Lễ hội vật cầu nước (hay vật cầu bùn) được tổ chức 4 năm một lần tại làng Vân, xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang từ ngày 12-15/4 Âm lịch. Lễ hội thuộc tín ngưỡng dân gian thờ Thần Mặt Trời của người nông dân vùng đất này từ thời cổ xưa còn truyền lại. Trước đó vào năm 2022 lễ hội vật cầu nước làng Vân đã được Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch trao bằng công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Mời quý vị cùng Vietnam.vn tham dự Lễ hội vật cầu nước năm 2024 làng Vân, xã Vân Hà, thị xã Việt Yên (Bắc Giang) qua bộ ảnh “Độc đáo vật cầu nước làng Vân” của tác giả Đỗ Bá Hưng. Bộ ảnh giúp quý vị thấy được không khí của lễ hội vô cùng sôi động, gay cấn, thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương về dự. Đây là lễ hội độc đáo vì 4 năm mới tổ chức một lần, là niềm tự hào của người dân làng Vân, là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam”, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Hội vật cầu được tổ chức trên sân chính của đền thờ thánh Tam Giang, rộng khoảng 200m2 với mặt sân là bùn nhão, ở hai đầu sân có hai hố để đẩy cầu xuống.
Trận đấu kịch tính, giằng co quyết liệt giữa hai giáp.
Quả cầu được đặt ở giữa sân, các quân cầu lao vào tranh cướp cầu, nhiệm vụ của hai giáp phải tranh cướp khối cầu trong tay đối thủ, cùng nhau di chuyển đưa quả cầu về phía phần sân của đối thủ rồi đặt vào lỗ cầu để giành chiến thắng.
16 trai làng đóng khố cởi trần được tuyển chọn tham gia vật cầu nước gọi là quân cầu, chia làm hai giáp (giáp Thượng và giáp Hạ), mỗi giáp tám người. Khi cướp được cầu, quân cầu phải nhanh chóng chạy về hố của đối phương, cùng với đó là sự truy cản quyết liệt của đối thủ.
Quả cầu được làm từ gỗ có trọng lượng gần 20kg được các quân cầu tranh giành quyết liệt.
Các quân cầu cố gắng lôi người giữ hố cầu để giáp của mình đặt cầu vào ghi điểm.
Hội vật cầu nước với ý nghĩa là hội mừng chiến thắng. Đồng thời cũng thể hiện mong muốn của cư dân trồng lúa nước cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt. Khi trận đấu kết thúc, tất cả người dân cùng đổ xuống sân “tắm bùn” chung vui cùng 2 đội.
Vật cầu nước là một trò chơi dân gian độc đáo thường được tổ chức trong những ngày hội xuân, hội làng, gắn liền với tín ngưỡng cầu may, cầu lộc, cầu tài của người xưa. Quả cầu ở đây tượng trưng cho mặt trời. Cướp được cầu cũng có nghĩa là cướp được mặt trời, cướp ánh nắng cho lúa khoai – niềm mong mỏi hàng đầu của cư dân nông nghiệp.
Lễ hội Vật cầu nước là để ôn lại tích xưa nhà Thánh đi dẹp giặc, là dịp để tạ ơn Thánh đã ban cho dân làng cuộc sống ấm no. Lễ hội Vật cầu nước cũng là để cầu cho quốc thái dân an mùa màng bội thu, đời sống phồn thịnh. Không những vậy, đó cũng là môn thể thao để rèn luyện sức khoẻ và tạo mối đoàn kết một lòng trong nhân dân 4 giáp của làng Vân…
Với những giá trị đặc sắc, gọi là “độc nhất vô nhị”, năm 2022, Lễ hội Vật cầu nước làng Vân đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Năm 2024, Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam” tiếp tục được Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức trên trang web https://happy.vietnam.vn dành cho tất cả công dân Việt Nam và người nước ngoài từ 15 tuổi trở lên. Cuộc thi nhằm tôn vinh những cá nhân và tập thể có những sản phẩm thông tin tích cực, đóng góp thiết thực vào việc tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đẹp về Việt Nam ra thế giới. Qua đó giúp người dân trong nước, đồng bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp cận những hình ảnh chân thực về đất nước, con người Việt Nam, thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người, hướng tới một Việt Nam hạnh phúc.
Mỗi hạng mục dự thi (ảnh và video) có các giải thưởng và giá trị giải thưởng như sau:
– 01 Huy chương Vàng: 70.000.000đ
– 02 Huy chương Bạc: 20.000.000đ
– 03 Huy chương Đồng: 10.000.000đ
– 10 giải Khuyến khích: 5.000.000đ
– 01 tác phẩm được bình chọn nhiều nhất: 5.000.000đ
Các tác giả đạt giải sẽ được Ban Tổ chức mời tham dự Lễ công bố và trao giải thưởng và giấy chứng nhận trên sóng truyền hình trực tiếp của Đài Truyền hình Việt Nam.
Vietnam.vn
