Đồng bộ các giải pháp để quản lý và ổn định thị trường vàng

Ảnh minh hoạ (Ảnh: M.P)

Thị trường vàng trong nước luôn là một trong những lĩnh vực nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình kinh tế vĩ mô và đời sống của người dân, đặc biệt trong bối cảnh giá vàng biến động mạnh và có sự chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết đã nhận được hàng loạt kiến nghị của cử tri nhiều tỉnh, thành phố, liên quan đến vấn đề quản lý thị trường vàng.

Để đối phó với những diễn biến khó lường của thị trường vàng, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị và Công điện nhằm đảm bảo sự ổn định trong lĩnh vực này. Cụ thể, NHNN đã được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và các địa phương thực hiện các giải pháp cụ thể để bình ổn giá vàng trong nước.

Một trong những giải pháp nổi bật là NHNN đã chỉ đạo các đơn vị thuộc hệ thống của mình tại địa phương phối hợp với cơ quan chức năng để nắm bắt tình hình, kiểm tra và thanh tra các hoạt động kinh doanh vàng. Bên cạnh đó, NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) và các doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh vàng miếng phải tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng, thực hiện đầy đủ chế độ hóa đơn và chứng từ theo quy định hiện hành.

Không chỉ vậy, NHNN còn đề xuất các cơ quan liên quan như Bộ Công an, Bộ Công thương, Bộ Tài chính cùng tham gia vào quá trình thanh tra, giám sát thị trường. Các cơ quan này có nhiệm vụ tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật như buôn lậu vàng, thao túng thị trường hay trục lợi từ chênh lệch giá. Điều này không chỉ nhằm duy trì sự ổn định của thị trường vàng mà còn góp phần đảm bảo an ninh kinh tế quốc gia.

Đặc biệt, NHNN đã tổ chức đấu thầu bán vàng miếng trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC để cung cấp vàng cho thị trường. Việc này nhằm giảm áp lực cầu đối với vàng miếng trong nước, giúp người dân dễ dàng tiếp cận nguồn cung vàng miếng hợp pháp với mức giá hợp lý, từ đó thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới.

Thông qua các biện pháp như tổ chức đấu thầu, bán vàng trực tiếp và kiểm soát hoạt động kinh doanh vàng miếng, NHNN đã từng bước ổn định giá vàng. Kết quả, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng thế giới đã được thu hẹp đáng kể. Điều này không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn giảm bớt tình trạng đầu cơ, trục lợi, gây bất ổn cho nền kinh tế.

Về khía cạnh thanh tra, kiểm tra, NHNN cho biết đã triển khai nhiều cuộc thanh tra toàn diện các doanh nghiệp và tổ chức kinh doanh vàng miếng, trong đó có 6 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp, chiếm hơn 92% thị phần kinh doanh vàng miếng. Hoạt động thanh tra tập trung vào việc chấp hành các quy định của pháp luật về kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền, tuân thủ các quy định về kế toán và việc thực hiện nghĩa vụ thuế của các doanh nghiệp.

Để đảm bảo tính minh bạch và công bằng, đoàn thanh tra liên ngành bao gồm đại diện của Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, Bộ Công thương (Tổng cục Quản lý thị trường), và Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế). Cuộc thanh tra không chỉ nhằm phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật mà còn nhằm ngăn chặn và xử lý kịp thời các tổ chức hoặc cá nhân có hành vi thao túng thị trường, gây bất ổn giá vàng.

NHNN cũng công khai các hành vi vi phạm và biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật, đảm bảo các doanh nghiệp và cá nhân tham gia kinh doanh vàng miếng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định hiện hành.

Một trong những khó khăn lớn mà các doanh nghiệp kinh doanh vàng hiện nay gặp phải là việc chứng minh nguồn gốc xuất xứ hàng hóa. Để giải quyết vấn đề này, các cử tri đã kiến nghị Chính phủ cho phép doanh nghiệp tự kê khai lại hàng hóa tồn kho theo một thời điểm mà Nhà nước quy định. Bảng kê khai này sẽ được coi là căn cứ xác định nguồn gốc số vàng hiện có, từ đó giúp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Trả lời kiến nghị này, NHNN cho biết rằng việc quản lý nguồn gốc xuất xứ vàng là một yếu tố quan trọng trong việc ngăn chặn gian lận thương mại và đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Theo quy định tại Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng, các doanh nghiệp kinh doanh vàng phải chấp hành đầy đủ các quy định của pháp luật về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn chứng từ. Việc này nhằm ngăn ngừa các hành vi gian lận, hợp thức hóa nguồn vàng không rõ xuất xứ.

Ngoài ra, NHNN cũng đang tiến hành tổng kết việc thi hành Nghị định 24 để đề xuất sửa đổi, bổ sung những quy định không còn phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay. Trong quá trình xây dựng các quy phạm pháp luật mới, NHNN sẽ thực hiện lấy ý kiến rộng rãi từ các bộ, ngành, các đối tượng chịu tác động của chính sách, các chuyên gia, và nhà nghiên cứu để đảm bảo tính khả thi và sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp.

Việc quản lý thị trường vàng không chỉ đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ từ phía NHNN mà còn cần có sự hoàn thiện về mặt pháp lý. NHNN khẳng định sẽ tiếp tục rà soát và hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến quản lý thị trường vàng. Điều này bao gồm việc đảm bảo các quy định về xuất xứ hàng hóa, hóa đơn, chứng từ được thực hiện nghiêm túc, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và điều hành nền kinh tế vĩ mô.

Trong tương lai, NHNN cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành để xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định sửa đổi, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong quá trình triển khai. Đồng thời, NHNN cũng cam kết thực hiện các giải pháp kiểm soát thị trường vàng một cách minh bạch, nhằm giảm thiểu những rủi ro và biến động bất lợi có thể gây ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô.

Từ những diễn biến phức tạp của thị trường vàng trong thời gian qua, NHNN đã và đang triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm ổn định thị trường, bảo vệ quyền lợi của người dân và duy trì sự ổn định kinh tế vĩ mô. Những biện pháp này không chỉ nhắm vào việc giảm chênh lệch giá vàng mà còn tập trung vào việc tăng cường thanh tra, kiểm tra và hoàn thiện khung pháp lý, giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong kinh doanh vàng. Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục lắng nghe và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và doanh nghiệp để duy trì ổn định thị trường và đảm bảo an ninh kinh tế quốc gia.