Dự án Điện 1,4 tỷ USD: Nguy cơ không kịp giải tỏa công suất cho 2 nhà máy

Dự án Nhà máy Điện (NMĐ) Nhơn Trạch 3 và 4 đã thi công được hơn 90% khối lượng nhưng cả 4 đường dây truyền tải để giải tỏa công suất đều chậm. Chính phủ vừa chỉ đạo trong tháng 10-2024 phải có mặt bằng cho các dự án đường dây.

Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 đang trong giai đoạn hoàn thành. Ảnh: H.Lộc

NMĐ Nhơn Trạch 3 và 4 là dự án nguồn nhiệt điện lớn nhất tỉnh và khu vực Đông Nam Bộ trong giai đoạn 2021-2025.

Chưa có đường dây giải tỏa công suất

NMĐ Nhơn Trạch 3 và 4 là dự án nhiệt điện sử dụng nhiên liệu khí thiên nhiên hóa lỏng đầu tiên tại Việt Nam và là dự án nguồn nhiệt điện lớn trên địa bàn tỉnh tính đến thời điểm này. Theo kế hoạch, các nhà máy này sẽ vận hành thương mại lần lượt cuối năm 2024 và giữa năm 2025. Đến thời điểm hiện tại, công tác thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị đạt hơn 90%. Trong đó, NMĐ Nhơn Trạch 3 đã đấu nối cấp điện ngược và phát điện thử nghiệm, dự kiến phát điện thương mại vào tháng 5-2025.

Các nhà máy này vận hành sẽ bổ sung khoảng 9 tỷ kWh điện/năm cho hệ thống điện quốc gia (tương đương 60% tổng sản lượng điện tiêu thụ hàng năm của tỉnh), góp phần đảm bảo ổn định nguồn năng lượng cho phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh và khu vực Đông Nam Bộ. Tuy nhiên, đến nay tất cả các đường dây để giải tỏa công suất cho NMĐ đều chậm.

Phó giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Nam Bùi Quang Thành chia sẻ, đơn vị đang triển khai 3 dự án đường dây giải tỏa công suất cho NMĐ Nhơn Trạch 3 và 4 nhưng đang vướng giải phóng mặt bằng, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Cụ thể, Dự án Đường dây 500kV NMĐ Nhơn Trạch 4 – rẽ Phú Mỹ – Nhà Bè còn 8/15 vị trí móng trụ chưa triển khai thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng. Dự án Đường dây 220kV NMĐ Nhơn Trạch 3 – Trạm biến áp 550kV Long Thành đoạn qua huyện Nhơn Trạch còn 17 vị trí chưa trùng quy hoạch chung đô thị Nhơn Trạch và đoạn qua huyện Long Thành có 6 vị trí móng trụ chưa bồi thường, giải phóng mặt bằng vì dự án chưa được thể hiện trên bản đồ sử dụng đất. Dự án Trạm biến áp 220kV Khu công nghiệp Nhơn Trạch và đấu nối cũng chưa được cập nhật trên bản đồ sử dụng đất, chưa tiến hành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Bên cạnh đó, một số diện tích đất lúa ở các dự án chưa được thông qua chủ trương chuyển mục đích sử dụng đất.

Một dự án khác là Đường dây 220kV nhiệt điện Nhơn Trạch 3 – rẽ Mỹ Xuân – Cát Lái do Ban Quản lý dự án truyền tải điện quốc gia thực hiện cũng trong tình trạng tương tự.

Các tuyến đường dây nói trên có vai trò quan trọng trong việc giải tỏa công suất cho 2 NMĐ, tăng cường liên kết lưới, truyền tải điện phục vụ phát triển kinh tế – xã hội các tỉnh khu vực phía Nam, trong đó có Đồng Nai. Thế nhưng, những vướng mắc về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và bồi thường, giải phóng mặt bằng đang ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án và có nguy cơ không đảm bảo giải tỏa công suất cho các NMĐ.

Tháng 10-2024 phải có mặt bằng

Liên quan đến Dự án NMĐ Nhơn Trạch 3 và 4, thời gian qua, Chính phủ, các bộ, ngành và Đồng Nai đã có nhiều chỉ đạo, tháo gỡ được các vướng mắc để thi công nhà máy. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng để đồng bộ các dự án lưới điện.

Phó giám đốc Sở Công thương Thái Thanh Phong cho rằng, các đường dây giải tỏa công suất đang chậm tiến độ so với NMĐ. Nguyên nhân là các tuyến đường dây đi qua nhiều địa bàn, nhiều vị trí đất, ảnh hưởng đến quá trình và thời gian khảo sát, thẩm định giá đất. Trong quy hoạch sử dụng đất của các địa phương mới có chỉ tiêu sử dụng đất năng lượng mà chưa có tên dự án, hướng tuyến, chủ trương đầu tư dẫn đến khi triển khai thực hiện không có trên bản đồ sử dụng đất, chồng lấn với các dự án khác, mất nhiều thời gian để tháo gỡ.

Theo chủ đầu tư Dự án NMĐ Nhơn Trạch 3 và 4, do các tuyến đường dây chậm nên NMĐ Nhơn Trạch 3 phải lên phương án đấu nối tạm vào hệ thống đường dây truyền tải điện của NMĐ Nhơn Trạch 1 và 2 để cấp điện thử nghiệm và giải tỏa công suất. Thế nhưng, đây chỉ là phương án tình thế, ngành điện cần tích cực phối hợp với các bên liên quan để tháo gỡ vướng mắc, đốc thúc nhà thầu thi công nhanh chóng hoàn thành các tuyến đường dây đảm bảo giải tỏa công suất cho cả 2 NMĐ. Tránh tình trạng nhà máy điện hoàn thành nhưng không có đường dây giải tỏa công suất sẽ gây lãng phí nguồn lực cho nhà đầu tư và đất nước.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, đến thời điểm hiện tại, các dự án này đã phù hợp với Quyết định Phê duyệt điều chỉnh cục bộ chung đô thị mới Nhơn Trạch đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050 của Thủ tướng Chính phủ; đã có chỉ tiêu sử dụng đất năng lượng, có chủ trương đầu tư của tỉnh. Sở Tài nguyên và môi trường tham mưu cho tỉnh văn bản đề xuất chủ trương của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh cơ chế điều chỉnh và cập nhật quy mô, vị trí các công trình trong bản đồ quy hoạch sử dụng đất, bổ sung và thông qua danh mục dự án chuyển mục đích sử dụng đất năm 2024 để có cơ sở thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Trước đó, ngày 30-8, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà có văn bản yêu cầu tỉnh xử lý khó khăn, vướng mắc, phấn đấu trong tháng 10 bàn giao mặt bằng để nhà đầu tư hoàn thành các dự án, đảm bảo giải tỏa công suất cho Dự án NMĐ Nhơn Trạch 3 và 4 vào cuối năm 2025.

Hoàng Lộc