Tại phiên làm việc thứ nhất, Đại hội tiến hành bầu Đoàn Chủ tịch gồm 29 đồng chí, Đoàn Thư ký, Ban Thẩm tra tư cách đại biểu Đại hội; thông qua chương trình làm việc và quy chế của Đại hội.
Đại hội nghe trình bày báo cáo kết quả thẩm tra tư cách đại biểu Đại hội; tổng quát Báo cáo của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XII trình Đại hội; báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XII; báo cáo về sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn Việt Nam.
Phát biểu khai mạc phiên làm việc, đồng chí Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nhấn mạnh: Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam có nhiệm vụ đánh giá khách quan, toàn diện việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XII, cụ thể hóa các chủ trương của Đảng về xây dựng giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn vững mạnh; kiểm điểm vai trò lãnh đạo của Ban Chấp hành, Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XII; xác định mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ phong trào công nhân, viên chức, lao động và hoạt động công đoàn 5 năm tới; sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn; bầu Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn khóa mới thực sự tiêu biểu về phẩm chất, chính trị, đạo đức, năng lực công tác, có bản lĩnh, trí tuệ, tâm huyết, trách nhiệm, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam.
Trong những ngày này, hơn 11 triệu đoàn viên công đoàn và người lao động cả nước đang hướng về Đại hội, gửi trọn niềm tin và đặt kỳ vọng vào những quyết định sáng suốt của Đại hội. Với tinh thần đó, đồng chí Nguyễn Đình Khang đề nghị mỗi đại biểu tập trung trí tuệ với tất cả tâm huyết, làm việc với tinh thần trách nhiệm cao nhất, thực hiện tốt nhất nội dung, chương trình, quy chế Đại hội, góp phần vào thành công của Đại hội.
Thay mặt Đoàn Chủ tịch Đại hội, đồng chí Huỳnh Thanh Xuân, Phó chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trình bày Báo cáo của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XII về việc sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn Việt Nam. Theo đó, sau khi có kế hoạch tổ chức đại hội công đoàn các cấp tiến tới Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã thành lập Tiểu ban sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn Việt Nam, ban hành kế hoạch nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn Việt Nam; chỉ đạo các cấp công đoàn đánh giá tổng kết thi hành Điều lệ Công đoàn Việt Nam; xây dựng báo cáo kết quả thi hành Điều lệ và đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung Điều lệ trình tại Hội nghị Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn lần thứ 11 (khóa XII).
Dự thảo Điều lệ đã nhận được hơn 1 triệu lượt ý kiến tham gia, Thường trực Đoàn Chủ tịch đã thảo luận cho ý kiến tại 5 hội nghị chuyên đề, Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn cho ý kiến tại 8 kỳ họp, Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn thảo luận và cho ý kiến trong 5 kỳ họp liên tiếp, trước khi hoàn chỉnh trình tại Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XIII.
Dự thảo Điều lệ Công đoàn Việt Nam khóa XIII gồm 11 chương và 45 điều, tăng 10 điều so với Điều lệ Công đoàn Việt Nam khóa XII. Việc bổ sung, sắp xếp lại một số điều trong Điều lệ kỳ này đã có tính hệ thống, khoa học, chặt chẽ, nâng cao giá trị pháp lý và trách nhiệm thi hành Điều lệ trong các cấp công đoàn, phù hợp với các quan điểm, nguyên tắc sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn Việt Nam. Các điều mới, nội dung mới được bổ sung vào Điều lệ lần này đã được cụ thể hóa từ các nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, có cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn; những nội dung sửa đổi cơ bản đã khắc phục được các hạn chế, vướng mắc trong thực tiễn thi hành Điều lệ, đồng thời có những nội dung mới đáp ứng yêu cầu phát triển phong trào công nhân, viên chức, lao động và hoạt động công đoàn.
Theo chương trình, buổi chiều đại hội sẽ thảo luận tại 10 trung tâm. Phiên trọng thể sẽ diễn ra vào sáng 2-12. Tại phiên trọng thể, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ phát biểu chỉ đạo Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam.
