Giá Trị Lịch Sử Đang Bị Đe Dọa: Thực Trạng Di Sản Hội An Trước Biến Đổi Khí Hậu

Việt NamViệt Nam30/10/2024


Thành phố Hội An, di sản văn hóa thế giới, mang trong mình vẻ đẹp cổ kính và bề dày lịch sử hơn 500 năm, đang phải đối mặt với những đe dọa nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu. Biến đổi khí hậu đang làm gia tăng các hiện tượng thiên tai khắc nghiệt như bão, lũ và tình trạng nước biển dâng, gây ảnh hưởng không chỉ đến độ bền của các công trình kiến trúc cổ mà còn tác động lớn đến cuộc sống của cộng đồng địa phương. Thời tiết bất thường và các trận bão lớn dần trở thành một phần quen thuộc của mùa mưa tại miền Trung Việt Nam, khiến tình trạng ngập úng và sạt lở nghiêm trọng hơn bao giờ hết.

Lũ lụt thường xuyên trở thành nỗi ám ảnh mỗi mùa mưa của Hội An, với những trận lũ lớn gây ngập sâu, có lúc lên đến ba mét, khiến nhiều công trình kiến trúc quý giá của khu phố cổ bị hư hại. Không dừng lại ở những ngôi nhà gỗ truyền thống, các tuyến đường như Bạch Đằng, Nguyễn Thái Học, và Trần Phú – những con phố mang biểu tượng của Hội An – đều nằm trong vùng trũng, liên tục bị nước lũ xâm nhập, gây hỏng hóc và sụt lún nền móng. Đợt lũ tháng 11 năm 2013 là một minh chứng rõ nét khi nước từ thượng nguồn sông Thu Bồn đổ về làm cho thành phố ngập chìm trong nước, gây thiệt hại lớn đến đời sống và các công trình văn hóa quý giá. Cứ mỗi năm, phố cổ Hội An đều phải chật vật ứng phó với các đợt thiên tai như vậy, để rồi hứng chịu những tổn thất không thể tránh khỏi.

Nấm mốc, rêu tảo và địa y xâm hại lên các di tích kiến trúc Việt Nam Đình làng Dương Nỗ, Thừa Thiên Huế, Nhà cổ Hội An, và Trụ đá sa thạch ở Khu đền tháp Mỹ Sơn, Quảng Nam. Ảnh : Sưu tầm

Biến đổi khí hậu cũng làm tình trạng xói lở bờ sông Hoài diễn biến nghiêm trọng. Dọc tuyến đường Bạch Đằng, từ cầu Cẩm Nam đến Chùa Cầu, các công trình và tuyến đường dần bị hàm ếch xâm thực, nguy cơ sụp đổ đang ngày càng cận kề. Các lớp đất ven bờ sông ngày càng yếu đi dưới sự tấn công của sóng và dòng chảy, và nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời, nhiều ngôi nhà cổ ven sông sẽ khó lòng giữ vững. Tình trạng này càng trở nên nghiêm trọng khi các hiện tượng bồi lấp và chuyển dòng nước tại sông Hoài tiếp diễn, khiến nước lũ không thể thoát nhanh, gây ra tình trạng tồn đọng và đe dọa nghiêm trọng đến sự an toàn của khu phố cổ.

Trong khi đó, sự dâng cao của mực nước biển cũng tạo thêm gánh nặng cho Hội An. Theo dự báo của tỉnh Quảng Nam, đến năm 2020, Hội An sẽ là địa phương chịu tác động nặng nề nhất khi nước biển dâng. Khoảng 17,5 km² diện tích tự nhiên, chiếm 27,63% diện tích toàn thành phố, có nguy cơ bị ngập nước. Các ngôi nhà cổ có kiến trúc mái âm dương đặc trưng, vốn là hình ảnh biểu tượng của Hội An, đang dần mất đi sự bền vững do ảnh hưởng của độ ẩm và mối mọt phát sinh từ lũ lụt. Sự suy yếu của các ngôi nhà cổ có thể gây ra hiệu ứng domino, một khi một ngôi nhà sụp đổ, nó sẽ kéo theo nguy cơ làm hỏng hóc cả khu phố cổ vốn được xây dựng san sát và có kết cấu liền kề.

Trước tình trạng này, chính quyền và người dân Hội An đã không ngừng nỗ lực để bảo tồn và duy trì giá trị của di sản. Hàng năm, hàng chục tỷ đồng được đầu tư vào việc trùng tu, chống xuống cấp các di tích, gia cố bờ kè, và tu sửa những hạng mục bị ảnh hưởng. Các phương pháp bảo tồn truyền thống, kết hợp với các công nghệ hiện đại, đã và đang được áp dụng để tăng cường sức chống chịu của các công trình cổ. Đặc biệt, Hội An đã triển khai thành công việc sản xuất ngói âm dương tại chỗ để đáp ứng nhu cầu tu bổ, trùng tu di tích. Loại ngói này không chỉ đảm bảo chất lượng tốt hơn mà còn giữ được tính nguyên bản của kiến trúc cổ Hội An, đồng thời giúp thành phố chủ động hơn trong việc cung cấp vật liệu xây dựng phù hợp với điều kiện địa phương.

Hội An mùa lụt. Ảnh : Sưu tầm

Hội An không dừng lại ở những biện pháp trùng tu trực tiếp, mà còn áp dụng chiến lược “phòng vệ từ xa” nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Phong trào trồng cây xanh phòng hộ dọc các bãi biển, triền sông, và khu vực cồn bãi đã được phát động rộng rãi, mang lại hiệu quả tích cực trong việc chắn gió và giảm thiểu tác động của sóng biển. Đặc biệt, rừng dừa Bảy Mẫu ở Cẩm Thanh – một khu vực sinh thái quan trọng ở hạ lưu sông Thu Bồn – đang được bảo vệ nghiêm ngặt và phục hồi. Với sự tham gia tích cực của cộng đồng, rừng dừa này vừa đóng vai trò như lớp phòng thủ tự nhiên chống lại bão lũ, vừa là nguồn sinh kế cho người dân trong việc phát triển du lịch sinh thái.

Trong bối cảnh nguy cơ biến đổi khí hậu ngày càng rõ ràng, Hội An đã có những bước đi dài để bảo vệ di sản quý giá của mình. Từ các dự án bảo tồn cấp thiết đến những sáng kiến sinh thái cộng đồng, mọi nỗ lực đang được tập trung vào việc duy trì giá trị của Hội An cho các thế hệ mai sau. Thế nhưng, hành trình này vẫn còn dài và đầy thử thách khi mỗi mùa bão lũ qua đi, di sản cổ kính này lại thêm một lần chật vật chống chọi. Để đảm bảo rằng Hội An sẽ còn đó, với vẻ đẹp trường tồn và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, không chỉ cần sự chung tay của người dân, mà còn là sự đồng thuận, hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, để cùng nhau bảo vệ những giá trị lịch sử vô giá của một vùng đất mà thế giới đã công nhận là di sản.

Hoàng Anh


Bình luận (0)

No data
No data
Mùa xuân về trên làng hoa Sa Đéc

Mùa xuân về trên làng hoa Sa Đéc

Cùng chủ đề

Dân Ca Ví Dặm Nghệ Tĩnh: Khi Ngôn Ngữ Biểu Hiện Tình Yêu Đời Qua Âm Nhạc

Dân Ca Ví Dặm Nghệ Tĩnh: Khi Ngôn Ngữ Biểu Hiện Tình Yêu Đời Qua Âm Nhạc

Việt Nam
Việt Nam
17/01/2025
Chiến tranh là mối nguy hàng đầu trong năm 2025

Chiến tranh là mối nguy hàng đầu trong năm 2025

Công Luận
Công Luận
17/01/2025
Gìn Giữ Dân Ca Người Dao: Bảo Tồn Thanh Âm Văn Hóa Giữa Dòng Chảy Thời Gian

Gìn Giữ Dân Ca Người Dao: Bảo Tồn Thanh Âm Văn Hóa Giữa Dòng Chảy Thời Gian

Hoàng Anh
Hoàng Anh
15/01/2025
Thế giới 2025, năm của những dịch chuyển đan xen, đa chiều, lo âu và hy vọng

Thế giới 2025, năm của những dịch chuyển đan xen, đa chiều, lo âu và hy vọng

Báo Quốc Tế
Báo Quốc Tế
14/01/2025
Bình Định đón bằng di sản văn hóa phi vật thể Nghề chằm nón ngựa Phú Gia

Bình Định đón bằng di sản văn hóa phi vật thể Nghề chằm nón ngựa Phú Gia

Hoàng Anh
Hoàng Anh
09/01/2025
Lễ Hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam: Di Sản Văn Hóa Phi Vật Thể Mới Được Vinh Danh Của Nhân Loại

Lễ Hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam: Di Sản Văn Hóa Phi Vật Thể Mới Được Vinh Danh Của Nhân Loại

Hoàng Anh
Hoàng Anh
07/01/2025

Cùng chuyên mục

Pháo hoa rực sáng bầu trời chào năm mới Ất Tỵ

Pháo hoa rực sáng bầu trời chào năm mới Ất Tỵ

Việt Nam
Việt Nam
2 giờ trước
Đất Sen hồng vươn mình, vững bước trên hành trình xây dựng quê hương

Đất Sen hồng vươn mình, vững bước trên hành trình xây dựng quê hương

Việt Nam
Việt Nam
một giờ trước
Mời bạn đọc báo Thanh Hóa: Ấn phẩm đặc biệt Xuân Ất Tỵ 2025.

Mời bạn đọc báo Thanh Hóa: Ấn phẩm đặc biệt Xuân Ất Tỵ 2025.

Việt Nam
Việt Nam
một giờ trước

Cùng tác giả

KHÁM PHÁ BẢN HMONG XINH ĐẸP TẠI HUA TẠT, MỘC CHÂU, SƠN LA

KHÁM PHÁ BẢN HMONG XINH ĐẸP TẠI HUA TẠT, MỘC CHÂU, SƠN LA

Việt Nam
Việt Nam
một giờ trước
Đất Sen hồng vươn mình, vững bước trên hành trình xây dựng quê hương

Đất Sen hồng vươn mình, vững bước trên hành trình xây dựng quê hương

Việt Nam
Việt Nam
một giờ trước
Mời bạn đọc báo Thanh Hóa: Ấn phẩm đặc biệt Xuân Ất Tỵ 2025.

Mời bạn đọc báo Thanh Hóa: Ấn phẩm đặc biệt Xuân Ất Tỵ 2025.

Việt Nam
Việt Nam
một giờ trước
Pháo hoa rực sáng bầu trời chào năm mới Ất Tỵ

Pháo hoa rực sáng bầu trời chào năm mới Ất Tỵ

Việt Nam
Việt Nam
2 giờ trước
Video: Đường hoa Xuân Đà Nẵng thu hút người dân, du khách tham quan, chụp hình

Video: Đường hoa Xuân Đà Nẵng thu hút người dân, du khách tham quan, chụp hình

Việt Nam
Việt Nam
2 giờ trước
Bộ trưởng Lê Minh Hoan thăm, chúc Tết tại huyện Tam Nông

Bộ trưởng Lê Minh Hoan thăm, chúc Tết tại huyện Tam Nông

Việt Nam
Việt Nam
2 giờ trước
Happy VietNam

Tác phẩm Ngày hè

Nhân vật

Về nhà sau một năm “vươn mình” đến những vùng đất xa xôi

Về nhà sau một năm “vươn mình” đến những vùng đất xa xôi

Báo Lao Động
Báo Lao Động
10 giờ trước
Ông chủ Vietravel: 'Kể từ khi biết yêu, tôi không còn biết tết là gì'

Ông chủ Vietravel: 'Kể từ khi biết yêu, tôi không còn biết tết là gì'

Báo Thanh niên
Báo Thanh niên
14 giờ trước
Từ Hà Lan về Việt Nam, cặp đôi rót trà xanh thay cho rượu trong ngày cưới

Từ Hà Lan về Việt Nam, cặp đôi rót trà xanh thay cho rượu trong ngày cưới

Báo Thanh niên
Báo Thanh niên
20 giờ trước
Chuyện về người làm chiếc bàn Bác Hồ ngồi viết Tuyên ngôn Độc lập

Chuyện về người làm chiếc bàn Bác Hồ ngồi viết Tuyên ngôn Độc lập

Báo Tuổi Trẻ
Báo Tuổi Trẻ
21 giờ trước
Cơ thủ Trần Quyết Chiến hứa trở lại số 1 thế giới trong năm 2025

Cơ thủ Trần Quyết Chiến hứa trở lại số 1 thế giới trong năm 2025

VietNamNet
VietNamNet
27/01/2025
Chàng trai cơ bắp có tài trang trí dừa Tết, làm 1 tuần kiếm hơn 20 triệu đồng

Chàng trai cơ bắp có tài trang trí dừa Tết, làm 1 tuần kiếm hơn 20 triệu đồng

VietNamNet
VietNamNet
27/01/2025
Tết Trong Mơ: Những nụ cười giữa 'xóm ve chai'
Tết Trong Mơ: Những nụ cười giữa 'xóm ve chai'
Thành phố Hồ Chí Minh nhìn từ trên cao
Thành phố Hồ Chí Minh nhìn từ trên cao
Hình ảnh tuyệt đẹp trên cánh đồng hoa cúc chi vào vụ thu hoạch
Hình ảnh tuyệt đẹp trên cánh đồng hoa cúc chi vào vụ thu hoạch
Giới trẻ xếp hàng từ 6h30, chờ 7 tiếng để chụp ảnh ở quán cà phê cổ trang
Giới trẻ xếp hàng từ 6h30, chờ 7 tiếng để chụp ảnh ở quán cà phê cổ trang

No videos available