Dự án năng lượng tái tạo mới vẫn chờ chính sách

Hiện không có giá mua điện cố định (giá FIT) cho điện gió như các giai đoạn trước. Ảnh: Đức Thanh

Điện mặt trời chờ xử lý sau thanh tra 

Trong cuộc họp mới đây với các địa phương, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh nguyên tắc “đưa vào Kế hoạch thực hiện Quy hoạch Điện VIII những dự án nguồn điện không sai phạm, hoặc đã hoàn thành việc khắc phục những vi phạm, sai phạm và đáp ứng được các tiêu chí về an toàn hệ thống, công nghệ truyền tải, hiệu quả kinh tế…, để không lãng phí nguồn lực đầu tư của doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương”.

Đồng thời, yêu cầu các tỉnh có dự án nguồn điện đã thực hiện đầy đủ những nội dung theo kết luận thanh tra, kiểm tra, điều tra, kiểm toán và thi hành bản án (nếu có), thì sớm có văn bản báo cáo chính thức để tiếp tục cập nhật vào Kế hoạch.

Trước đó, theo Báo cáo của Bộ Công thương, nhiều dự án điện mặt trời do địa phương đề xuất chưa được cập nhật vào Kế hoạch do thuộc danh sách 154 dự án điện mặt trời được nêu trong Kết luận 1027/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ và chuyển sang cơ quan điều tra về việc Bộ Công thương phê duyệt bổ sung và tham mưu Thủ tướng phê duyệt bổ sung không có căn cứ, cơ sở pháp lý về quy hoạch.

Bộ Công thương cũng đã làm việc với Thanh tra Chính phủ để rà soát các dự án nguồn điện chưa được đưa vào Kế hoạch do đang phải khắc phục các sai phạm liên quan đến đất đai, trình tự đầu tư, quy hoạch… theo kết luận thanh tra hoặc thuộc diện đang thanh tra, điều tra.

Tuy nhiên, do vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Bộ Công thương và các tỉnh, thành phố” liên quan đến thực hiện quy hoạch điện vẫn đang được tiếp tục điều tra mở rộng, nên các dự án có liên quan được nhắc tới trong Kết luận thanh tra số 1027/KL-TTCP không thể nhanh chóng được triển khai. Đồng nghĩa rằng, việc cập nhật, bổ sung các dự án điện mặt trời này sẽ được thực hiện sau khi có kết luận của cơ quan điều tra.

Loạt dự án mong được bổ sung

Ở các dạng năng lượng tái tạo khác, ngoài các dự án được bổ sung lần 1 tại Quyết định  262/QĐ-TTg ngày 1/4/2024, cũng còn cả loạt dự án chờ bổ sung vào Kế hoạch thực hiện Quy hoạch Điện VIII.

Cụ thể, theo báo cáo của Bộ Công thương, tổng số dự án điện gió do các địa phương đề xuất lần 2 là 124 dự án mới, với tổng công suất 7.778,9 MW. Trong đó, số dự án đáp ứng 9 tiêu chí đề ra là 110 dự án, với tổng công suất 6.665,3 MW. Còn lại các dự án không đáp ứng tiêu chí do chồng lấn quy hoạch titan, bô-xit… là 14 dự án, với tổng công suất 1.113,6 MW, chiếm khoảng 5% tổng công suất các dự án điện gió được duyệt tới năm 2030.

Cũng có 20 dự án điện gió với tổng công suất 1.053,4 MW điều chỉnh thông tin (tên dự án, quy mô công suất, giai đoạn vận hành) so với lần 1 đã duyệt tại Quyết định số 262/QĐ- TTg.

Các địa phương cũng đề nghị 132 dự án thủy điện nhỏ mới với tổng công suất 1.381,98 MW trong lần 2. Trong đó, số dự án đáp ứng 9 tiêu chí đề ra là 128 dự án với tổng công suất 1.362,98 MW; các dự án không đáp ứng tiêu chí do chồng lấn quy hoạch hoặc được nêu tại các kết luận thanh tra là 4 dự án, với 19 MW, chiếm khoảng 0,05% tổng công suất các dự án thủy điện nhỏ được duyệt tới năm 2030. Cũng có 73 dự án/947,95 MW điều chỉnh thông tin (tên dự án, quy mô công suất, giai đoạn vận hành) so với lần 1.

Ở mảng điện sinh khối, có 21 dự án mới với tổng công suất 414 MW được đệ trình lần 2. Trong đó, số dự án đáp ứng 9 tiêu chí đề ra là 21 dự án/414 MW, 1 dự án điều chỉnh thông tin.

Bên cạnh đó, có 34 dự án điện từ rác với tổng công suất 621,1 MW được đề xuất lần 2, trong đó số dự án đáp ứng 9 tiêu chí đề ra là 34 dự án/621,1 MW.

Đối với đề xuất các dự án thủy điện nhỏ, điện sinh khối, điện rác, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, đây là những nguồn điện nền, vì vậy, Bộ Công thương sẽ rà soát, sớm bổ sung vào Kế hoạch.

Tuy nhiên, theo nhận xét của nhiều chuyên gia, việc bổ sung các dự án điện mới vào Kế hoạch thực hiện Quy hoạch Điện VIII dù rất quan trọng, nhưng vấn đề quan trọng hơn cả là có giải pháp để triển khai được các dự án này.

Với thực tế hiện nay không có giá mua điện cố định (giá FIT) cho điện gió, điện mặt trời như các giai đoạn trước, việc triển khai thần tốc dự án là không dễ.