Đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân

Học sinh Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Dế Xu Phình, huyện Mù Căng Chải, tỉnh Yên Bái. (Nguồn: ĐSQ Azerbaijan tại Việt Nam)

Đó là một nội dung trong Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị toàn quốc về giáo dục quyền con người ngày 11/12/2024 do Văn phòng Chính phủ mới công bố.

Theo Kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, bảo vệ quyền con người và giáo dục quyền con người là một trong những nội dung cốt lõi trong tư tưởng Hồ Chí Minh; là quan điểm xuyên suốt trong mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; là vấn đề mang tính toàn dân, toàn diện của đất nước ta và mang tính toàn cầu. Nâng cao nhận thức đúng đắn, đầy đủ về tầm quan trọng của quyền con người, việc thực hiện đầy đủ các quyền con người, quyền công dân và giáo dục quyền con người trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân; nghiêm túc thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế về quyền con người có ý nghĩa chiến lược đối với việc thực hiện chủ trương, đường lối phát triển toàn diện con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, Thủ tướng yêu cầu cần phát huy những kết quả đã đạt được, thực hiện tốt hơn nữa các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về quyền con người và giáo dục về quyền con người; tiếp tục thực hiện đồng bộ, toàn diện và hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm, bảo vệ quyền con người và giáo dục quyền con người.

Thủ tướng đề nghị các bộ, cơ quan liên quan, các địa phương tiếp tục triển khai hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm quyền con người; Thể chế hóa đầy đủ và thực hiện hiệu quả các nội dung về quyền con người đã được Hiến pháp năm 2013 quy định. Đưa nguyên tắc tiếp cận dựa trên quyền con người trở thành một yêu cầu và tiêu chí đánh giá bắt buộc trong các hoạt động xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật ở mọi cấp độ; Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội theo hướng toàn diện, hiện đại, bao trùm, bền vững, hội nhập trên tinh thần lấy người dân là trung tâm, là chủ thể. Thực hiện tốt chính sách bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, trợ giúp các đối tượng yếu thế.

Tăng cường vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội trong việc tuyên truyền, giám sát và thúc đẩy sự tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm quyền con người trong toàn xã hội.- Tham gia có trách nhiệm, thúc đẩy đối thoại, hợp tác trong khuôn khổ Hội đồng Nhân quyền giữa các nước liên quan, các tổ chức khu vực và các cơ chế của Liên hợp quốc về quyền con người nhằm giải quyết những quan tâm chung về các vấn đề liên quan đến nhân quyền, nhân đạo.

Đặc biệt nhấn mạnh việc triển khai Đề án đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, Thủ tướng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan xác định Chương trình giáo dục quyền con người là chương trình chính thức, nằm trong tổng thể của hệ thống giáo dục quốc dân; xây dựng môn học quyền con người là môn học độc lập trong các cơ sở giáo dục, đào tạo, trong đó, lấy học sinh làm trung tâm, thầy cô là động lực, nhà trường là nền tảng; thực hiện học tập suốt đời.

“Bảo vệ quyền con người và giáo dục quyền con người là công việc thường xuyên, liên tục, cần được triển khai đồng bộ, hiệu quả được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của nhà nước và sự tham gia của của người dân”, Kết luận của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ.

Đồng thời, Thủ tướng đề nghị Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẩn trương hoàn thiện các tài liệu giáo dục, biên soạn giáo trình chuẩn quốc gia, sách tham khảo về quyền con người cho phù hợp với từng nhóm đối tượng người học, bảo đảm tính hệ thống, tính liên thông của tài liệu, gắn kết lý luận với thực tiễn, kinh nghiệm Việt Nam và quốc tế; phối hợp chặt chẽ với Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc xây dựng văn bản hướng dẫn về sử dụng giáo trình, các tài liệu giáo dục quyền con người trong các cấp học; tiếp tục tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức quyền con người, phát triển đội ngũ chuyên gia, giáo viên giảng dạy quyền con người; hoàn thành việc triển khai đưa nội dung giáo dục quyền con người trong các sơ sở giáo dục đại học trong năm học 2025 – 2026.

Kết luận này thể hiện quyết tâm của Chính phủ Việt Nam nhằm bảo vệ quyền con người và giáo dục quyền con người, đồng thời tiếp nối những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực, khía cạnh trong thời gian qua. Đó là tiến bộ, công bằng xã hội được chú trọng; an sinh xã hội được bảo đảm; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên; trẻ em được nuôi dưỡng, tạo điều kiện đến trường, mọi người dân đều được khuyến học; người yếu thế, người có hoàn cảnh khó khăn, gặp thiên tai, bão lũ được hỗ trợ kịp thời; người nghèo được tạo điều kiện để tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản và thoát nghèo bền vững với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.