Cần tư duy đột phá trong cách làm để tăng trưởng kinh tế 2 con số

Năm 2025, Đồng Nai được giao phải đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 10%. Đây là nhiệm vụ khó trong bối cảnh tỉnh đang triển khai hàng loạt dự án, công trình trọng điểm, các cực tăng trưởng kinh tế còn trong giai đoạn xây dựng. Nhưng tỉnh vẫn quyết tâm thực hiện.

Dây chuyền chế biến thịt gà hiện đại tại Công ty TNHH Koyu & Unitek (thành phố Biên Hòa) làm các sản phẩm xuất khẩu đi các thị trường khó tính. Ảnh: Bình Nguyên

UBND tỉnh vừa tổ chức Hội thảo Giải pháp cần tập trung ưu tiên thực hiện để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 2 con số năm 2025. Dịp này, các chuyên gia, nhà khoa học, nhất là đội ngũ chuyên gia tư vấn chiến lược của tỉnh có nhiều ý kiến đóng góp sát sườn, tập trung vào những giải pháp nhằm tháo gỡ điểm nghẽn về chính sách, khai thác tiềm năng, thế mạnh của Đồng Nai gắn với mục tiêu tăng trưởng 2 con số.

Tạo đột phá về thể chế

Nội dung quan trọng của Kế hoạch số 49/KH-UBND của tỉnh về triển khai các nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung ưu tiên thực hiện để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 2 con số năm 2025 là cần nhận diện, khắc phục những điểm nghẽn ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội tỉnh nhiều năm qua. Tiêu biểu như giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp kéo dài nhiều năm dẫn đến vốn đầu tư công không tạo được động lực để thúc đẩy các lĩnh vực khác phát triển, chưa tạo được động lực cho tăng trưởng GRDP. Các khu công nghiệp chưa phát huy được động lực tăng trưởng do chủ yếu cho thuê hỗn hợp, chưa có nhà đầu tư lớn, ít dự án bán dẫn, công nghệ cao. Một số khó khăn khác như: công tác giải phóng mặt bằng chậm; nguồn lực từ đấu giá đất không đạt yêu cầu; công tác giao đất, cho thuê đất thực hiện các dự án rất hạn chế; chuyển đổi số và khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; hạn chế của đội ngũ cán bộ cũng là nguyên nhân chưa tháo gỡ được sự chồng chéo, chưa đồng bộ, thống nhất về thủ tục hành chính trong triển khai các dự án đầu tư…

Theo các chuyên gia kinh tế, Đồng Nai không thể tăng trưởng một mình, mà phụ thuộc vào khu vực, cả nước và tình hình chung của thế giới. Nên xem tăng trưởng là trạng thái động và là tăng trưởng dài hạn. Sự tăng trưởng này không bằng mọi giá, không đánh đổi môi trường, an sinh xã hội… Phải có nhiều chính sách để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư mở rộng, đầu tư mới, đầu tư vào khoa học công nghệ, trọng tâm phải là đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để tránh bẫy thu nhập trung bình.

Tiến sĩ Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn triển khai Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm cơ chế chính sách đặc thù phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng Chính phủ đang đẩy mạnh đột phá về thể chế, hạ tầng, công nghệ, thúc đẩy 3 trụ cột đầu tư công, sức mua thị trường trong nước và xuất khẩu đã tạo môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi. Để kích cầu nền kinh tế, Đồng Nai phải quyết tâm tháo gỡ các điểm nghẽn trên các dự án đầu tư, thị trường bất động sản để có dòng tiền lớn kích tổng cầu của nền kinh tế. Ngoài ra, cần kích cầu tiêu dùng, trong đó có du lịch, thương mại là dòng tiền nhanh để kích cầu kinh tế.

Nhìn vào cơ cấu kinh tế, khu vực công nghiệp và xây dựng của tỉnh chiếm tỷ trọng lớn (năm 2024 chiếm hơn 58,6%) nên động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Đồng Nai sắp tới vẫn là công nghiệp. Về chuyển đổi công nghiệp, tỉnh cần tính chuyển đổi gì, chính sách nào để kích cầu đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi. Hiện Đồng Nai không có dư địa về chính sách, tỉnh nên kiến nghị áp dụng nhiều mô hình kinh tế để phát triển theo tinh thần địa phương quyết, địa phương làm, tạo sự đột phá về hạ tầng, đột phá về thể chế để phát triển…

Trở thành trung tâm kinh tế của vùng Đông Nam Bộ

Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu là đầu tàu kinh tế của cả nước nên tăng trưởng, phát triển của tỉnh Đồng Nai không thể tách rời tứ giác kinh tế này.

Chủ tịch NgoViet Architects & Planners, TSKH-KTS Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh, muốn phát triển kinh tế tăng trưởng 2 con số phải có sự chung tay hợp tác của nhiều tỉnh, thành. Cơ hội phát triển 2 con số đừng nhìn của riêng Đồng Nai, mà nên nhìn trong tương quan tiểu vùng tứ giác kinh tế, tận dụng mối liên hệ này một cách tốt nhất để phát triển.

Về phát triển, Đồng Nai cần thực hiện 2 chiến lược công nghiệp hóa và đô thị hóa nhịp nhàng. Tỉnh phải xác định những khu vực, lĩnh vực có thể phát triển rất nhanh, nếu tập trung vào có thể đạt mức tăng trưởng 20%. Ví dụ, Đồng Nai có 3 khu vực gồm: khu vực phát triển ven sông kết nối với kinh tế biển; khu vực logistics gắn kết với phát triển công nghiệp và phát triển đô thị sân bay là những đầu tàu kéo kinh tế cả

tỉnh lên.

Theo TSKH-KTS Ngô Viết Nam Sơn, muốn có những thành tựu đột phá cần có tư duy đột phá trong cách làm. Đô thị sân bay là phải phát triển kinh tế đô thị và các ngành kinh tế gắn kết với điểm trung tâm là sân bay với bán kính có thể là 30km xung quanh sân bay. Bán kính này không chỉ là tỉnh Đồng Nai, mà bao trùm cả những tỉnh, thành lân cận, cần có một số tuyến đô thị sân bay phát triển ở các nơi. Như vậy, đô thị Long Thành chỉ là một nhánh của đô thị sân bay, chứ chưa phải là tổng thể. Sân bay Long Thành phải phục vụ cho cả vùng, đặc biệt là thị trường lớn Thành phố Hồ Chí Minh.

Dưới góc nhìn khác, tiến sĩ Trần Sỹ Chương, chuyên gia tư vấn kinh tế, chỉ ra Đồng Nai đang có cơ hội vàng, hoàn toàn hy vọng sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng 2 con số nếu đi đúng hướng và quyết tâm làm. Điều kiện nền tảng cốt lõi không thể thiếu là có một quy hoạch chiến lược và tầm nhìn dài hạn, có đầu tư phát triển mới về hạ tầng giao thông. Mục tiêu tăng trưởng kinh tế phải là xã hội, cùng nhau tạo sự cộng hưởng phát triển. Phải làm sao để người dân, các thế hệ tiếp theo dù có đi đâu vẫn mong muốn quay trở về phát triển quê hương. Quy hoạch chiến lược dài hạn cần được thấu hiểu cho đúng để từ đó truyền thông điệp này cho người dân vì sự đồng thuận xã hội rất quan trọng, tạo nội lực phát triển kinh tế. Đồng Nai đang đứng giữa trung tâm Đông Nam Bộ có cơ hội phát triển tốt nhất, nhanh nhất nước. Trong đó, trọng tâm phát triển là công nghiệp công nghệ cao, đô thị sân bay, logistics chất lượng cao…

Bình Nguyên