Gia tăng bệnh đường hô hấp do virus HMPV ở Trung Quốc, Việt Nam phòng ngừa ra sao?

Trung Quốc đã ghi nhận sự gia tăng các trường hợp nhiễm metapneumovirus ở người (HMPV) từ giữa tháng 12/2024. Các bệnh nhân xuất hiện triệu chứng giống cúm, bao gồm cả chóng mặt, khiến nhiều người suy đoán về một loại tác nhân gây bệnh mới. 

Các chuyên gia Trung Quốc cho biết HMPV không phải là mối đe dọa mới và là một loại virus đã lưu hành trên toàn thế giới trong hơn 60 năm, nhưng mới được các nhà khoa học phát hiện vào đầu những năm 2000 do tốc độ phát triển chậm và các triệu chứng không rõ ràng.

Trước đó, tháng 4/2024, Mỹ cũng ghi nhận sự gia tăng của các ca nhiễm HMPV. Kỳ nghỉ lễ vừa qua tại quốc gia này cũng đã ghi nhận dịch cúm bùng phát mạnh tại ít nhất 40 bang. Ngoài virus cúm, nhiều virus khác như COVID-19 hay RSV (virus hợp bào hô hấp) cũng đang lây lan.

Virus HMPV có nguy hiểm không và liệu có lây lan vào nước ta hay không? Trao đổi với phóng viên Báo CAND, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết, theo thông tin từ Trung Quốc, bệnh hô hấp này do virus cúm, virus hợp bào hô hấp RSV thông thường gây ra. Đến nay, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chưa có thông tin cảnh báo về dịch bệnh này.

Tuy không phải là bệnh mới, nhưng số ca mắc lại tăng tại Trung Quốc khiến nhiều người nhập viện. Theo ông Phu, sở dĩ gia tăng ca mắc do trong thời gian đại dịch COVID-19 giãn cách xã hội, số người mắc bệnh do HMPV giảm, dẫn đến miễn dịch cộng đồng giảm. Trong khi đó, bệnh do virus HMPV là bệnh xảy ra hằng năm, là một là một loại virus đường hô hấp phổ biến gây ra các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên và dưới, đặc biệt vào mùa Đông – Xuân, tương tự như virus hợp bào hô hấp (RSV) và cúm.

Do vậy, khi vào mùa virus phát triển, cùng với biện pháp phòng dịch hạn chế, miễn dịch cộng đồng giảm, dẫn đến số ca mắc gần đây có sự gia tăng.

Ông Phu cũng nhấn mạnh, đây là những loại virus bình thường, không phải loại nguy hiểm, vì vậy người dân không nên quá hoang mang. Tuy nhiên, cũng cần chú ý phòng bệnh giống như các bệnh lây qua đường hô hấp khác.

Virus HMPV hiện không có vaccine phòng bệnh. Vì vậy, ông Phu khuyến cáo người dân các biện pháp phòng bệnh như phòng COVID-19 và các bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp khác như: Đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng thường xuyên, giữ vệ sinh cá nhân. Khi có biểu hiện ho, sốt, sổ mũi… cần hạn chế đến nơi có đám đông, nơi công cộng để tránh lây nhiễm bệnh cho người khác; che miệng và mũi khi ho và hắt hơi; tránh dùng chung cốc và đồ dùng ăn uống với người khác. Người lành khi tiếp xúc với người có biểu hiện bệnh cần đeo khẩu trang. 

Đặc biệt, Việt Nam cũng cần tiếp tục theo dõi những tin tức từ WHO để có những cảnh báo và đáp ứng phù hợp, không lo lắng quá nhưng cũng không chủ quan trong phòng chống dịch.