Powered by Techcity

Cần giải pháp căn cơ để ứng xử tốt hơn với các công trình kiến trúc văn hóa – lịch sử






Ông Trần Quang Toại.

 

Tỉnh ủy, HĐND tỉnh Đồng Nai vừa có các quyết định giữ lại công trình kiến trúc biệt thự cổ Đốc phủ Võ Hà Thanh (nhà lầu ông Phủ, thành phố Biên Hòa) sau nhiều ý kiến của người dân, nhà khoa học và cơ quan quản lý. Đây là điều vui mừng đối với công tác bảo tồn, phát huy các giá trị kiến trúc, lịch sử trên địa bàn nhưng về lâu dài cũng cần có các giải pháp căn cơ, bền vững cho những công trình khác về sau

Báo Đồng Nai cuối tuần có cuộc trò chuyện với ông TRẦN QUANG TOẠI, nguyên Phó giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Đồng Nai xoay quanh câu chuyện bảo tồn di tích kiến trúc, lịch sử, văn hóa và phát huy giá trị của nó trong cuộc sống đương đại.

Quyết định nhất quán để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa

 Thưa ông, sau nhiều ý kiến của người dân, nhà nghiên cứu, nhà khoa học thì Đồng Nai đã quyết định chọn phương án bảo tồn công trình biệt thự nhà lầu ông Phủ, ông đánh giá vấn đề này như thế nào?

– Sông Đồng Nai là dòng sông văn hóa, lịch sử bởi vì rất nhiều sự kiện lịch sử, văn hóa gắn liền với dòng sông từ thời kỳ khẩn hoang của cha ông. Vùng đất ven sông là nơi sinh sống của nhiều hiền nhân cũng như có nhiều công trình văn hóa, di tích lịch sử, di chỉ khảo cổ. Nhà lầu ông Phủ nói trên chỉ là một phần kiến trúc nhỏ, lát cắt trong số đó.

Trong quá trình phát triển đô thị có một vấn đề phát sinh là mâu thuẫn giữa bảo tồn và phát triển các giá trị di sản. Chuyện này thì không phải chỉ ở Đồng Nai hay Việt Nam mà đối với các quốc gia, khi phát triển đều gặp phải, nhưng mỗi quốc gia, mỗi địa phương lại có những ứng xử, giải pháp khác nhau. Việc giải quyết mâu thuẫn này là một vấn đề rất khó khăn để làm sao vừa hài hòa giữa bảo tồn vừa đạt mục tiêu phát triển.

Hiện nay, nguồn nhân lực cho công tác bảo tồn, khai thác các giá trị của di tích còn hạn chế. Cụ thể, nhân lực ít, thiếu những người chuyên trách có chuyên môn trong những lịch vực này.

Ở Đồng Nai, cũng đã có những công trình như vậy, không chỉ nhà lầu ông Phủ. Rất mừng là đối với công trình này sau những ý kiến liên quan thì Tỉnh ủy, HĐND tỉnh đã có chỉ đạo rất cụ thể, nhằm giữ lại ngôi nhà trăm năm tuổi. Đây là một chủ trương rất đúng, rất phù hợp với Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 12-12-2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XI) về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng cho phát triển toàn diện và bền vững. Nghị quyết này đề ra những nhiệm vụ, giải pháp nhằm phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai. Như thế, quyết định giữ lại ngôi nhà cổ là một sự nhất quán của địa phương trong việc phát huy các giá trị văn hóa trên địa bàn, phục vụ mục tiêu phát triển.

 Theo ông, khi được bảo tồn, công trình nhà lầu ông Phủ sẽ mang lại những giá trị gì?

– Cùng với quyết định giữ lại ngôi nhà thì cũng đã có những phương án được triển khai. Việc lựa chọn phương án nào là nhiệm vụ của các nhà chuyên môn nhưng theo tôi, khi được giữ lại, công trình sẽ có những giá trị của nó.

Trước hết đây là công trình kiến trúc, lịch sử, qua việc nghiên cứu, chúng ta có thể hiểu được phần nào về những dấu ấn lịch sử của vùng đất Biên Hòa. Hơn nữa, giữ lại biệt thự cổ sẽ bảo tồn được giá trị kiến trúc của ngôi nhà, tạo điểm nhấn kiến trúc, điểm kết nối du lịch văn hóa trên sông Đồng Nai và các di tích khác, vừa đảm bảo pháp lý trong công tác bảo tồn, vừa khai thác giá trị của công trình trong tương lai.

Con đường ven sông Đồng Nai khi hoàn thành rất đẹp, đối với công trình nhà cổ, sau khi được giữ lại, cơ quan quản lý nên làm việc với chủ nhân căn biệt thự để có giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị lâu dài. Cần thiết, Nhà nước có thể tính toán phương án trưng mua, sau đó tiến hành tu bổ, tôn tạo toàn diện và biến nó trở thành một điểm du lịch hoặc bảo tàng nghề gốm, nghề đá…

Cần ứng xử tốt với công trình kiến trúc văn hóa, lịch sử

 Như ông đã nói, sông Đồng Nai là dòng sông lịch sử, văn hóa với nhiều giá trị mà tiền nhân để lại, vậy việc khai thác, phát huy giá trị ấy hiện nay đang ở mức nào?

 





Ngôi biệt thự của Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh (phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa) nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận trong và ngoài tỉnh thời gian qua.  Ảnh: V.THẾ
Ngôi biệt thự của Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh (phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa) nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận trong và ngoài tỉnh thời gian qua. Ảnh: V.THẾ

 

– Quy hoạch Biên Hòa lấy sông Đồng Nai là trung tâm cho phát triển, nhưng đó mới chỉ là về nhận thức, tư duy, vấn đề là làm gì để nó trở thành trung tâm như quy hoạch đề ra. Ngay cả con đường ven sông Đồng Nai mới chỉ đang đầu tư ở một bờ phía lõi đô thị Biên Hòa. Giao thông ven sông từ các phường Tân Vạn, Bửu Hòa, Hóa An, Tân Hạnh chỉ có một tuyến đường và việc kết nối trên sông với số lượng cầu cũng còn hạn chế. Thời gian tới, việc phát triển hạ tầng đối xứng rất quan trọng, hơn nữa xây dựng thêm các cây cầu kết nối sẽ giúp phát triển mạnh mẽ hơn về kinh tế, cảnh quan đô thị ven sông, kích thích du lịch, kết nối các giá trị kiến trúc, lịch sử, văn hóa vốn có mà tiền nhân để lại.

Kết nối là rất quan trọng để khai thác giá trị của dòng sông, trong đó kết nối giữa thành phố Biên Hòa với Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương để hình thành một dải đô thị ven sông.

 Không chỉ ở thành phố Biên Hòa, trên địa bàn tỉnh cũng chứa đựng rất nhiều công trình lịch sử, văn hóa của tiền nhân. Theo ông, công tác bảo tồn,

gìn giữ các giá trị ấy của tỉnh đang được thực hiện ra sao?

– Mỗi một năm, ngành văn hóa đều có kế hoạch để kiểm kê, xếp hạng, đánh giá, trùng tu di tích. Những năm qua, chúng ta cũng đã làm được rất nhiều việc quan trọng, trước hết là trùng tu, tôn tạo các di tích, nhất là di tích được xếp hạng, những di tích liên quan đến khảo cổ… Vấn đề ở đây là phát huy các giá trị của nó như thế nào, từ công tác truyền thông, năng cao nhận thức đến việc khai thác, tạo ra giá trị kinh tế từ công trình di tích đó để có nguồn lực quay lại đầu tư trùng tu, tôn tạo.

 Ứng xử tốt với giá trị truyền thống, trong đó có nhận thức, bảo tồn di sản cũng là cách tiến đến tương lai bền vững. Nhưng thời gian qua, việc bảo tồn, phát huy giá trị của các di tích lịch sử, văn hóa còn những khó khăn, theo ông, cần có những giải pháp gì?

– Bảo tồn di tích không chỉ với những công trình được xếp hạng mà còn cần thiết với những công trình chưa được xếp hạng nhưng lại chứa đựng nhiều giá trị. Lúc này lại có những vấn đề khác phát sinh, luật này chồng chéo luật kia, việc sở hữu của tư nhân hay sở hữu Nhà nước…

Luật Di sản văn hóa thể hiện sự quan tâm của Nhà nước nhưng khi triển khai còn có những bất cập, dù có sở hữu công trình có giá trị nhưng lại không khai thác được giá trị ấy. Sắp tới đây, khi đóng góp ý kiến cho việc sửa đổi Luật Di sản văn hóa chúng tôi cũng sẽ có kiến nghị về vấn đề này. Phải làm rõ trách nhiệm và quyền lợi của người sở hữu di sản và trách nhiệm, vai trò của Nhà nước. Luật khi ban hành phải đưa được vào thực tiễn, tránh sự chồng chéo làm cho công tác bảo tồn, khai thác giá trị tiếp tục gặp khó khi vướng vào những “sợi dây” vô hình.

 Xin cảm ơn ông!

Vương Thế





Nguồn: https://baodongnai.com.vn/dong-nai-cuoi-tuan/202410/chu-tich-hoi-khoa-hoc-lich-su-dong-nai-tran-quang-toai-can-giai-phap-can-co-de-ung-xu-tot-hon-voi-cac-cong-trinh-kien-truc-van-hoa-lich-su-7a76eb6/

Cùng chủ đề

10 cá nhân đạt danh hiệu Gương sáng pháp luật Đồng Nai năm 2024

(ĐN)- Ban tổ chức Chương trình Gương sáng pháp luật năm 2024 vừa ban hành quyết định về việc công nhận danh hiệu Gương sáng pháp luật Đồng Nai năm 2024. Theo đó, có 10 cá nhân  được công nhận đạt danh hiệu này. Danh sách 10 cá nhân đạt danh hiệu Gương sáng pháp luật Đồng Nai năm 2024. Ảnh: An Nhơn Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tư pháp đã triển khai Chương trình Gương sáng pháp...

Phát huy hiệu quả nguồn vốn vay từ Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Cùng với các tổ chức tín dụng khác cho vay trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã (HTX) là tổ chức được thành lập để cho vay đối với kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn cả nước. Tại Đồng Nai, thời gian qua, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX đã giúp cho các HTX có điều kiện thực hiện kế hoạch sản xuất, kinh doanh với nguồn vốn vay...

Bão số 10 suy yếu thành áp thấp nhiệt đới

(ĐN) - Sáng ngày 25-12, Đài Khí tượng thủy văn Đồng Nai cho biết, hôm nay bão số 10 suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trên vùng biển từ Khánh Hòa đến Bình Thuận. Dự báo diễn biến bão số 10 trong 24-48 giờ tới. Hồi 7 giờ ngày 25-12, vị trí tâm bão ở vào khoảng 10,7 độ vĩ Bắc; 110,6 độ kinh Đông, trên vùng biển phía Tây Nam khu vực giữa biển Đông. Sức gió mạnh nhất vùng...

Chờ gỡ vướng cho các dự án du lịch

Đồng Nai có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái rừng, hồ, thác, sông, vườn. Tỉnh đã quy hoạch nhiều khu vực để thu hút đầu tư phát triển du lịch. Trong đó, một số khu vực đã có doanh nghiệp (DN) được UBND tỉnh cấp chứng nhận đầu tư dự án. Thế nhưng, có những dự án kéo dài 5-10 năm chưa hoàn thành để đưa vào khai thác. Nguyên nhân dẫn đến các dự án...

Sẽ trao Giải thưởng văn học nghệ thuật Đồng Nai năm 2024 trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

(ĐN) - Sáng 25-12, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành và đơn vị liên quan về Giải thưởng văn học nghệ thuật (VHNT) tỉnh Đồng Nai năm 2024. Phó chủ tịch UBND tỉnh chủ trì buổi làm việc về Giải thưởng văn học nghệ thuật tỉnh Đồng Nai năm 2024. My Ny Báo cáo của Hội VHNT Đồng Nai, năm 2024 Hội đã xây dựng kế hoạch, thông báo giải...

Cùng tác giả

10 cá nhân đạt danh hiệu Gương sáng pháp luật Đồng Nai năm 2024

(ĐN)- Ban tổ chức Chương trình Gương sáng pháp luật năm 2024 vừa ban hành quyết định về việc công nhận danh hiệu Gương sáng pháp luật Đồng Nai năm 2024. Theo đó, có 10 cá nhân  được công nhận đạt danh hiệu này. Danh sách 10 cá nhân đạt danh hiệu Gương sáng pháp luật Đồng Nai năm 2024. Ảnh: An Nhơn Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tư pháp đã triển khai Chương trình Gương sáng pháp...

Phát huy hiệu quả nguồn vốn vay từ Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Cùng với các tổ chức tín dụng khác cho vay trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã (HTX) là tổ chức được thành lập để cho vay đối với kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn cả nước. Tại Đồng Nai, thời gian qua, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX đã giúp cho các HTX có điều kiện thực hiện kế hoạch sản xuất, kinh doanh với nguồn vốn vay...

Bão số 10 suy yếu thành áp thấp nhiệt đới

(ĐN) - Sáng ngày 25-12, Đài Khí tượng thủy văn Đồng Nai cho biết, hôm nay bão số 10 suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trên vùng biển từ Khánh Hòa đến Bình Thuận. Dự báo diễn biến bão số 10 trong 24-48 giờ tới. Hồi 7 giờ ngày 25-12, vị trí tâm bão ở vào khoảng 10,7 độ vĩ Bắc; 110,6 độ kinh Đông, trên vùng biển phía Tây Nam khu vực giữa biển Đông. Sức gió mạnh nhất vùng...

Chờ gỡ vướng cho các dự án du lịch

Đồng Nai có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái rừng, hồ, thác, sông, vườn. Tỉnh đã quy hoạch nhiều khu vực để thu hút đầu tư phát triển du lịch. Trong đó, một số khu vực đã có doanh nghiệp (DN) được UBND tỉnh cấp chứng nhận đầu tư dự án. Thế nhưng, có những dự án kéo dài 5-10 năm chưa hoàn thành để đưa vào khai thác. Nguyên nhân dẫn đến các dự án...

Sẽ trao Giải thưởng văn học nghệ thuật Đồng Nai năm 2024 trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

(ĐN) - Sáng 25-12, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành và đơn vị liên quan về Giải thưởng văn học nghệ thuật (VHNT) tỉnh Đồng Nai năm 2024. Phó chủ tịch UBND tỉnh chủ trì buổi làm việc về Giải thưởng văn học nghệ thuật tỉnh Đồng Nai năm 2024. My Ny Báo cáo của Hội VHNT Đồng Nai, năm 2024 Hội đã xây dựng kế hoạch, thông báo giải...

Cùng chuyên mục

Sẽ trao Giải thưởng văn học nghệ thuật Đồng Nai năm 2024 trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

(ĐN) - Sáng 25-12, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Sơn Hùng chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành và đơn vị liên quan về Giải thưởng văn học nghệ thuật (VHNT) tỉnh Đồng Nai năm 2024. Phó chủ tịch UBND tỉnh chủ trì buổi làm việc về Giải thưởng văn học nghệ thuật tỉnh Đồng Nai năm 2024. My Ny Báo cáo của Hội VHNT Đồng Nai, năm 2024 Hội đã xây dựng kế hoạch, thông báo giải...

Động lực mới từ nền tảng văn hóa

Sau gần 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, cùng với phát triển kinh tế - xã hội, sự nghiệp phát triển văn hóa Đồng Nai đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Phong trào Văn nghệ quần chúng trên địa bàn tỉnh hoạt động sôi nổi, thu hút các tầng lớp nhân dân tham gia. Đặc biệt, Đồng Nai đã quan tâm đầu tư xây dựng, phát...

Niềm vui mùa Giáng sinh

Hôm nay, ngày 24-12, gần 1,2 triệu đồng bào tín đồ Công giáo, Tin Lành tại tỉnh Đồng Nai đón mừng thánh lễ Chúa Giáng sinh năm 2024. Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh trò chuyện cùng giám mục Chính tòa Giáo phận Xuân Lộc Đỗ Văn Ngân. Khi đến thăm, chúc mừng Giáng sinh. Ảnh: Huy Anh Ngoài mừng ngày Chúa ra đời, đồng bào Công giáo, Tin Lành tại Đồng Nai còn đón nhận...

Nhân lên giá trị nhân văn từ lễ hội sách

Hoạt động chưa đầy một tuần song Lễ hội Sách thành phố Biên Hòa lần thứ I-2024 đã trở thành điểm đến sinh hoạt văn hóa, phục vụ công chúng và những người yêu sách Đồng Nai. Đại tá Đoàn Hoài Trung, Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh Thành phố Hồ Chí Minh (thứ 4, từ trái qua), trao tặng sách tại Lễ hội Sách thành phố Biên Hòa năm 2024. Ảnh: L.Na Không chỉ là cơ hội để người dân và...

Giới thiệu tour tham quan thực tế ảo 360 Đền thờ, mộ Nguyễn Hữu Cảnh

Bảo tàng Đồng Nai vừa phối hợp với Công ty CP Số hóa Thăng Long thực hiện tour tham quan thực tế ảo 360 Di tích quốc gia Đền thờ, mộ Nguyễn Hữu Cảnh (ở phường Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa). Tour tham quan mô phỏng nghe nhìn về di tích cho phép du khách được nghe thuyết minh, nhìn xung quanh theo mọi hướng, giống như trong đời thực. Các hình ảnh về đền thờ, nhà khách, lăng...

[Chùm ảnh] Đồng Nai rực rỡ Giáng sinh 2024

Tỉnh Đồng Nai với hơn 1 triệu tín đồ Công giáo, Tin lành, mùa Giáng sinh luôn là dịp “rực rỡ” nhất trong năm ở mỗi giáo xứ, giáo họ và trong mỗi gia đình. Không khí se lạnh của những ngày cuối năm cũng là không khí đặc trưng của mùa Giáng sinh. Dù không phải lạnh giá với băng tuyết như ở các quốc gia Bắc bán cầu, nhưng một chút se lạnh ngọt ngào mùa Giáng sinh...

Sôi động các chương trình nghệ thuật Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam

(ĐN) - Tối 22-12, tại công viên Biên Hùng, UBND thành phố Biên Hòa tổ chức chương trình nghệ thuật chủ đề Bài ca người lính Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12). Biểu diễn nghệ thuật chủ đề Bài ca người lính tại công viên Biên Hùng tối 22-12. Ảnh: My Ny Chương trình gồm 10 tiết mục ca múa nhạc, tái hiện lại quá trình 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến...

Ra mắt Câu lạc bộ di vật, cổ vật Biên Hòa

(ĐN) - Nằm trong chuỗi các hoạt động Lễ hội sách thành phố Biên Hòa năm 2024, Trung tâm Văn hóa, thông tin và thể thao thành phố tổ chức ra mắt Câu lạc bộ (CLB) di vật, cổ vật Biên Hòa. Câu lạc bộ di vật, cổ vật Biên Hòa ra mắt Ban chủ nhiệm tại lễ hội sách. Ảnh: CTV CLB có số hội viên ban đầu gồm 20 người, do ông Chu Văn Nam làm chủ nhiệm. Các thành...

Thúc đẩy văn hóa đọc của người dân Biên Hòa – Đồng Nai

Với chủ đề: Sách - chắp cánh tương lai, Lễ hội Sách thành phố Biên Hòa lần thứ I-2024 tại công viên Biên Hùng đang trưng bày, giới thiệu hơn 20 ngàn ấn phẩm đa dạng thể loại, đề tài, thu hút đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh đến với sách. Đoàn viên, thanh niên quét mã QR Báo Đồng Nai tại Lễ hội Sách thành phố Biên Hòa lần thứ I-2024. Ảnh: M.NY Đây không chỉ là cơ...

Bảo tàng Te Papa đánh thức giấc mơ tháp dầu

Ngày 28-11-2024, Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai kỷ niệm 20 năm thành lập. Khi ấy, nhiều niềm vui lớn vì đã đạt thành tích lớn. Nhưng cũng có những trăn trở, băn khoăn vì những mong ước chưa thành hiện thực. Chạm tay tìm hiểu chim kiwi ở Bảo tàng Te Papa, New Zealand. Mong ước chưa thành xem như là những giấc mơ đẹp ngủ yên. Khi tham quan Bảo tàng Te Papa ở...

Tin nổi bật

Tin mới nhất