Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse mới đây đã lên tiếng kêu gọi chính quyền mới ở nước này kiềm chế mọi hoạt động hoặc kế hoạch can thiệp vào giá gạo, để thị trường hoạt động tự nhiên.
Thái Lan thường sản xuất khoảng 20 triệu tấn gạo xay, một nửa trong số đó được tiêu thụ trong nước, nửa còn lại thường được xuất khẩu. |
Theo ông Chookiat, các chủ hàng muốn chính phủ mới tập trung vào chiến lược sản xuất gạo, trong đó chú trọng phát triển các giống lúa mới do chính quyền tiền nhiệm thiết lập, bởi điều này rất quan trọng cho tương lai của gạo Thái Lan.
Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat nói: “Sau các buổi giới thiệu sản phẩm và thảo luận với khách hàng ở Philippines, Malaysia và Indonesia, chúng tôi nhận thấy họ rất quan tâm đến giá cả. Nỗ lực giảm chi phí cho nông dân, tăng năng suất và phát triển các giống lúa mềm phù hợp với nhu cầu thị trường là điều quan trọng nhất”.
Ông Chookiat nhìn nhận nhiều quốc gia đã đạt được tiến bộ đáng kể trong nghiên cứu và phát triển (R&D), tạo ra các giống lúa có khả năng cạnh tranh với gạo Thái Lan.
Đơn cử, giống gạo thơm hom mali của Thái Lan chỉ có thể được trồng mỗi năm một vụ và gạo mất mùi thơm sau thời gian đầu vụ. Ngược lại, gạo thơm của Việt Nam có thể trồng nhiều vụ trong vòng ba tháng nên nguồn cung gạo thơm ổn định.
Bên cạnh đó, ông Chookiat cũng hối thúc chính phủ cải thiện hệ thống thủy lợi, như kênh và hồ chứa, vì nếu không có hành động thì xuất khẩu gạo của Thái Lan có thể xấu đi.
Đồng quan điểm, ông Nipon Puapongsakorn, một thành viên nổi tiếng tại Viện Nghiên cứu phát triển Thái Lan, cũng cho rằng, nên tránh can thiệp vào thị trường về mặt định giá hoặc cầm cố gạo.
Ông Nipon nói, nếu cần có chính sách hỗ trợ, giá gạo không nên đặt quá cao và việc hỗ trợ giá phải kèm theo các điều kiện, như yêu cầu nông dân tham gia quan tâm đến môi trường thông qua các biện pháp như canh tác khô và ướt xen kẽ do khan hiếm nước, áp dụng kỹ thuật nông nghiệp tái tạo, áp dụng công nghệ mới…
Trước đó, giao dịch gạo ở Thái Lan – nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới sau Ấn Độ, đã trở nên hỗn loạn sau khi lệnh cấm xuất khẩu gạo gần đây của Ấn Độ làm dấy lên làn sóng mua sắm hoảng loạn. Tình trạng mua ồ ạt để đầu cơ tích trữ đã làm cạn kiệt nguồn cung lúa gạo trên thị trường Đông Nam Á này, làm giảm mạnh lượng gạo xuất khẩu.
Giá gạo xay trong nước của Thái Lan đã tăng gần 20% vào giữa tháng 8 lên 21.000 Baht (597 USD)/tấn, từ mức khoảng 17.000 Baht chỉ vài tuần trước đó.
Bị đẩy lên hàng tuần, giá xuất khẩu gạo trắng 5% xuất khẩu của Thái Lan hiện đã lên tới 635 USD/tấn, cao nhất trong khoảng 15 năm, phản ánh sự tăng giá toàn cầu kết hợp với giá lúa gạo trong nước tăng. Mặc dù chính phủ Thái Lan không có kế hoạch hạn chế xuất khẩu gạo nhưng các nhà xuất khẩu Thái Lan vẫn không muốn bán do nguồn cung không chắc chắn.