Chỉ 28% hộ dân nông thôn dùng nước máy

Những năm gần đây, Đồng Nai có chủ trương mở rộng, đấu nối đường ống để đưa nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung đô thị (nước máy) về nông thôn. Mục đích là gia tăng tỷ lệ hộ dân dùng nước sạch đạt quy chuẩn và bảo vệ nguồn nước dưới đất. Thế nhưng, hiện chỉ có 28% số hộ dân nông thôn trong tỉnh dùng nước máy.

Công trình cấp nước sạch nông thôn ở huyện Định Quán mới được đấu nối nước máy. Ảnh: L.AN

Cấp nước sạch cho người dân là nhiệm vụ đã được cụ thể hóa trong Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025.

Đưa nước máy về nông thôn vẫn chậm

Báo cáo mới đây của UBND tỉnh cho thấy, đến hết tháng 6-2024, có khoảng 84% hộ dân nông thôn sử dụng nước sạch. Trong đó, tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước máy khoảng 28%, còn lại sử dụng thiết bị lọc nước hộ gia đình và dùng nước sạch nông thôn.

Trong 3 loại hình sử dụng nước sạch nói trên, phương án cấp nước máy cho người dân được ưu tiên bởi nguồn nước mặt ở tỉnh dồi dào, trong khi nguồn nước ngầm nhiều nơi suy giảm về lượng và chất. Sử dụng nước máy cho mục đích sinh hoạt là đúng yêu cầu về chất lượng nước sạch theo quy định mới (Quy chuẩn Kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt, ban hành năm 2018).

Thực hiện chủ trương đó, thời gian qua, UBND các huyện: Xuân Lộc, Vĩnh Cửu, Long Thành, Nhơn Trạch và các doanh nghiệp cấp nước đã đầu tư gần 600km tuyến ống đưa nước máy về phục vụ khoảng 34,5 ngàn hộ dân khu vực nông thôn. Tuy vậy, so với năm 2022, tỷ lệ hộ dân nông thôn được dùng nước máy chỉ tăng 5%, chưa đạt kỳ vọng của tỉnh.

Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 đặt mục tiêu năm 2025 có 90% dân số đô thị và 85% dân số nông thôn dùng nước máy.

Chủ tịch UBND huyện Thống Nhất Mai Văn Hiền cho biết, thời gian qua, chính quyền, người dân và Công ty CP Cấp nước Gia Tân đã nỗ lực triển khai các dự án cấp nước máy cho người dân. Nhờ đó, tỷ lệ hộ dân lắp đặt đồng hồ đạt 58%, nhưng tỷ lệ sử dụng lại chưa cao. Lý do, theo ông Hiền là người dân lắp đồng hồ nước máy nhưng chưa sử dụng, một số nơi mới có đường ống nước chính mà chưa có tuyến ống nhánh vào khu dân cư, công tác chuyển giao công trình và hạ tầng cấp nước sạch nông thôn hoạt động kém hiệu quả cho đơn vị đủ năng lực cấp nước máy còn chậm.

Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức cho rằng, tỷ lệ hộ dân nông thôn sử dụng nước sạch khá cao nhưng tỷ lệ sử dụng nước máy còn thấp. Nguyên nhân là nhiều hộ dân còn thói quen sử dụng nước giếng khoan, giếng đào vì không phải tốn tiền lắp đặt đường ống, đóng tiền nước hàng tháng. Nhiều khu vực nông thôn có tuyến đường ống nước chính đi qua nhưng việc đầu tư tuyến ống nhánh vào khu dân cư chậm, chưa phát triển được tỷ lệ hộ dùng nước máy, hiệu quả đầu tư không cao đã ảnh hưởng đến việc mở rộng đầu tư các tuyến mới. Một số dự án mới gặp vướng mắc về quy trình, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư; thủ tục giao đất, cho thuê đất…

Đảm bảo nguồn nước cấp cho người dân

Thời gian qua, các doanh nghiệp như: Cấp nước Đồng Nai, Cấp nước Gia Tân, Cấp nước hồ Cầu Mới… đã nỗ lực đấu nối, mở rộng hệ thống đường ống để đưa nước máy về nông thôn. Tuy nhiên, vì các lý do trên, việc gia tăng tỷ lệ hộ dân dùng nước máy vẫn còn khó khăn.

Theo Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức, để đạt mục tiêu cấp nước sạch nông thôn theo nghị quyết của Tỉnh ủy, thời gian tới, cần tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trọng tâm là tiếp tục thực hiện kế hoạch đấu nối, mở rộng hệ thống đường ống đưa nước máy về nông thôn. UBND tỉnh sẽ xem xét chủ trương đầu tư xây dựng mới các hệ thống cấp nước sạch nông thôn cho khu vực khó đấu nối nước máy, khan hiếm hoặc suy giảm nguồn nước ngầm. Lãnh đạo tỉnh yêu cầu các địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động hộ gia đình đăng ký sử dụng nước máy.

Đối với các công ty cấp nước, cần công khai và đơn giản thủ tục đăng ký lắp đặt đồng hồ nước, phối hợp với UBND cấp xã tiếp nhận hồ sơ tại chỗ. Thường xuyên duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa các hạng mục công trình để đảm bảo cấp nước ổn định, chất lượng. Phối hợp với địa phương rà soát nhu cầu sử dụng nước máy của người dân để xây dựng kế hoạch, lộ trình đấu nối, mở rộng các tuyến đường ống cấp nước.

Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Trần Đình Minh chia sẻ, thời gian qua, sở đã phối hợp với các sở, ngành, địa phương, đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra các công trình cấp nước sạch nông thôn được đầu tư từ vốn ngân sách. Trên cơ sở đó, sở tham mưu, đề xuất UBND tỉnh kế hoạch, lộ trình đấu nối đường ống nước máy thay thế cho công trình cấp nước nông thôn đã hư hỏng, xuống cấp, ngưng hoạt động, hoạt động kém hiệu quả.

Phó giám đốc Sở Xây dựng Huỳnh Tấn Lộc cho biết, đã chủ trì làm việc với các đơn vị cấp nước để xây dựng và thực hiện kế hoạch bổ sung mạng lưới đường ống cấp nước đô thị đảm bảo thực hiện đấu nối, cung cấp nước máy đến khu vực nông thôn chưa có hệ thống cung cấp nước sạch. Bên cạnh đó, sở cũng có văn bản đề nghị UBND các huyện, thành phố rà soát, thống kê khu vực cần đầu tư mở rộng mạng lưới đường ống cấp nước máy ở đô thị; khu vực nông thôn chưa có hệ thống cấp nước sạch, cần đấu nối từ hệ thống cấp nước sạch đô thị.

Lê An