn còn nhiều khó khăn, còn xa với mục tiêu đặt ra. Theo PGS-TS Đỗ Thị Bích Loan (Viện Khoa học GD VN), phần lớn các tỉnh/thành đều có trên 75% HS sau THCS học tiếp THPT, thậm chí có địa phương trên 80%, 90%. Các tỉnh miền núi càng khó khăn hơn. Chẳng hạn, theo số liệu từ Trường CĐ Gia Lai, giai đoạn 2018 – 2021, toàn tỉnh có số HS THCS lên THPT bình quân khoảng 80%, 1,8% học TC, 5,53% học sơ cấp và 11,9% tham gia lao động.

Thực hiện mục tiêu phân luồng mạnh sau THCS, trong giai đoạn vừa qua, một số thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng… đã giảm chỉ tiêu lớp 10 đối với các trường công lập.

Điển hình là TP.HCM, địa phương có nhiều tiến bộ trong PLHS sau THCS, tỷ lệ HS vào lớp 10 THPT ngày càng giảm: Năm 2014, tỷ lệ HS tốt nghiệp THCS học THPT đạt 86,03%, năm 2015 đạt 81,09%, năm 2019 đạt 76,85%, những năm gần đây đạt trên 70% (cả công lập và tư thục). Số HS còn lại, gần 30% học sơ cấp, TC hay CĐ nghề, đi du học, học ở các trung tâm GDNN-GDTX. Đây là hướng đi tích cực, đảm bảo phân luồng mạnh sau THCS và THPT có chất lượng. Nhờ vậy, trong những năm gần đây, TP.HCM luôn nằm trong top 10 kỳ thi THPT và hằng năm có trên dưới 70% HS đỗ ĐH trong tổng số HS tốt nghiệp THPT.

Hà Nội những năm gần đây chỉ tiêu vào lớp 10 công lập cũng dao động khoảng 60 – 70%.

Tuy nhiên, do giảm chỉ tiêu công lập cùng với những vấn đề như thiếu trường lớp, chất lượng GD chưa đồng đều, phụ huynh chưa muốn con em đi học nghề… đã dẫn đến căng thẳng trong kỳ thi lớp 10 ở các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội.

Chẳng hạn như ở Hà Nội, với hơn 8 triệu dân, thủ đô cần tối thiểu 415 trường THPT nhưng hiện còn thiếu khoảng trên dưới 150 trường. Ông Trần Thế Cương, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội, cho rằng hằng năm do sự tăng dân số cơ học nên số lượng HS dự tuyển vào lớp 10 trên địa bàn TP tăng nhanh, trong khi số trường, lớp xây mới, bổ sung chưa đáp ứng kịp nhu cầu của người dân.

GDNN VẪN CÒN TÁCH BIỆT VỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng PLHS sau THCS chưa đạt như kỳ vọng. Trước hết, đó là đại đa số phụ huynh và HS mong muốn có bằng cấp, ít nhất là bằng THPT, rồi sau đó có thể học lên ĐH, học nghề, xuất khẩu hoặc tham gia trực tiếp lao động.

Ở các nước có nền giáo dục tiên tiến, GDNN hòa nhập với GD phổ thông và ĐH. Vì vậy, trường trung học gồm có: THPT công nghệ (dành cho những HS sẽ tiếp tục lên ĐH), trung học nghề (dành cho những HS muốn ra đời sớm) và trung học kết hợp/tổng hợp (có hệ học nghề và học văn hóa bổ sung và hệ học văn hóa THPT kèm theo học nghề dành cho HS khá, giỏi THCS).

Trong khi ở VN, GDNN và GD phổ thông do 2 bộ quản lý nên đối với GD phổ thông phổ biến là trường THPT (THPT bình thường, THPT chuyên). Ngay cả trung tâm GDNN-GDTX, nhưng HS chủ yếu là học hệ GDTX cấp THPT, việc học nghề rất ít và teo dần, gần như bằng không.

Mô hình “Đào tạo 9+” tại các trường CĐ nghề là một hướng đào tạo mới (giống như Nhật Bản), thu hút nhiều HS tốt nghiệp THCS khá, giỏi. Với hệ đào tạo này, các em vừa học TC nghề (được miễn học phí), vừa học văn hóa theo hệ GDTX. Tuy nhiên, có 2 vấn đề trở ngại: thứ nhất, HS muốn học để thi lấy bằng THPT phải học văn hóa tại các trung tâm GDNN-GDTX; thứ hai, đa số HS vào học hệ 9+ là HS trung bình và yếu, khó đảm bảo yêu cầu học tập cường độ và yêu cầu cao, nhiều HS không theo kịp nên bỏ học. (còn tiếp)

Giải pháp giảm căng thẳng thi lớp 10

Trước hết cần tuyên truyền sâu rộng trong xã hội về pháp luật, chính sách, giải pháp PLHS. GD hướng nghiệp cần nâng cao nhận thức và khả năng chọn nghề nghiệp cho HS, đồng thời khẳng định người lao động trong xã hội ngày nay không chỉ biết một nghề mà phải nhiều nghề và học tập suốt đời để dễ dàng chuyển việc làm.

Nhà nước, các bộ, ngành tạo điều kiện và đặc biệt là các trường THCS khuyến khích HS khá, giỏi theo học hệ “Đào tạo 9+” ở các trường CĐ nghề. Theo kết quả đánh giá PISA đối với HS lứa tuổi 15 của OECD, HS Việt Nam luôn đứng thứ hạng cao, trên trung bình các nước OECD, qua đó, khẳng định rằng, sau 15 tuổi (THCS), các em có đủ điều kiện theo đuổi sớm một nghề nào đó phù hợp.

Trường CĐ nghề và trung tâm GDNN-GDTX cần phối hợp một cách dễ dàng, thuận lợi vì quyền lợi người học bằng cách nâng cao chất lượng đào tạo nghề, tạo điều kiện để HS thi và lấy bằng THPT.

Ngành GD và ngành LĐ-TB-XH phối hợp xây dựng hệ thống thông tin dự báo nhu cầu nhân lực địa phương, nhu cầu đào tạo, cơ cấu trình độ đào tạo để phục vụ cho GD hướng nghiệp ở các trường THCS, THPT hiệu quả.




Nguồn: https://thanhnien.vn/giam-cang-thang-thi-lop-10-giai-bai-toan-phan-luong-185240619215636982.htm

Cùng chủ đề

Chính sách tín dụng đối với HS-SV học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp

Chính phủ sẽ hỗ trợ tín dụng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để các em có thể trang trải chi phí cho việc học tập, sinh hoạt khi theo học tại các các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Chính phủ sẽ hỗ trợ tín dụng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để các em có thể trang trải chi phí cho việc học tập, sinh hoạt khi...

Cần nhiều chính sách hỗ trợ đào tạo nghề

Chiều 14-10, hội thảo khoa học về công tác đào tạo nhân lực có tay nghề cao đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa được Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức tại Trường CĐ Đại Việt Sài Gòn.Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH tại hội thảo, tính đến tháng 9-2024, cả nước có 1.886 cơ sở giáo...

Hỗ trợ liên kết sản xuất, đưa đặc sản vùng hải đảo Lý Sơn vươn xa

Cá cơm trắng bạc là nguồn thực phẩm quý giá biển cả trao tặng cho người dân vùng hải đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi). Qua bàn tay khéo léo của phụ nữ huyện đảo, loài cá này...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Lịch thi đấu World Cup billiards mới nhất: 3 cơ thủ Việt Nam xuất trận

Hôm nay (4.11), 3 cơ thủ của Việt Nam sẽ ra sân trong ngày thi đấu mở màn của World Cup billiards carom 3 băng Seoul 2024, diễn ra ở Hàn Quốc. Tại World Cup Seoul 2024 (diễn ra từ ngày 4 đến ngày 10.11 tại Hàn Quốc), billiards Việt Nam có đến 11 cơ thủ góp mặt tranh tài. Trong ngày mở màn của giải đấu được tổ chức tại xứ sở kim chi, 3 đại diện của Việt Nam sẽ...

Nước Mỹ giữa cuộc đua vào Nhà Trắng – Kỳ 4: Lo ngại bất ổn hậu bầu cử

Song hành sự hồi hộp chờ đợi kết quả bầu cử tổng thống Mỹ năm nay là sự lo lắng về rủi ro bất ổn nếu phía cựu Tổng thống Donald Trump không chấp nhận kết quả chung cuộc. "Nếu kết quả được công bố là ông Trump thua cuộc, ông ấy sẽ bác bỏ kết quả, đồng thời bằng mọi cách có thể nhằm đảo ngược kết quả. Năm 2020, ông Trump đã từng làm như thế và lần này khó...

Chưa thể yên tâm về dạy học tích hợp

Dù Bộ GD-ĐT đưa ra nhiều lý giải, hướng dẫn về việc dạy học tích hợp nhưng thực tế ở các nhà trường cho thấy tất cả chỉ là giải pháp "chữa cháy", chưa thể yên tâm khi nói về chất lượng dạy...

Dồn dập diễn biến bất ngờ trước thềm bầu cử Mỹ

Phó tổng thống Kamala Harris bất ngờ tham gia một tiết mục hài, giữa lúc bà và cựu Tổng thống Donald Trump bận rộn vận động tranh cử giờ chót. ...

Bài đọc nhiều

Mẹ bị tai nạn trong lũ dữ, nữ sinh viên thủ khoa lên Facebook xin giúp đỡ

(NLĐO) - Đó là hoàn cảnh của em Lê Ngọc Trâm (Trường ĐH Sư phạm – ĐH Huế) khi mẹ bị nạn trong lũ lụt ...

Nữ thạc sĩ người Việt chia sẻ tại sự kiện toàn cầu về giáo dục khởi nghiệp

Trong khuôn khổ hội nghị UNESCO-APEID, thạc sĩ Lê An Na có bài phát biểu với chủ đề: “Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp: Tình hình và bối cảnh tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực...

Chân dung ứng viên duy nhất được đề nghị xét chức danh giáo sư ngành Luật học năm 2024

Ứng viên giáo sư duy nhất ngành Luật học năm 2024Trong danh sách công khai 673 ứng viên được Hội đồng Giáo sư cơ sở đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm nay, Hội đồng Giáo sư ngành Luật...

Cộng điểm ưu tiên vào lớp 10 cho con cán bộ cách mạng trước năm 1945 – Liệu có khả thi?

Dự thảo Thông tư ban hành quy chế tuyển sinh THCS và THPT của Bộ GD&ĐT quy định 3 nhóm học sinh được cộng điểm ưu tiên (cộng vào tổng điểm xét tuyển tính theo thang điểm 10 đối với mỗi môn thi). Trong đó, đối với nhóm 1 (cộng 2 điểm) gồm: Con liệt sĩ; con thương binh...

Sinh viên tiếp cận nền giáo dục quốc tế chất lượng cao mà không cần du học

NDO - Diễn đàn Quốc tế hóa giáo dục đại học lần thứ 7 quy tụ các nhà giáo dục, nhà nghiên cứu và các nhà hoạch định chính sách từ nhiều nơi trên thế giới để chia sẻ ý tưởng, khám phá thách thức và xây dựng các mối quan hệ đối tác nhằm thúc đẩy giáo dục toàn cầu nói chung và đổi mới trong hợp tác quốc tế giáo dục đại học nói riêng. ...

Cùng chuyên mục

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên mầm non từ 15/12/2024: Giáo viên nói gì?

Nhiều giáo viên bày tỏ vui mừng trước thông tư 3/2024/TT-BGDĐT quy định tiêu chuẩn, điều kiện xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non áp dụng từ 15/12/2024. ...

Lạ lùng ngôi trường trăm tỷ sát nghĩa trang, xây xong bị ‘xoá sổ’

Trường THCS Nguyễn Duy Thì (huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc) có vị trí sát nghĩa trang, được đầu tư xây dựng hơn 100 tỷ đồng nhưng sau khi xây xong, thuộc diện phải sáp nhập nên chưa hình thành ban giám hiệu, chưa đón học sinh. Phản ánh đến VietNamNet, nhiều phụ huynh tại Thị trấn Thanh Lãng (huyện Bình Xuyên) bày tỏ băn khoăn về chủ trương chuyển học sinh Trường THCS Thanh Lãng sang cơ sở mới.  Cụ...

Chưa thể yên tâm về dạy học tích hợp

Dù Bộ GD-ĐT đưa ra nhiều lý giải, hướng dẫn về việc dạy học tích hợp nhưng thực tế ở các nhà trường cho thấy tất cả chỉ là giải pháp "chữa cháy", chưa thể yên tâm khi nói về chất lượng dạy...

Con đứng nhất lớp, tuần học thêm 5 buổi mẹ vẫn lo bị tụt lại phía sau

Khi thấy những đứa trẻ học thêm tối ngày, nhiều người chỉ trích bố mẹ đặt quá nhiều áp lực mà không biết chúng tôi đang vừa phải gồng gánh kiếm tiền nuôi dạy, vừa 'cân' sức khỏe tinh thần, thể chất và lối vào tương lai của con. Lời tòa soạn: Học thêm đang trở thành một áp lực vô hình và khó tránh với nhiều gia đình. VietNamNet mở diễn đàn Sức ép học thêm với mong muốn cùng...

Đưa startup công nghệ giáo dục Việt tiếp cận thị trường quốc tế

NDO - Trong khuôn khổ Tọa đàm "Khởi đầu địa phương, tư duy toàn cầu", do Trường Đại học Văn Lang phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh ngày 3/11, các diễn giả đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế về phương thức khởi nghiệp với hàng nghìn sinh viên. Khởi nghiệp là một hành trình đầy cam go, nhiều nghiên cứu cho thấy trong 5...

Mới nhất

Giá cà phê về đáy, nhu cầu nội địa tăng mạnh, vai trò quan trọng của thị trường châu Á

Trong giai đoạn 2024 - 2025 tiêu thụ cà phê nội địa của Việt Nam đạt 270.000 - 300.000 tấn/năm. Tiêu thụ cà phê nội địa trong giai đoạn 2025 - 2030 dự báo tiếp tục tăng và đạt tốc độ bình quân khoảng 6,6%/năm. Việc nhu cầu nội địa tăng nhưng sản lượng sản xuất thấp sẽ ảnh hưởng đáng kể đến nguồn cung nguyên liệu xuất khẩu.

Ông Trump và bà Harris làm gì trước ngày bầu cử?

Trong khi ứng cử viên đảng Dân chủ Kamala Harris nhắm đến Michigan thì ứng cử viên đảng Cộng hoà Donald Trump lại đến 3 tiểu bang dao động lớn nhất khi chưa đầy 48 giờ nữa sẽ diễn ra ngày bầu cử Tổng thống Mỹ.Michigan là một trong 7 tiểu bang chiến trường được theo dõi chặt chẽ....

Giá xăng dầu hôm nay 4/11: Chưa ngừng đà tăng

Giá dầu thế giớiLúc 6h ngày 4/11, giá dầu Brent tăng 0,29 USD, tương đương 0,4%, lên mức 73,10 USD/thùng. Giá dầu WTI tăng 0,23 USD, tương đương 0,38%, lên mức 69,49 USD/thùng.Giá dầu đi lên trong bối cảnh tình hình căng thẳng tại Trung Đông vẫn leo thang. Bên cạnh đó, giá dầu còn chịu tác động...

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 trước “giờ G” – Kỳ 3: Sức nặng lá phiếu (Tiếp theo và hết)

Với hai lá phiếu phổ thông và phiếu đại cử tri, hệ thống bầu cử Tổng thống Mỹ được coi là phức tạp nhưng cũng thú vị nhất thế giới. Đây cũng là nguyên nhân khiến ranh giới giữa chiến thắng-thất bại chỉ gói gọn trong một số ít phiếu bầu và từng làm nên những cuộc lội ngược...

Tổng thống Putin quyết một điều về vũ khí hạt nhân, Triều Tiên nói sát cánh đến khi Nga thắng, “sục sôi” bầu cử...

Dương Liễu 06:12 | 04/11/2024 Xung đột ở Ukraine, Nga quyết duy trì lực lượng hạt nhân ở mức “đủ”, Bình Nhưỡng khẳng định sát cánh cùng Moscow cho tới khi chiến thắng, phát ngôn của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump gây tranh cãi… là những ảnh ấn tượng trong tuần do CNN, Reuters, The Guardian… tổng...

Mới nhất