Dòng chảy văn học nghệ thuật của TP.HCM 50 năm: Bản lề mở tương lai

Vở kịch tiếng Quảng Đông Tô Ánh Nguyệt tưởng nhớ một nghệ sĩ người Việt - NSND Phùng Há - Ảnh: BTC

Ông Trần Huy Chí, chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số TP.HCM:

Bộ phận dân tộc thiểu số không ở "ngoại biên"

Hơn 300 năm hình thành và phát triển Sài Gòn - Gia Định, nay là TP.HCM, cộng đồng các dân tộc Hoa, Chăm, Khmer đã cùng cộng đồng các dân tộc khác xây dựng TP.HCM thành một TP đa văn hóa nhưng tôn trọng tính dân tộc đặc thù, cùng nhau phát triển. Điều đó cho thấy sự "hấp dẫn", đúng nghĩa "đất lành chim đậu" của mảnh đất này.

Nhắc đến 50 năm văn học nghệ thuật TP không thể không nói đến sự hiện diện và vun đắp của các cộng đồng này. Chính đóng góp của họ làm đa dạng, phong phú hóa các loại hình nghệ thuật tại TP thông qua những tác phẩm mang đậm nét truyền thống của từng dân tộc. Ví dụ tranh thủy mặc, thư pháp, ca kịch Quảng Đông, Triều Châu, văn học Chăm, Khmer...

Hiện đội ngũ văn nghệ sĩ các dân tộc thiểu số đông về số lượng, lớn mạnh về tổ chức. Từ khoảng 60 hội viên của ba chi hội dân tộc Hoa, Chăm, Khmer nay phát triển hơn 200 hội viên sinh hoạt thường xuyên trong chín chi hội chuyên ngành và đơn vị trực thuộc khác.

Trong bối cảnh mới, để giữ gìn phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, tôi vẫn mong TP tiếp tục quan tâm và có những chính sách giáo dục đối với các cộng đồng người.

Họ phải được học tốt tiếng Việt nói chung và tiếng dân tộc nói riêng. Nhất là giáo dục, phải thấm sâu văn hóa truyền thống của chính cộng đồng mình. Ví dụ người Hoa phải thấu hiểu văn hóa dân tộc Hoa, tương tự đối với dân tộc Chăm, Khmer...

Đi cùng với đó là những đầu tư thiết chế giáo dục, thiết chế văn hóa dành cho người dân tộc thiểu số. Có như vậy mới có thể đi xa được.

Nhà văn Bích Ngân, chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM:

Tất cả vẫn còn ở phía trước

Trong lĩnh vực văn chương, TP.HCM có hơn 20 tác giả đoạt Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật và rất nhiều tên tuổi khác đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển của TP từ những năm 1990 cho đến nay thông qua hoạt động sáng tác bền bỉ và liên tục của họ.

Nhà văn Bích Ngân (chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM):

Có thể kể một số cái tên như Chế Lan Viên, Nguyễn Khải, Nguyễn Quang Sáng, Anh Đức, Lê Văn Thảo, Vũ Hạnh, Sơn Nam, Trang Thế Hy, Nguyễn Trương Thiên Lý, Nguyễn Mạnh Tuấn, Trần Văn Tuấn, Nhật Tuấn, Nguyễn Duy, Văn Lê, Mường Mán, Nguyễn Nhật Ánh, Lý Lan, Nguyễn Đông Thức...

Họ đã viết không chỉ bằng tài năng mà còn bằng cả sinh mệnh của mình. Họ có những tác phẩm được thử thách qua thời gian. Làm gì thì làm, tôi nghĩ phải trân trọng và lưu giữ cái đã, chỉ khi lưu giữ được thì mới phát huy và lan tỏa được.

Tiếp nối di sản đó, dòng chảy văn học trẻ TP.HCM liên tục được bồi đắp với nhiều khát khao sáng tạo mới. Song văn học trẻ của TP hôm nay dường như vẫn đang phát triển mạnh về bề rộng mà thiếu chiều sâu. Nhưng tôi tin tất cả còn ở phía trước.

Những năm qua hội cũng đã nỗ lực tạo điều kiện góp phần phát hiện, tập hợp và chăm bồi những cây bút trẻ có nội lực văn chương bằng nhiều hoạt động như mở trại sáng tác dành cho người viết trẻ, hội nghị những người viết trẻ, giải thưởng văn học cho tác giả trẻ, nối kết những hoạt động giao lưu văn học với một số nước trong khu vực châu Á...

Những hoạt động này cần tiếp tục duy trì và mở rộng cả về quy mô lẫn chất lượng, đồng thời tác phẩm của người trẻ cần được in ấn và phát hành. Đây thực sự là động lực cho người viết trẻ giữ được ngọn lửa đam mê nghề nghiệp.

Ông Phạm Việt Phước, giám đốc Hãng phim TFS:

Đôi khi chúng ta còn đi chậm

TFS vừa thực hiện xong 37 tập phim tài liệu Vượt sóng nhân kỷ niệm 50 năm ngày đất nước thống nhất. Bắt tay vào làm, chúng tôi thật sự tự hào và ngưỡng mộ ý chí của bậc tiền bối đi trước. Chúng tôi thấy có trách nhiệm truyền tải sự tự hào ấy.

Ông Phạm Việt Phước (giám đốc Hãng phim TFS)

Nghệ thuật là văn hóa. Văn hóa rất quan trọng, cùng với những lĩnh vực khác đưa xã hội đi lên.

Làm được một sản phẩm văn hóa tốt sẽ ảnh hưởng đến suy nghĩ thưởng thức của mọi người. Văn hóa nghệ thuật nước nhà và TP.HCM luôn có sự chuyển mình.

Nhưng trong sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số thì đôi khi chúng ta còn đi chậm.

TFS hiện gặp nhiều khó khăn trong cuộc cạnh tranh khắc nghiệt. Và khó khăn ấy dai dẳng bắt nguồn từ sự thay đổi thói quen của khán giả.

Để có thể tồn tại, chúng tôi bắt buộc phải thay đổi và vượt khó.

Không có lý do gì mà chúng ta từ bỏ. Từ bỏ tức là đạp đổ những giá trị mà 50 năm qua văn hóa nghệ thuật TP.HCM đã xây dựng. Chúng tôi hiểu mình cần cố gắng đeo đuổi, tạo ra thêm nhiều sản phẩm văn hóa đáp ứng nhu cầu thưởng thức của khán giả.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề

Trở lại chủ đề

ĐẬU DUNG - HOÀNG LÊ