Đưa bãi giữa sông Hồng thành công viên văn hóa đa chức năng

Tìm ý tưởng sáng tạo

Bãi nổi, bãi ven sông Hồng đoạn chảy qua nội thành Hà Nội có quỹ đất lớn, trong khi đô thị lại chật chội. Bởi thế, khai thác một cách an toàn, hợp lý bãi ven sông vừa tạo không gian mới cho đô thị, vừa thúc đẩy phát triển văn hóa, kinh tế, xã hội của thành phố.

Trong các Đồ án Quy hoạch chung Thủ đô qua các thời kỳ, sông Hồng và các không gian bãi giữa, không gian bãi bồi ven sông được xác định đóng vai trò là không gian xanh sinh thái quan trọng của Thủ đô. Khu vực này là di sản thiên nhiên, trục cảnh quan thiên nhiên, trục giao thông đường thủy quan trọng kết nối khu vực nội đô cũ với các khu vực mới phát triển tại Bắc sông Hồng, đảm bảo an toàn phòng chống lũ, an ninh quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Theo Chủ tịch UBND quận Ba Đình Tạ Nam Chiến, với mong muốn tìm kiếm ý tưởng thiết kế sáng tạo độc đáo, chất lượng về toàn bộ khu vực bãi nổi và bãi bồi ven sông Hồng thành “công viên văn hóa đa chức năng”, từ tháng 5/2024, theo chỉ đạo của UBND TP, các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Tây Hồ và Long Biên đã tổ chức cuộc thi tuyển “Ý tưởng quy hoạch công viên văn hóa đa chức năng tại bãi nổi giữa và bãi ven sông Hồng”.

Phạm vi nghiên cứu là toàn bộ bãi nổi giữa (thuộc các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Tây Hồ, Long Biên diện tích khoảng 329ha) và bãi ven sông Hồng (thuộc các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Tây Hồ, diện tích khoảng 63ha) giới hạn từ cầu Tứ Liên đến cầu Trần Hưng Đạo và đường trục hữu ngạn (lộ giới 50m) sông Hồng kết nối với trung tâm khu vực nội đô lịch sử.

Cuộc thi đã thu hút được sự quan tâm lớn của người dân Thủ đô và đặc biệt là các đơn vị, tổ chức tư vấn thiết kế, kiến trúc sư. Sau thời gian tìm kiếm, xây dựng ý tưởng đã có 25 đơn vị, tổ chức tư vấn thiết kế, quy hoạch uy tín trong và ngoài nước nộp bài dự thi với 25 phương án thiết kế mang nhiều màu sắc, ý tưởng độc đáo trong việc cải tạo khu vực bãi nổi giữa và bãi bồi ven sông Hồng thành “công viên văn hóa đa chức năng”.

Sau 2 vòng chấm sơ loại và chung kết, Ban Tổ chức đã lựa chọn được 2 phương án đoạt đồng giải Nhì và 1 phương án đoạt giải Ba. Theo đó, 2 giải Nhì thuộc về Công ty TNHH Kiến trúc Hòn Gai với phương án “Công viên Quai vạc xanh” và Liên danh Green Lungs Hanoi với phương án “Công viên văn hóa nghệ thuật sông Hồng”; giải Ba thuộc về Liên danh tư vấn Encity – Siura Studio.

Hà Nội rất cần thêm các không gian xanh

Theo đánh giá của Hội đồng thi tuyển, mục tiêu của cuộc thi là tạo ra một công viên văn hóa xứng tầm, không chỉ phục vụ cho nhu cầu thư giãn, vui chơi, mà còn góp phần phát triển kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng cho khu vực. Các ý tưởng thiết kế đoạt giải đã có những nghiên cứu nghiêm túc và tâm huyết, đáp ứng yêu cầu khai thác vẻ đẹp tự nhiên của khu vực bãi nổi giữa và bãi ven sông Hồng, tạo ra không gian xanh, hiện đại, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững, góp phần hình thành các giá trị văn hóa, lịch sử trong tương lai.

Phương án “Công viên Quai vạc xanh” có cân chắc kỹ lưỡng về các chiến lược về sự luân chuyển trong hệ sinh thái; những biến đổi của thiên nhiên, đặc biệt là ảnh hưởng của mực nước sông Hồng.

KTS Nguyễn Đức Trung cho biết: “Qua đợt bão vừa rồi, chúng ta có thể thấy Hà Nội rất cần thêm các không gian xanh ở khu vực sông Hồng. Với dự án, chúng tôi đã tính toán tất cả yếu tố công trình, hạng mục hạ tầng đến cấp độ lũ số 2, tương đương mực nước là 11,5m”.

Trong khi đó, đại diện Liên danh Green Lungs Hanoi chia sẻ: “Trong phương án chúng tôi đưa ra toàn bộ khu vực giữa sông Hồng có địa hình thấp chỉ sử dụng để trồng hoa màu, canh tác nông nghiệp và kiến trúc nhà sàn 2 tầng. Tầng 1 là không gian mở, sử dụng khi không có lũ, tầng 2 là không gian kín có thể sử dụng để ở hoặc cất trữ đồ đạc khi có lũ”.

Chia sẻ về cuộc thi, Chủ tịch Hội KTS Việt Nam Phan Đăng Sơn cho biết, cuộc thi không có phương án đoạt giải Nhất bởi vì qua đánh giá của hội đồng, chưa có phương án nào làm cho toàn thể hội đồng cảm thấy đủ điều kiện để đề xuất ý tưởng phù hợp với chỉ đạo, định hướng của TP.

Theo Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long, tuy mới là ý tưởng, quá trình tiếp theo sẽ tiếp tục được nghiên cứu, đảm bảo các yêu cầu thực tiễn trong quá trình biến đổi khí hậu. Những ý tưởng xuất sắc được trao giải sẽ là cơ sở xác định mục tiêu xây dựng đề án “Phát triển bãi nổi giữa và ven sông Hồng thành công viên văn hóa đa chức năng” góp phần xây dựng trung tâm công nghiệp văn hóa tại bãi sông, bãi nổi sông Hồng trên địa bàn TP Hà Nội, nâng cao chất lượng sống của người dân, xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, xứng tầm khu vực.

Các phương án xuất sắc của cuộc thi được giới thiệu đến cộng đồng trong không gian Triển lãm Ý tưởng sáng tạo Cộng đồng 2024 do Ban tổ chức Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội chủ trì, kêu gọi cộng đồng đóng góp ý tưởng sáng tạo cho Thành phố.

Triển lãm không chỉ là cơ hội để các ý tưởng được giới thiệu rộng rãi, mà còn là nền tảng để kết nối các nhà đầu tư, nhà tài trợ, tạo động lực cho các sáng kiến sáng tạo phát triển và ứng dụng trong thực tế. Những ý tưởng này góp phần xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành thành phố sáng tạo, mở ra cơ hội phát triển cho các lĩnh vực văn hóa lịch sử./.