Nhiều tỉnh chưa xác định được nguồn cát
Bộ GTVT vừa có văn bản báo cáo lãnh đạo Chính phủ về nhu cầu vật liệu cát cho các dự án giao thông trọng điểm vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và Dự án Vành đai 3 TP.HCM.
Công suất khai thác cát tại các mỏ ở địa phương cấp phép phục vụ thi công 6 dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam vẫn thiếu hơn 94.000 m3/ngày so với nhu cầu (Ảnh: Hương Ngân).
Theo Bộ GTVT, 5 dự án giao thông trọng điểm đang triển khai ở khu vực ĐBSCL và dự án Vành đai 3 TP.HCM cần tổng nhu cầu vật liệu cát đắp khoảng hơn 65 triệu m3.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, đến nay, các địa phương đã cấp phép, đủ điều kiện khai thác các mỏ với trữ lượng gần 56 triệu m3, gồm: hơn 50 triệu m3 cát sông, 5,5 triệu m3 cát biển (gồm cả nguồn cát do các chủ đầu tư chủ động huy động trên thị trường).
5 dự án giao thông lớn đang triển khai ở khu vực ĐBSCL, gồm: Cần Thơ – Cà Mau, Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, Cao Lãnh – An Hữu, Mỹ An – Cao Lãnh, đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi – Bến Nhất, Gò Quao – Vĩnh Thuận.
Có gần 30 triệu m3 cát đang thực hiện thủ tục cấp phép khai thác 29,6 triệu m3, gồm gần 28 triệu m3 cát sông, 2 triệu m3 cát biển. Gần 10,5 triệu m3 còn lại chưa xác định được nguồn.
Báo cáo cụ thể tình hình cung ứng vật liệu ở từng địa phương, Bộ GTVT cho biết, tỉnh An Giang đã cấp bản xác nhận, đủ điều kiện khai thác 18,6 triệu m3, hoàn thành thủ tục điều chuyển 1,4 triệu m3 từ các mỏ cấp cho cao tốc trục ngang để phục vụ cung ứng cho cao tốc trục dọc; Chưa xác định được nguồn 3,3 triệu m3 để cung ứng cho dự án thành phần 1 Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng; chưa hoàn thiện thủ tục điều chỉnh công suất nạo vét sông Vàm Nao.
Tỉnh Vĩnh Long đã cấp phép, đủ điều kiện khai thác 1,6/1,4 triệu m3 để cung ứng cho dự án Vành đai 3 TP.HCM, khoảng gần 4 triệu m3 trên tổng nhu cầu cần bố trí (5 triệu m3) để cung ứng cho dự án Cần Thơ – Cà Mau.
Tỉnh Tiền Giang đã cấp phép, đủ điều kiện khai thác 1,7 triệu m3 cho Vành đai 3 TP.HCM; đang hoàn thiện thủ tục gần 12 triệu m3; chưa xác định được nguồn hơn 4 triệu m3.
Tỉnh Bến Tre đã cấp Bản xác nhận 2 mỏ với trữ lượng 3,6 triệu m3 để cung ứng cho dự án Cần Thơ – Cà Mau và dự án thành phần 3 Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng; đang hoàn thiện thủ tục hơn 4 triệu m3 để cung ứng cho Vành đai 3 TP.HCM; chưa xác định nguồn 1,8 triệu m3 để cung ứng cho dự án thành phần 3 Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng.
Tỉnh Đồng Tháp đã cấp bản xác nhận, đủ điều kiện khai thác hơn 9 triệu m3; đang thực hiện thủ tục để cung ứng 0,3 triệu m3 cho dự án thành phần 2 Cao Lãnh – An Hữu và gần 4 triệu m3 cho dự án Mỹ An – Cao Lãnh.
Tỉnh Sóc Trăng đã hoàn thiện thủ tục cấp phép khai thác 6,6 triệu m3 cát sông, đang hoàn thiện thủ tục 9,5 triệu m3 để cung ứng cho dự án thành phần 4 Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng.
Theo Bộ GTVT, mặc dù các địa phương đã huy động tối đa các mỏ trên địa bàn để cung ứng cho các dự án theo chỉ tiêu được giao. Song, thủ tục cấp phép còn chậm, công suất khai thác chưa đáp ứng được tiến độ yêu cầu của các dự án.
“Hiện, công suất bình quân theo đánh giá tác động môi trường của các mỏ đang khai thác là 76.131 m3/ngày, các mỏ đang làm thủ tục là 68.894 m3/ngày.
Nếu hoàn thành thủ tục toàn bộ các mỏ đã trình hồ sơ trong tháng 12/2024 thì công suất khai thác chỉ đạt 145.025 m3/ngày. Trong khi công suất cần cung ứng để đáp ứng tiến độ hoàn thành các dự án là 239.046 m3/ngày, còn thiếu 94.021 m3/ngày”, Bộ GTVT phân tích.
Cùng với sự vào cuộc của địa phương, các chủ đầu tư/nhà thầu cũng được đề nghị chỉu động tìm kiếm nguồn cát, đẩy nhanh tiến độ thi công (Ảnh: Gia Minh).
Rốt ráo hoàn thiện thủ tục khai thác trong tháng 12
Trước thực trạng trên, Bộ GTVT kiến nghị lãnh đạo Chính phủ xem xét, chỉ đạo UBND các tỉnh: An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Bến Tre, Tiền Giang chủ động rà soát các mỏ trên địa bàn (mỏ hết hạn nhưng còn trữ lượng, các mỏ trong quy hoạch các thời kỳ, các mỏ đang khai thác có thể tăng công suất); Triển khai các thủ tục giao mỏ, cấp phép mỏ, nâng công suất mỏ đảm bảo cung ứng đủ khối lượng cho các dự án theo chỉ tiêu được giao.
UBND tỉnh An Giang khẩn trương xác định, bổ sung thêm nguồn và hoàn thiện thủ tục khai thác 3,3 triệu m3; phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường để hoàn thành thủ tục điều chỉnh công suất nạo vét sông Vàm Nao trong tháng 12/2024.
Cùng trong tháng 12, UBND tỉnh Vĩnh Long khẩn trương xác định, bổ sung thêm nguồn và hoàn thiện thủ tục khai thác 1,2 triệu m3 theo chỉ tiêu được giao.
UBND tỉnh Tiền Giang hoàn thiện thủ tục cấp phép các mỏ đang làm thủ tục (trữ lượng gần 12 triệu m3), bổ sung thêm nguồn và hoàn thiện thủ tục khai thác hơn 4 triệu m3 theo chỉ tiêu được giao.
UBND tỉnh Đồng Tháp cung ứng đủ 1 triệu m3 theo chỉ tiêu được giao cho dự án Cần Thơ – Cà Mau. Trong đó, địa phương cần thực hiện thủ tục điều hoà từ các mỏ cát đang khai thác còn dư trữ lượng để bù khối lượng thiếu do ngừng khai thác một số mỏ bị sạt lở, chất lượng cát không đảm bảo.
Đối với UBND tỉnh Bến Tre, Bộ GTVT đề nghị khẩn trương hoàn thiện thủ tục cấp phép các mỏ để cung ứng cho dự án Vành đai 3 TP.HCM (trữ lượng 4,2 triệu m3) vào đầu tháng 1/2025; bổ sung thêm nguồn và hoàn thiện thủ tục khai thác 1,8 triệu m3 để cung ứng cho dự án thành phần 3 Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng.
“UBND tỉnh Sóc Trăng cần đẩy nhanh thủ tục cấp mỏ cát sông để cung ứng đủ khối lượng cho dự án thành phần 4 Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng theo đúng tiến độ thi công; phối hợp Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn thiện thủ tục giao khu vực biển đối với mỏ cát biển B1.3; hoàn thiện thủ tục và quyết định theo thẩm quyền việc khai thác cát tầng sâu tại mỏ MS11”, Bộ GTVT đề nghị.
Đáp ứng nhu cầu vật liệu cho dự án, Bộ GTVT cũng đề nghị các chủ đầu tư, nhà thầu chủ động phối hợp với các địa phương rà soát, tìm kiếm thêm nguồn từ các mỏ (mỏ hết hạn giấy phép khai thác nhưng còn trữ lượng, mỏ đang khai thác, mỏ quy hoạch…) và triển khai các thủ tục để bổ sung nguồn, công suất khai thác, sử dụng các nguồn cát có sẵn trên thị trường.
