Tác giả Nguyễn Duy Đồng với Đào – Mai chung một tình quê

Sau thành công của các tập thơ và truyện ngắn, tác giả Nguyễn Duy Đồng, hội viên Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai tiếp tục ra mắt bạn đọc cuốn hồi ký và tản văn Đào – Mai chung một tình quê (Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành năm 2024).

Hồi ký và tản văn Đào – Mai chung một tình quê của tác giả Nguyễn Duy Đồng, hội viên Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai. Ảnh: L.Na

Cuốn sách gồm 30 bài viết về hai vùng đất cũng là hai quê hương Nghệ An và Đồng Nai “nghĩa nặng tình sâu” mà tác giả gắn bó từ lúc sinh ra cho đến nay.

1. Hồi ký và tản văn Đào – Mai chung một tình quê được chia làm 2 phần: Đồng Nai – quê hương gửi lại đời tôi và Xứ Nghệ – quê hương chôn nhau cắt rốn. Ở mỗi phần, các bài viết vừa đi theo trình tự thời gian vừa chọn lọc những câu chuyện, những địa danh và cả những điều tác giả được trực tiếp trải nghiệm thực tế. Người đọc tìm thấy những “mảnh ghép” làm nên cuộc đời của người con xứ Nghệ – kỹ sư chế tạo máy, từng công tác tại Trường công nhân Kỹ thuật cơ điện Đồng Nai (nay là Trường cao đẳng Kỹ thuật Đồng Nai).

Nhắc về cơ duyên đến với quê hương Đồng Nai, tác giả Nguyễn Duy Đồng kể rằng, ông vốn sinh ra và lớn lên ở một làng quê nghèo khó của vùng đất Nam Đàn – Nghệ An, trong một gia đình nho học và nhiệt tình với cách mạng. Những năm 80 của thế kỷ trước, ông được phân công vào Biên Hòa – Đồng Nai công tác. Từ đây, ông gắn bó với vùng đất này như chính quê hương thứ hai của đời mình.

Trên vùng đất mới Biên Hòa – Đồng Nai, tác giả Nguyễn Duy Đồng đã gặp gỡ những con người, trải nghiệm các điểm đến, cảm nhận vẻ đẹp nơi ông sống và làm việc bằng tất cả các giác quan. Nhiều địa danh của Đồng Nai như: sông Đồng Nai, Tân Triều, Chiến khu Đ, Văn miếu Trấn Biên, Sân bay Long Thành… được tác giả cảm nhận với góc nhìn mới bằng tình yêu, niềm tự hào về quê hương và những bài học kinh nghiệm nho nhỏ. Các câu chuyện được ông kể với tâm thế lấy trải nghiệm của mình làm chất liệu, chứ không lấy thông tin được tổng hợp để cung cấp cho độc giả.

Với tác giả Nguyễn Duy Đồng, dù đi đâu, ở đâu, xứ Nghệ vẫn luôn là nơi lưu giữ những ký ức đẹp nhất trong đời, là nơi nuôi dưỡng những gì trong trẻo, bình yên nhất. Nơi đó có hình bóng cha, hình bóng của mẹ, có làng quê, cánh đồng của tuổi thơ, những người thầy, người cô, bạn bè… Tác giả nhớ từng góc nhỏ, mỗi lối đi, lạch bước, đất mô, tiếng thầm thì, ngày mới bóng người trong sương sớm, ra đồng, đến chợ, đến trường thi; khắc sâu vào trong lòng ông từng dấu chân, giọng nói, dù tất cả dấu tích ấy nay không còn nữa.

Ngoài tập hồi ký và tản văn ấn hành năm 2024, tác giả Nguyễn Duy Đồng, hội viên Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai đã xuất bản nhiều tác phẩm ở các thể loại thơ và truyện ngắn. Trong đó có Trái tim hồng (tập thơ, 2013); Miền thương (tập thơ, 2020); Ma chữ (tập truyện ngắn, 2023).

2. Mở đầu hồi ký và tản văn Đào – Mai chung một tình quê, tác giả Nguyễn Duy Đồng cho biết: “Nơi “chôn nhau cắt rốn” nuôi dưỡng tôi trưởng thành là Nam Đàn xứ Nghệ. Nơi mưu sinh, tạo dựng gia đình riêng và gắn bó cả đời tôi là Biên Hòa – Đồng Nai. Tình cảm với hai miền đất ấy đều ơn sâu nghĩa nặng như nhau và tôi cho rằng mình có hai quê”.

Cũng bởi tình cảm sâu nặng với hai vùng đất ấy mà hồi ký và tản văn được tác giả Nguyễn Duy Đồng đặt tên Đào – Mai chung một tình quê với hàm ý Nam – Bắc một nhà, đâu cũng là quê hương. Mai vàng, đào thắm là những loài hoa đặc trưng thường thấy trong những ngày Tết của hai miền Nam – Bắc.

Đọc hồi ký và tản văn Đào – Mai chung một tình quê, dường như thời gian không thể xóa nhòa những kỷ niệm yêu thương. Những điều đã xa thật xa từ lâu, tưởng rằng như đã quên, nhưng khi chạm vào, tất cả vẫn vẹn nguyên trong ký ức.

Từ khi nghỉ hưu, tác giả Nguyễn Duy Đồng dành nhiều thời gian để đi, trải nghiệm và làm thơ, viết văn. Ông liên tiếp ra mắt bạn đọc trong và ngoài tỉnh các đầu sách với nhiều thể loại: thơ, truyện ngắn, hồi ký và tản văn. Một số tác phẩm của ông đoạt giải cao tại các cuộc thi sáng tác của tỉnh, của khu vực Đông Nam Bộ và toàn quốc… để lại nhiều ấn tượng trong trí nhớ bạn đọc.

3. Văn phong của tác giả Nguyễn Duy Đồng mộc mạc, giản dị mà không kém phần khúc chiết, dí dỏm. Những câu chuyện, chi tiết tưởng như “nhặt” được từ bất cứ tình huống nào của đời sống, còn nguyên vẻ thô ráp, nguyên sơ nhưng qua con mắt chọn lọc tinh tế của ông, giàu sức biểu cảm và mang nhiều ý nghĩa sâu xa.

Với trải nghiệm, vốn sống phong phú, những điều tác giả Nguyễn Duy Đồng chia sẻ trong hồi ký và tản văn là những điều ông “rút ruột” mà ra. Hồi ký và tản văn Đào – Mai chung một tình quê không theo một khuôn mẫu nào, không ồn ào, xen lẫn vào các trang viết là những vần thơ nhẹ nhàng, mang tinh thần chia sẻ và kết nối. Điều đó giúp cho độc giả cảm thấy thú vị.

Từng con chữ, từng đoạn văn, từng trang sách mang đến nhiều cảm xúc, thấm đẫm mồ hôi, công sức của người trong cuộc. Bạn đọc trân trọng, nâng niu từng con chữ mà tác giả “đãi cát tìm vàng” đưa vào trong từng trang sách. Để qua đó, ghi lại những câu chuyện, giới thiệu những cái đẹp, cái hay cùng những tư liệu, kiến thức mà tác giả đúc kết gửi gắm đến bạn đọc trong và ngoài tỉnh…

Ly Na