Định hướng truyền thông nguy cơ sức khỏe Việt Nam

Y tế và sức khỏe cộng đồng

BBK -Truyền thông nguy cơ sức khỏe vẫn đang là khái niệm mới, chưa được phổ biến rộng rãi. Việc hiểu đúng về truyền thông nguy cơ sức khỏe để triển khai thực hiện đồng bộ từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện và tuyến xã là hết sức cần thiết.

Bộ Y tế tập huấn về phương pháp và kỹ năng truyền thông phòng, chống các bệnh không lây nhiễm tại tuyến y tế cơ sở cho các tỉnh Bắc Kạn, Hà Giang, Yên Bái

Trong điều kiện phát triển công nghệ thông tin vượt trội, các phương tiện thông tin hiện đại là điều kiện thuận lợi cho việc dẫn truyền thông tin đạt tốc độ siêu nhanh. Vì vậy, chỉ cần xuất hiện một thông tin sai lệch cũng khó kiểm soát, chỉ với một thời gian ngắn thông tin này đã có thể vượt qua phạm vi quốc gia, tác động đến các nước trong khu vực, thậm chí toàn cầu.

Đây là một trong những nguy cơ của truyền thông, có thể tác động đến nhiều lĩnh vực, ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe của người dân trong cộng đồng. Đây chính là thách thức lớn không chỉ của riêng ngành Y tế, đòi hỏi các nhà chuyên môn phải sớm có dự báo về nguy cơ sức khỏe để truyền thông đến cộng đồng, giúp người dân kịp thời cập nhật và thực hiện các biện pháp dự phòng, giảm thiểu tối đa tổn hại đến sức khỏe từ những nguy cơ được dự báo gây ra.

Đồng thời phải dự báo trước các tình huống khủng khoảng truyền thông để có giải pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của thông tin xấu, gây hoang mang, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Để thực hiện truyền thông nguy cơ sức khỏe đạt hiệu quả, đòi hỏi sự phối hợp khẩn trương và kịp thời của các cấp và các ngành liên quan.

Định hướng của WHO: Một là Tăng cường chủ động trong ứng phó, chuẩn bị sẵn sàng về các điều kiện kỹ thuật chuyên môn và quy định luật pháp để tăng cường tính thực thi, chuẩn bị sẵn sàng ứng phó. Hai là mở rộng phạm vi cần chủ động chuẩn bị ứng phó và can thiệp với các bệnh truyền nhiễm, bệnh mới nổi, các tình trạng y tế công cộng khẩn cấp như: An toàn thực phẩm, tai nạn thương tích do thiên tai, thảm họa gây ra.

Định hướng của Bộ Y tế: Tăng cường truyền thông vận động cấp ủy Đảng, lãnh đạo chính quyền các cấp, huy động sự tham gia của cộng đồng, các tổ chức, người có uy tín, phối hợp liên ngành nhằm đạt được sự đồng thuận, ủng hộ trong dự phòng và kiểm soát các nguy cơ sức khỏe. Nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy cơ dịch bệnh truyền nhiễm để thực hiện hành vi phòng bệnh. Nâng cao nhận thức về nguy cơ sức khỏe từ hành vi lối sống không lành mạnh để thực hiện các hành vi có lợi cho sức khỏe.

Nâng cao nhận thức về nguy cơ với sức khỏe từ sản xuất và kinh doanh thực phẩm để thực hiện hành vi an toàn thực phẩm. Nâng cao nhận thức về nguy cơ sức khỏe do thiên tai, thảm họa để tăng cường hành động phối hợp ứng phó nhằm hạn chế hậu quả xấu. Củng cố, hoàn thiện mạng lưới truyền thông giáo dục sức khỏe, nâng cao năng lực, đáp ứng yêu cầu truyền thông nguy cơ sức khỏe về dự phòng và ứng phó với các nguy cơ đó.

Định hướng truyền thông nguy cơ sức khỏe trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2023-2025, tầm nhìn đến năm 2030:

Thực hiện theo định hướng của WHO và Bộ Y tế, tuân thủ theo các nguyên tắc của truyền thông nguy cơ: Chủ động phối hợp với đội ngũ phóng viên báo chí chuyển tải kịp thời, chính xác các thông tin về tình trạng y tế khẩn cấp hoặc khi có dịch bệnh bùng phát đến cộng đồng; Thực hiện báo cáo theo ngành dọc về diễn biến của dịch bệnh, nhằm chia sẻ và cập nhật thông tin kịp thời; Đăng tải thông tin dịch bệnh, công tác y tế trên website của các đơn vị. Theo dõi sát, thường xuyên báo cáo diễn tiến của dịch bệnh với Sở Y tế để kịp thời chỉ đạo, sẵn sàng ứng phó với các nguy cơ liên quan đến sức khỏe. Hoạt động truyền thông nguy cơ dựa trên bằng chứng về 05 chỉ số kỹ thuật: Hệ thống truyền thông nguy cơ – Truyền thông phối hợp nội bộ với đối tác – Truyền thông tới công chúng – Truyền thông với cộng đồng bị ảnh hưởng – Lắng nghe liên tục và quản lý tin đồn.

Thực hiện truyền thông dự báo nguy cơ về các dịch bệnh có thể bùng phát thành dịch; nguy cơ mắc hoặc tăng nặng các bệnh không lây nhiễm; nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe do biến đổi về khí hậu, ô nhiễm môi trường, tai nạn thương tích từ thiên tai, hỏa hoạn, giao thông, lao động, sinh hoạt,… Định hướng về các biện pháp phòng ngừa các nguy cơ đó, giúp người dân hình thành ý thức chủ động bảo vệ và chăm sóc sức khỏe bản thân thông qua việc tự giác thực hiện các biện pháp phòng ngừa đúng cách, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, nâng cao chất lượng sức khỏe.

Truyền thông nguy cơ sức khỏe là cần thiết nhằm cung cấp cho hệ thống quản lý những nguy cơ sức khỏe có thể xảy ra để có sự chỉ đạo, lãnh đạo của các cấp chính quyền, sự tham gia của các tổ chức, cộng đồng cùng xác nhận những nguy cơ sức khỏe để cùng chủ động ứng phó nguy cơ, bảo vệ sức khỏe Nhân dân./.

BS.Sầm Hiền – CDC Bắc Kạn