Hội nghị có sự tham dự của hơn 350 đại biểu là đại biểu Quốc hội, đại diện các bộ, ngành và địa phương của ba nước, đại diện của Ngân hàng Thế giới (WB), Cơ quan phát triển của Liên hợp quốc (UNDP), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), các Cơ quan hợp tác quốc tế của Nhật Bản (JICA) và Hàn Quốc (KOICA).
Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam tham dự hội nghị.
Tham dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith chúc mừng Quốc hội ba nước Campuchia – Lào – Việt Nam đã nâng hợp tác lên cấp Chủ tịch của ba Quốc hội; đánh giá cao việc ba Quốc hội tiếp tục hợp tác toàn diện, hỗ trợ các chính phủ phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội, bảo đảm an ninh – xã hội tại khu vực Tam giác phát triển Campuchia – Lào – Việt Nam (CLV-DTA) nói riêng và ba nước nói chung.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào nhấn mạnh, diễn ra trong bối cảnh khu vực và quốc tế diễn biến phức tạp và sâu sắc, tác động đến an ninh và phát triển ba nước, hội nghị thể hiện quyết tâm thúc đẩy hợp tác Quốc hội ba nước, đóng góp tăng cường hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, góp phần thúc đẩy hợp tác giữa ba nước, nhất là khu vực CLV-DTA, thu hẹp khoảng cách phát triển, xóa đói giảm nghèo, phát triển bền vững, tiến tới xây dựng CLV-DTA thành khu vực phát triển tiêu biểu của khu vực.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Thongloun Sisoulith đề nghị ba Quốc hội tiếp tục nâng cao vai trò Quốc hội, nhất là trong việc giám sát, đôn đốc thúc đẩy các dự án hợp tác giữa ba nước và giữa ba nước với quốc tế.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane nhấn mạnh: Hội nghị cấp cao Quốc hội CLV lần thứ nhất có ý nghĩa lịch sử trong hợp tác Quốc hội ba nước. Trong bối cảnh quốc tế và khu vực ngày càng nhiều thách thức đan xen cơ hội, trên cơ sở những thành tựu trong hợp tác giữa Quốc hội Campuchia – Lào – Việt Nam trong những thập kỷ qua, Quốc hội ba nước cần tiếp tục thúc đẩy quan hệ hữu nghị đoàn kết Campuchia – Lào – Việt Nam, tăng cường hợp tác kinh tế – văn hóa – xã hội. Chủ tịch Quốc hội Lào đánh giá cao những thành tựu mà Chính phủ ba nước đã đạt được trên các lĩnh vực chính trị – đối ngoại, kinh tế – văn hóa – xã hội, môi trường – biến đổi khí hậu, an ninh và quốc phòng, nhất là tạo điều kiện cho khu vực Tam giác phát triển CLV tăng trưởng.
Với chủ đề “Tăng cường vai trò của nghị viện trong việc thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa Campuchia, Lào và Việt Nam”, Chủ tịch Quốc hội Lào tin tưởng các đại biểu sẽ trao đổi các cách tiếp cận sáng tạo, đề xuất các biện pháp tăng cường hợp tác kênh Quốc hội, cả cấp trung ương và địa phương, góp phần thúc đẩy kinh tế – thương mại, bảo vệ môi trường, hợp tác phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, hoàn thành phân giới cắm mốc, tìm kiếm bộ đội mất tích, ổn định an ninh – xã hội của ba nước nói chung và các địa phương tại khu vực CLV – DTA.
Tại Phiên toàn thể thứ nhất, Chủ tịch Quốc hội ba nước Campuchia, Lào và Việt Nam chia sẻ đánh giá việc thành lập Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước CLV góp phần làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị, đoàn kết và hợp tác toàn diện giữa ba nước CLV. Ba Chủ tịch Quốc hội khẳng định cam kết tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác và đối tác nghị viện nhằm duy trì hợp tác chặt chẽ, cùng có lợi giữa Quốc hội ba nước, qua đó vun đắp tình hữu nghị đoàn kết, thúc đẩy hợp tác toàn diện trên mọi lĩnh vực của ba nước.
Đặc biệt, ba Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh vai trò giám sát của Quốc hội trong ứng phó các thách thức toàn cầu, giải quyết các vấn đề còn tồn tại, thúc đẩy việc thực hiện các thỏa thuận, dự án chung vì lợi ích chung của người dân trong khu vực CLV – DTA nói riêng và ba nước nói chung.
Hội nghị cũng nghe Bộ trưởng Kế hoạch – Đầu tư Lào, đại diện Ủy ban Điều phối chung khu vực CLV – DTA báo cáo kết quả triển khai Kế hoạch tổng thể về phát triển kinh tế – xã hội khu vực Tam giác phát triển CLV giai đoạn 2010-2020, cũng như xây dựng các biện pháp cụ thể để triển khai Kế hoạch tổng thể về kết nối ba nền kinh tế CLV đến năm 2030 và Kế hoạch phát triển du lịch khu vực Tam giác phát triển CLV giai đoạn 2020-2025 và tầm nhìn 2030. Đại diện Quốc hội Campuchia cũng báo cáo kết quả chuyến giám sát của Quốc hội ba nước tại các địa phương khu vực CLV-DTA tháng 9-2023.
Trong phát biểu tại Phiên toàn thể thứ nhất, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Quan hệ đoàn kết hữu nghị, gắn bó và tin cậy chính trị giữa ba nước Campuchia – Lào – Việt Nam là di sản vô giá, có ý nghĩa chiến lược lâu dài trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển của ba nước. Việt Nam luôn coi trọng và coi đây là nhiệm vụ chiến lược và ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Việt Nam.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định việc thành lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước CLV là mốc son quan trọng trong lịch sử hợp tác giữa ba Quốc hội, đánh dấu sự nâng tầm hợp tác giữa ba cơ quan lập pháp lên cấp cao nhất, là bước hiện thực hóa kết quả đạt được tại cuộc gặp cấp cao của người đứng đầu ba Đảng tháng 9-2021.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đề xuất nhiều biện pháp tăng cường hợp tác giữa ba Quốc hội Campuchia – Lào – Việt Nam. Về chính trị – đối ngoại, Quốc hội ba nước tiếp tục cùng nhau gìn giữ, vun đắp, gia tăng giá trị chiến lược của tình hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt Campuchia – Lào – Việt Nam.
Ba cơ quan lập pháp tăng cường hợp tác trong hoàn thiện thể chế, ban hành chính sách pháp luật hỗ trợ các chính phủ phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng; phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, nhất là tại các cơ chế hợp tác nghị viện IPU, APPF, AIPA, góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN, thúc đẩy hợp tác Tiểu vùng Mekong.
Về kinh tế, thương mại, đầu tư, Quốc hội ba nước tiếp tục giám sát triển khai hiệu quả các văn kiện hợp tác đã ký, đàm phán để ký văn kiện mới tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ, thuận lợi trong hợp tác song phương cũng như giữa ba nước nhằm tạo đột phá trong hợp tác kinh tế, tăng cường bổ trợ, kết nối giữa ba nền kinh tế CLV; chú trọng các cơ chế, chính sách đặc thù cho khu vực CLV – DTA.
Về văn hóa – xã hội, Quốc hội ba nước phối hợp, giám sát việc tạo điều kiện thuận lợi phát triển du lịch, xúc tiến mô hình “3 quốc gia – 1 điểm đến”, thúc đẩy hợp tác y tế, giáo dục – đào tạo, giao lưu văn hóa, góp phần giáo dục thế hệ trẻ ba nước về quan hệ hữu nghị Campuchia -Lào – Việt Nam. Đặc biệt, ba Quốc hội chú trọng đề nghị các chính phủ tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người gốc Việt, Campuchia, Lào sinh sống, học tập, làm việc tại mỗi nước.
Về môi trường và biến đổi khí hậu, ba Quốc hội tăng cường phối hợp, trao đổi về thông qua các luật và hợp tác với các đối tác liên quan đến môi trường, tài nguyên nước, nhất là quản lý và sử dụng bền vững, hiệu quả nguồn nước sông Mekong vì lợi ích chung và mỗi quốc gia ven sông. Quốc hội ba nước khuyến khích các chính phủ và các bên liên quan thúc đẩy thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu, ứng phó biến đổi khí hậu. Về quốc phòng, an ninh, Quốc hội ba nước tiếp tục ủng hộ lẫn nhau để bảo đảm giữ vững ổn định, trật tự, an ninh ở mỗi nước, không để cho bất kỳ lực lượng nào sử dụng lãnh thổ nước này chống nước kia. Cơ quan lập pháp ba nước tạo điều kiện thúc đẩy sớm hoàn thành công tác phân giới cắm mốc trên đất liền giữa các nước.
Chia sẻ tại hội nghị, đại diện của WB, UNDP, ADB, JICA và KOICA đánh giá cao hợp tác Quốc hội giữa ba nước CLV, hỗ trợ thúc đẩy hợp tác bổ trợ lẫn nhau giữa các địa phương khu vực CLV – DTA, từ đó lan tỏa kết nối ba nước Campuchia – Lào – Việt Nam. Các thể chế tài chính quốc tế và cơ quan hợp tác của Nhật Bản và Hàn Quốc cam kết tiếp tục hỗ trợ ba nước Campuchia – Lào – Việt Nam phát triển bền vững, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực.
* Ngay trước Lễ khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cùng Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane và Chủ tịch Quốc hội Campuchia Khuon Sudary đã chào xã giao Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith.
Tại buổi tiếp, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào nhấn mạnh quan hệ ba nước ở cả ba cơ chế – Người đứng đầu ba Đảng, ba Thủ tướng và ba Chủ tịch Quốc hội – như kiềng 3 chân, góp phần thắt chặt hơn nữa quan hệ gắn bó giữa ba nước để đem lại lợi ích cho nhân dân ba nước, đặc biệt là người dân trong khu vực CLV – DTA.
Chủ tịch Quốc hội Campuchia Khuon Sudary đánh giá cao Lào là nước đầu tiên đăng cai Hội nghị cấp cao Quốc hội CLV, là cơ hội quan trọng để lãnh đạo ba Quốc hội gặp nhau, tạo hiểu biết, gắn bó giữa ba Quốc hội, cùng kề vai sát cánh vượt qua khó khăn, thách thức đặc biệt trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực hiện nay.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh tầm quan trọng và ý nghĩa của hội nghị đặc biệt diễn ra đúng dịp kỷ niệm 48 năm Quốc khánh Lào; chúc mừng những thành tựu Lào đạt được thời gian qua, đánh giá cao chủ đề nước chủ nhà lựa chọn cũng như công tác chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao Quốc hội CLV lần thứ nhất.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh hội nghị là mốc son quan trọng hiện thực hóa thỏa thuận Người đứng đầu ba Đảng, tạo thêm cơ chế cấp cao mới, tạo thế kiềng ba chân, góp phần đem lại phồn vinh cho người dân ba nước, cùng các nước ASEAN bảo đảm hòa bình, ổn định và thịnh vượng.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tin tưởng kết quả hội nghị lần này sẽ là cơ sở tốt để Việt Nam chuẩn bị tổ chức hội nghị tiếp theo. Hai Chủ tịch Quốc hội Campuchia và Việt Nam khẳng định sẵn sàng ủng hộ, hỗ trợ Lào đảm nhiệm thành công cương vị Chủ tịch AIPA 2024.
