Powered by Techcity

Kỳ diệu Thổ lâu Phúc Kiến

Thổ lâu (Tulou) là một kiến trúc nhà đặc biệt cho đến nay mới chỉ phát hiện được tại Trung Quốc, cụ thể hơn là ở vùng núi phía Tây Nam tỉnh Phúc Kiến. Từ lúc quần thể nhà độc đáo này xuất hiện làm bối cảnh cho bộ phim Hoa Mộc Lan (Mulan) năm 2020 do “thần tiên tỉ tỉ” Lưu Diệc Phi thủ vai thì dân tình kéo đến du lịch rần rần.





Du khách nhộn nhịp tham quan thổ lâu
Du khách nhộn nhịp tham quan thổ lâu

Tất nhiên, nàng Hoa Mộc Lan thuở xa xưa không thật sự sống ở nơi này, bởi theo truyền thuyết nàng sống vào thời Nam – Bắc triều (386-534), còn tòa thổ lâu được ghi nhận cổ nhất là Thổ lâu Dụ Xương được xây dựng năm 1308, 2 thời đại chênh nhau xấp xỉ cả ngàn năm.

* Trí tuệ người xưa

Theo thống kê, có khoảng 3 ngàn dãy nhà được công nhận là Thổ lâu Phúc Kiến, trong đó có 46 dãy nhà hết sức đặc trưng được công nhận di sản văn hóa, tập trung chủ yếu ở Nam Tĩnh và Vĩnh Định. Điểm đến của chúng tôi là thổ lâu ở H.Nam Tĩnh, thuộc TP.Chương Châu. Vừa qua TT.Thư Dương, cảnh quan liền chuyển sang một phong vị khác: không còn phố xá tấp nập mà cả một vùng bán sơn địa hữu tình mở ra trước mắt với những vườn trà trồng như ruộng bậc thang dọc theo sườn núi, thỉnh thoảng xa xa trên một đỉnh núi cheo leo là tòa thổ lâu vừa vững vàng vừa đơn độc, kiên cường. Đường vào làng cũng như một bài thơ với những vườn bí, mướp xanh ngắt, thẳng tắp trên giàn, suối nước chảy róc rách trên nền những đỉnh núi xa mờ.

Đón du khách ở cổng làng là cô hướng dẫn viên Bao Tiểu Linh (Pao Xiăo Líng), mọi người đều gọi cô là Bao mei mei (muội muội, tức em gái). Cô Bao cũng là người Khách Gia (Hakka, ở Việt Nam còn gọi là người Hẹ) – dân tộc đã kiến thiết nên những thổ lâu độc đáo này. Bao mei mei cho biết có diện tích lớn nhất là thổ lâu ở Vĩnh Định với chiều ngang lên đến 73m, chiều cao 15m, được mệnh danh là “thổ lâu vua”, cũng chính là nơi làm bối cảnh cho bộ phim Mulan, tuy nhiên thổ lâu Nam Tĩnh cũng có diện tích xấp xỉ và độc đáo không kém.




Dù ngày nay các thổ lâu đều có điện và nước sạch, nhưng so với lối sinh hoạt hiện đại thì sống trong thổ lâu vẫn khá bất tiện, đây là đặc điểm chung của những ngôi nhà cổ. Vì thế ngày nay thế hệ trẻ không còn gắn bó nhiều với những tòa thổ lâu xưa cũ, một số đã chuyển ra bên ngoài sinh sống. Thế nhưng cô Bao cho biết vẫn còn hơn 80 hộ với gần 600 người đang sinh sống trong tòa thổ lâu Nam Tĩnh, và giá của một căn hộ nơi đây không hề rẻ so với căn hộ chung cư thông thường, lên đến gần 2 triệu nhân dân tệ, tính ra tiền Việt khoảng 5,4 tỷ đồng.

Thổ lâu phổ biến có 2 loại, hình vuông và hình tròn, nghe nói thổ lâu Điền Loa Khanh còn có hình bầu dục. Được xây dựng từ các vật liệu là đá tảng, đất sét, trứng gà, gạo nếp và thêm những chất liệu kết dính bí mật nào đó của người Khách Gia, bên trong cũng được gia cố thêm tre gỗ, tường của những ngôi thổ lâu Nam Tĩnh bền chắc đáng kinh ngạc. Sau hơn 600 năm xây dựng, trải qua biết bao mưa nắng, biến cố, những bức tường dày đến 2m của thổ lâu vẫn nguyên vẹn, không hề có dấu hiệu rạn nứt hay hư hỏng. Cô Bao kể, năm 1943 trong giai đoạn quân dân Trung Quốc kháng chiến chống phát xít Nhật, một nhóm nông dân khởi nghĩa ở Vĩnh Định đã sử dụng một thổ lâu chống lại sự tấn công của địch. Quân đội Nhật tập trung đến 19 khẩu đại bác bắn phá thổ lâu, nhưng kiến trúc đặc biệt này vẫn đứng vững, chỉ bị một vài vết mẻ ở lớp tường bảo vệ bên ngoài.

Nếu nói về công năng phòng thủ, thiết kế của thổ lâu Phúc Kiến quả đã biến ngôi nhà ở thành một pháo đài thực thụ. Ngoài vòng tường kiên cố, thổ lâu chỉ có một lối ra vào duy nhất với cánh cửa bằng đá hẹp hoặc gỗ dày gia cố thêm sắt thép, các tầng trệt không hề có cửa sổ (từ tầng 3 trở lên mới có), phía trên cùng còn có những lỗ châu mai để ngắm bắn nên kẻ địch hay trộm cướp lọt vào, người trong nhà chỉ cần “đóng cửa đánh chó” là hết đường chạy. Nhờ kiến trúc đặc biệt này, người Khách Gia đã tự bảo vệ mình trong những thời điểm chiến tranh loạn lạc, thổ phỉ cướp bóc như rươi vào cuối đời nhà Minh, nhà Thanh và những cuộc chiến sau này. Không những thế, các nghiên cứu khoa học hiện nay còn bất ngờ cho thấy kiến trúc thổ lâu có thể chống lại động đất, trình độ của người Khách Gia xa xưa thật đáng khâm phục.

Bên trong thổ lâu là những gian nhà gỗ trông như các căn hộ chung cư, mỗi gian có cầu thang gỗ lên các tầng trên, có khoảng 3-5 tầng. Các gian ở tầng dưới dùng để chứa lương thực, sinh hoạt của các hộ bắt đầu từ tầng 2, riêng các thổ lâu có kinh doanh du lịch thì hầu như toàn bộ các gian dưới đều thành nơi bán hàng. Vì nhà bằng gỗ nên bếp nấu đều được đặt ở hành lang bên dưới. Chính giữa thổ lâu là khoảng sân chung, thường đặt gian nhà thờ chung, hai bên là 2 giếng nước để lấy nước sinh hoạt và phòng hỏa hoạn. Nóc các thổ lâu đều lợp ngói, toát lên vẻ cổ xưa. Những khung cửa sổ gỗ ở tầng cao trông xa như những con mắt của tòa nhà.

* Bình yên làng cổ

Đến chiêm ngưỡng thổ lâu mà bỏ qua ngôi làng cổ của người Khách Gia thì sẽ rất đáng tiếc. Theo cô Bao, tổ tiên dân tộc Khách Gia xa xưa vốn sống ở khu vực phía Bắc, vì chiến tranh, loạn lạc mà di cư dần xuống phía Nam. Vốn bản tính hiền lành, nhường nhịn nên người Khách Gia bị đẩy ra khỏi những vùng đất màu mỡ, phải dạt đến các vùng trung du và miền núi đất đai cằn cỗi. Làng của người Khách Gia thường chọn cạnh nguồn nước, suốt hàng trăm năm họ sống đơn giản theo lối tự cấp tự túc, đoàn kết gắn bó với nhau không phân biệt địa vị, giàu nghèo.









Ngôi làng trữ tình của người dân tộc Khách Gia
Ngôi làng trữ tình của người dân tộc Khách Gia

Ngôi làng chúng tôi đến có cái tên rất nên thơ là Vân Thủy Dao. Làng nằm cạnh một con suối trong vắt, chắc vì vậy nên tên làng có chữ Thủy (nước). Dọc bờ suối là những hàng cổ thụ hàng trăm năm tuổi nửa soi bóng nước nửa che mát cho khách bộ hành. Vùng Phúc Kiến vốn là “xứ đá”, đá được khai thác làm nhà, hàng rào, lót đường nên nơi này cũng không ngoại lệ. Đường lớn, lối nhỏ, các bậc thang lên xuống… đâu đâu cũng thấy bóng dáng đá, những viên đá đỡ bước chân người hàng trăm năm qua. Vân Thủy Dao ngoài cây cầu đá “truyền thống” bắc qua suối, còn có những chiếc cầu “không tay vịn” là những phiến đá chữ nhật đặt cao hơn lòng suối, nhìn thật lãng mạn.

Cô Bao cho biết, những năm gần đây nhờ Nhà nước đầu tư làm đường, đưa lưới điện về làng cộng thêm công tác quảng bá nên du lịch ở đây phát triển mạnh mẽ, từ đó đời sống người dân cũng khấm khá hơn. Những ngôi nhà mới tiện nghi dần xuất hiện thay thế cho nhà cũ nát, thế hệ trẻ cũng không còn thích lối sống “tam đại đồng đường” cả thị tộc cùng chung đụng như trước kia nên những ngôi nhà nhỏ cho các gia đình trẻ cũng mọc lên ngày càng nhiều. Nhưng dù xây mới, phần lớn người dân vẫn thích giữ lại kiểu kiến trúc độc đáo của dân tộc, vì thế những “thổ lâu” hiện đại ra đời, vẫn có hình vuông, tròn hoặc chữ nhật, khép kín chỉ có một cổng ra vào, sử dụng vật liệu đá, xi măng hoặc cũng có bằng đất như tổ tiên, những khung cửa sổ gỗ thay thế bằng nhôm kính để tiện lắp máy điều hòa. Hầu như nhà nào cũng có khoảnh vườn trồng rau, đây đó những bầy gà tròn núc ních thơ thẩn kiếm ăn. Cả ngôi làng như cách xa phố thị ngoài kia hàng vạn dặm, làm lòng người đến chợt lắng lại, bình yên đến lạ.     

                Hà Lam

.

Nguồn

Cùng chủ đề

Hợp tác chia sẻ kinh nghiệm hoạt động về xây dựng tòa soạn điện tử

Tại buổi làm việc, nhà báo Đào Văn Tuấn, Tổng biên tập Báo Đồng Nai đã thông tin sơ lược về tổ chức bộ máy, tình hình hoạt động, quy trình tổ chức nghiệp vụ của Báo Đồng Nai. Cùng với thường xuyên nâng cao chất lượng nội dung, hình thức báo in, Báo Đồng Nai tiếp tục đẩy mạnh phát triển báo điện tử trong việc sản xuất các sản phẩm báo chí đa phương tiện như truyền hình...

Giải bóng đá nhi đồng Cúp Báo Đồng Nai hứa hẹn hấp dẫn

Ngày 2.8, Báo Đồng Nai phối hợp với Sở GD-ĐT, Sở VH-TT-DL tỉnh Đồng Nai tổ chức họp báo giới thiệu về giải bóng đá nhi đồng Cúp Báo Đồng Nai lần thứ 20. Giải bóng đá nhi đồng lần thứ 20 (năm 2024) sẽ diễn ra từ ngày 8.8 – 14.8 Phát biểu tại buổi họp báo, ông Đào Văn Tuấn, Tổng biên tập Báo Đồng Nai cho biết đây là giải bóng đá truyền thống cấp tỉnh, có sức thu hút cao trong...

Ngập cục bộ trên đường chuyên dùng vào cụm mỏ đá Tân Cang

(ĐN) - Chiều 14-8, do cơn mưa kéo dài, một phần đường chuyên dùng vào cụm mỏ đá Tân Cang, thuộc P.Phước Tân (TP.Biên Hòa) xuất hiện tình trạng ngập cục bộ. Các phương tiện qua lại khó khăn khi đường chuyên dùng vào cụm mỏ đá Tân Cang bị ngập. Ảnh: CTV Theo một số tài xế lưu thông trên tuyến đường này, đoạn đường ngập dài khoảng 300m (từ trạm thu phí trên đường chuyên dùng ra quốc lộ 51)...

Dạo quanh thị trường 15-8-2023

  Hôm nay 15-8, giá heo hơi của Công ty Cổ phần Chăn nuôi CP – Chi nhánh 2 tại Đồng Nai, giảm 1.000 đồng/kg (từ 58.500 xuống 57.500). Giá vàng hôm nay trên thị trường thế giới bắt đầu hồi phục, tăng nhẹ. Trong khi đó, giá vàng trong nước đứng ở mức cao. Giá vàng miếng tại Biên Hòa cũng tăng 100 ngàn đồng/lượng cả chiều mua vào và bán ra. Mua vào 67,000 triệu đồng/lượng, bán ra...

Đình chỉ hoạt động cơ sở nha khoa không có giấy phép

(ĐN) - Chiều 14-8, UBND TP.Biên Hòa, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đồng thời đình chỉ hoạt động đối với cơ sở Nha khoa SUN (đường Đồng Khởi, P.Tân Phong, TP.Biên Hòa), vì không có giấy phép hoạt động theo quy định. Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đồng thời đình chỉ hoạt động đối với cơ sở Nha khoa SUN Cụ thể, UBND TP.Biên Hòa ban hành quyết định xử phạt vi...

Cùng tác giả

Cơ cấu lại kinh tế Vùng Đông Nam Bộ theo hướng hiện đại

(ĐN)- Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 1325/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch Vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ và hiện đại là một trong những nhóm nhiệm vụ trong tâm trong kế hoạch triển khai thực hiện Quy hoạch Vùng Đông Nam Bộ. (Ảnh thi công cầu Nhơn Trạch kết nối Đồng Nai với Thành...

Làm sản phẩm phụ trợ cho ngành gỗ

Ngành gỗ chiếm vị trí khá quan trọng trong các ngành sản xuất công nghiệp của Việt Nam, đặc biệt với khu vực được coi là “thủ phủ” sản xuất, xuất khẩu gỗ Đông Nam Bộ. Cùng với sự phát triển của các doanh nghiệp (DN) sản xuất, chế biến gỗ cũng kéo theo các dịch vụ hỗ trợ cho ngành phát triển từ cung ứng nguyên liệu, bao bì đóng gói, máy móc sản xuất, sản phẩm phụ...

Liên hoan văn nghệ các Khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai năm 2024

Sáng 03/11 tại Hội quán Trấn Biên, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Liên hoan văn nghệ các Khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai năm 2024. Có 21 Khu nhà trọ văn hoá tiêu biểu thuộc 8 huyện, thành phố về tham dự Liên hoan.    Một tiết mục tham gia dự thi  ​Các đơn vị tham gia với gần 50 tiết mục dự thi ở các thể loại đơn ca; song ca, tam ca; hợp...

Tăng nhẹ cả 3 miền; chỉ còn 4 tỉnh miền Trung giao dịch dưới 60.000 đồng/kg

Giá heo hơi hôm nay 5/11: Tăng nhẹ cả 3 miền; chỉ còn 4 tỉnh miền Trung giao dịch dưới 60.000 đồng/kg. (Nguồn: Denhatfood) Giá heo hơi hôm nay 5/11: *Giá heo hơi miền Bắc: Giá heo hơi miền Bắc đang giữ đà tăng nhanh. Trong phiên sáng nay, khu vực này ghi nhận tăng thêm một giá tại: Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai, Vĩnh Phúc, Nam Định và Ninh Bình. Hiện tại, Ninh Bình và Lào Cai là hai tỉnh có...

Khai thác không gian phát triển vùng phụ cận các dự án hạ tầng giao thông

Hàng loạt dự án hạ tầng giao thông đã và đang được triển khai thực hiện trên địa bàn Đồng Nai không chỉ đóng vai trò từng bước hoàn thiện mạng lưới giao thông kết nối, mà còn mở ra những không gian phát triển mới. Sân bay Long Thành giai đoạn 1 dự kiến đưa vào khai thác trong năm 2026 được kỳ vọng sẽ trở thành điểm nhấn cho sự phát triển của tỉnh. Ảnh: P.Tùng Đồng Nai...

Cùng chuyên mục

Liên hoan văn nghệ các Khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai năm 2024

Sáng 03/11 tại Hội quán Trấn Biên, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Liên hoan văn nghệ các Khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai năm 2024. Có 21 Khu nhà trọ văn hoá tiêu biểu thuộc 8 huyện, thành phố về tham dự Liên hoan.    Một tiết mục tham gia dự thi  ​Các đơn vị tham gia với gần 50 tiết mục dự thi ở các thể loại đơn ca; song ca, tam ca; hợp...

Sân chơi cho các khu nhà trọ văn hóa

Năm 2024 là năm thứ 3 Đồng Nai tổ chức Liên hoan Văn nghệ các khu nhà trọ (KNT) văn hóa. Khu nhà trọ văn hóa tiêu biểu trên địa bàn thành phố Long Khánh tham gia Liên hoan Văn nghệ các khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai năm 2024. Ảnh: L.Na Không chỉ tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích để công nhân, người lao động trong các KNT văn hóa thể hiện năng khiếu, đây còn...

Văn miếu Trấn Biên đón hơn 6,1 ngàn lượt khách tham quan

Trong tháng 10-2024, Văn miếu Trấn Biên đón hơn 6,1 ngàn lượt khách đến tham quan và dâng hương tại di tích. Văn miếu đã tổ chức sinh hoạt chuyên đề danh nhân văn hóa Bùi Hữu Nghĩa tại Trường trung học cơ sở Bùi Hữu Nghĩa (phường Hố Nai, thành phố Biên Hòa). Bảo tàng Đồng Nai đón hơn 1,6 ngàn lượt khách đến tham quan trong tháng 10. Bên cạnh đó, bảo tàng thực hiện kiểm kê lễ...

Nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ 2025

Thông tin từ Trung tâm Văn hóa - điện ảnh Đồng Nai cho hay, mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ 2025 cho hay, đơn vị tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, chiếu phim trước và trong dịp Tết Nguyên đán 2025. Cụ thể, đơn vị sẽ tổ chức một chuỗi các hoạt động gồm: Hội thi Các nhóm nhảy hiện đại tỉnh Đồng Nai năm 2025; biểu diễn đờn ca tài tử và các chương trình văn...

Đề xuất thu phí nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử văn hóa tại Đồng Nai

(ĐN)- Chiều 4-11, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng đã chủ trì buổi làm việc với một số sở, ngành về nội dung liên quan đến các dự thảo nghị quyết chuẩn bị trình tại Kỳ họp HĐND tỉnh thường lệ sắp tới. Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành chuẩn bị nội dung trình Kỳ họp HDNĐ tỉnh thường lệ sắp tới. Ảnh: Công Nghĩa Đáng chú ý, trong...

Chung sức xây dựng ấp, khu phố văn hóa

Số hộ gia đình, khu dân cư đạt chuẩn văn hóa phát triển cả về số lượng lẫn chất lượng; diện mạo các ấp, khu phố ngày càng khang trang; môi trường sống lành mạnh được giữ vững, nếp sống của người dân từng bước thay đổi theo hướng văn minh… Các ấp, khu phố trên địa bàn huyện Thống Nhất tham gia Liên hoan Ấp, khu phố văn hóa tiêu biểu xuất sắc năm 2024. Ảnh: Lê Hữu...

Đồng Nai tham gia Triển lãm Sắc màu di sản văn hóa tại Nghệ An

Thông tin từ Trung tâm Văn hóa - điện ảnh Đồng Nai, từ ngày 22 đến 26-11, đơn vị tham gia Triển lãm Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam tại tỉnh Nghệ An. Với chủ đề: Đồng Nai - di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống, triển lãm sẽ giới thiệu những hình ảnh đẹp về văn hóa, danh thắng sản phẩm thủ...

Khai mạc Liên hoan văn nghệ khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai

(ĐN) - Sáng 3-11, tại Hội quán Trấn Biên, Sở Văn hóa, thể thao và du lịch đã tổ chức Lễ khai mạc Liên hoan văn nghệ khu nhà trọ văn hóa tỉnh Đồng Nai năm 2024. Ban tổ chức trao cờ lưu niệm cho các đơn vị và khu nhà trọ tham gia liên hoan. Ảnh: My Ny Theo đó, 21 khu nhà trọ văn hóa tiêu biểu trên địa bàn 8 huyện, thành phố: Biên Hòa, Long Khánh, Xuân...

Bảo vệ di sản đờn ca tài tử Nam Bộ tại Đồng Nai

Trong bối cảnh văn hóa đại chúng phát triển mạnh mẽ, với sự cạnh tranh gay gắt từ các loại hình giải trí hiện đại, nghệ thuật đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam Bộ đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc tiếp cận giới trẻ. Ban Đờn, Câu lạc bộ Đờn ca tài tử tỉnh Đồng Nai hòa đờn thể điệu Đảo ngũ cung đoạt huy chương vàng Hội diễn Tiếng hát miền Đông 2024. Ảnh: C.T.V Bằng...

Văn nghệ sĩ với người lính, biển đảo và quê hương đất nước

Đó là chủ đề Trại sáng tác Văn học nghệ thuật (VHNT) năm 2024 do Hội VHNT Đồng Nai dự kiến tổ chức tại tỉnh Quảng Bình từ ngày 21 đến 26-11. Sẽ có 26 hội viên thuộc các ban chuyên ngành: văn học (thơ, truyện, ký), âm nhạc, nhiếp ảnh, mỹ thuật, sân khâu - điện ảnh, văn nghệ dân gian, múa tham gia. Những tác giả đã tham dự Trại Sáng tác VHNT tại tỉnh Điện Biên (tháng 5-2024)...

Tin nổi bật

Tin mới nhất