Đã đủ cơ chế thi hành Luật Đất đai năm 2024

Tính đến thời điểm hiện tại, Trung ương và tỉnh Đồng Nai đã ban hành đủ các văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Đất đai (LĐĐ) năm 2024. Đây là cơ sở pháp lý để luật mới được triển khai đồng bộ, thống nhất, góp phần hóa giải các tồn tại và phát huy hiệu quả nguồn lực đặc biệt quan trọng này trong thời gian tới.

Lãnh đạo các sở, ngành và thành phố Biên Hòa đi kiểm tra công tác giải phóng mặt bằng Dự án Đường ven sông Cái. Ảnh minh họa: H.LỘC

Việc xây dựng, ban hành các văn bản để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong thực thi pháp luật về đất đai sẽ giúp tỉnh phát huy cao nhất hiệu quả nguồn lực này.

Ban hành 15/17 văn bản

Đầu năm 2024, Quốc hội thông qua LĐĐ mới, sau đó đồng ý cho luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1-8-2024, sớm hơn 5 tháng. Đây là dự án luật có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt đời sống xã hội, tác động to lớn đến nền kinh tế và sự phát triển trong tương lai. Để luật mới sớm đi vào cuộc sống, Trung ương và tỉnh đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ để triển khai một cách hiệu quả.

Giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường (TNMT) Đặng Minh Đức cho biết, thời gian qua, sở và cơ quan chuyên môn đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo xây dựng, trình ban hành các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền để thực thi LĐĐ năm 2024. Đến nay, Sở TNMT đã tham mưu HĐND tỉnh ban hành 2 nghị quyết, tham mưu UBND tỉnh ban hành 13 quyết định (trong đó có 4 quyết định gộp chung thành 2 quyết định) được quy định trong LĐĐ năm 2024 và các thông tư, nghị định của Chính phủ. Các văn bản còn lại đang tiếp tục tham mưu UBND tỉnh ban hành.

“Việc ban hành 15/17 văn bản liên quan đến đất đai trong khoảng thời gian ngắn là nỗ lực lớn của tỉnh. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai luật đồng bộ và thống nhất, đảm bảo quyền lợi của người dân và doanh nghiệp, phát huy hiệu lực, hiệu quả các chính sách mới của LĐĐ” – ông Đức nhấn mạnh.

Theo thẩm quyền quy định tại LĐĐ năm 2024 và các thông tư, nghị định, tỉnh đã ban hành 15/17 văn bản. Trong đó có 2 nghị quyết và 13 quyết định (có 4 quyết định gộp chung thành 2 quyết định).

Trong số các văn bản tỉnh đã ban hành, có nhiều văn bản tác động đến từng cá nhân, hộ gia đình như: chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; quy định cấp sổ đỏ cho đối tượng sử dụng đất trước ngày 1-7-2014, diện tích đất ở được công nhận quyền sử dụng đất, hạn mức giao đất, tách và hợp thửa đất, xây dựng công trình trên đất nông nghiệp…

Đối với tổ chức, nhà đầu tư và sự phát triển chung của tỉnh, các văn bản mới đáng chú ý là quy định về: giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất; bồi thường thiệt hại về nhà, nhà ở, công trình xây dựng trên đất khi Nhà nước thu hồi đất…

Phó chủ tịch UBND tỉnh Dương Minh Dũng đánh giá, việc hoàn thành xây dựng, trình HĐND tỉnh thông qua các nghị quyết và trình UBND tỉnh ban hành các quyết định thi hành LĐĐ năm 2024 có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Hiện nay, cơ chế đã thông, nhưng quá trình thực hiện các văn bản mới không tránh khỏi khó khăn, vướng mắc. Các sở, ban, ngành, địa phương nghiên cứu kỹ quy định và linh hoạt trong triển khai thực hiện. Trường hợp chính sách chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, cần chỉnh sửa, bổ sung thì báo cáo về Sở TNMT để tổng hợp, tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh kịp thời.

Phát huy hiệu quả nguồn lực đất đai

Đất đai là nguồn lực đặc biệt quan trọng trong thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội. Việc ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành LĐĐ năm 2024 có ý nghĩa lớn trong công tác khai thác, sử dụng và quản lý nguồn lực này ở hiện tại và tương lai. Ngoài ra, các quy định chuyển tiếp của luật sẽ góp phần tháo gỡ các vướng mắc đang kìm hãm sự phát triển.

Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án vốn gặp nhiều khó khăn, Giám đốc Sở TNMT Đặng Minh Đức cho rằng, tỉnh đã có nhiều chính sách tốt hơn cho người bị thu hồi đất. Đáng chú ý là quy định thưởng tiền cho người có đất thu hồi mà chủ động bàn giao mặt bằng sớm; hỗ trợ người dân ổn định đời sống khi bị thu hồi đất bằng cả tiền và đào tạo nghề, giới thiệu việc làm; hỗ trợ khác cho người bị thu hồi đất mà không đủ điều kiện được hưởng tái định cư… Các chính sách này góp phần gia tăng sự đồng thuận của người dân trong giải phóng mặt bằng, đảm bảo tiến độ triển khai các dự án, giải ngân vốn đầu tư công và phát huy cao nhất hiệu quả sử dụng đất.

Ở góc độ địa phương, Phó trưởng phòng phụ trách Phòng TNMT huyện Thống Nhất Lê Thế Việt cho rằng, với hàng loạt quy định mới được ban hành, cơ chế cho công tác giải phóng mặt bằng không còn vướng mắc đối với các dự án mới. Tuy nhiên, do lịch sử để lại, việc xác nhận nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất làm cơ sở thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vẫn chậm. Hy vọng quy định về điều khoản chuyển tiếp sẽ tháo gỡ được các tồn tại này, đưa dự án về đích sớm.

Trưởng phòng TNMT huyện Long Thành Nguyễn Thiệu Thành cho hay, để chính sách mới của LĐĐ năm 2024 phát huy hiệu lực, hiệu quả trong công tác giải phóng mặt bằng, địa phương đã chuẩn bị quỹ đất khoảng 150 hécta, lập quy hoạch chi tiết 1/500 để triển khai các khu tái định cư. Đây là điều kiện để bảo đảm quy định tái định cư có trước khi thu hồi đất.

Tại Hội nghị Tổng kết năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Sở TNMT, Phó chủ tịch UBND tỉnh Dương Minh Dũng đề nghị ngành tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả LĐĐ năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành; lập, điều chỉnh quy hoạch kế hoạch sử dụng đất cấp huyện; thực hiện công tác thống kê, kiểm kê đất đai theo quy định. Cùng với đó, tập trung xây dựng bảng giá đất tỉnh Đồng Nai. Hoàn thiện, đưa vào vận hành hệ thống thông tin đất đai và cơ sở dữ liệu đất đai tập trung, thống nhất, đa mục tiêu; cung cấp dịch vụ công trực tuyến lĩnh vực đất đai, nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai cho người dân và doanh nghiệp.

Hoàng Lộc