Để phát huy quyền làm chủ của người dân trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), thời gian qua Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trên địa bàn tỉnh đã phối hợp với chính quyền địa phương lấy ý kiến về sự hài lòng của người dân trước khi xét công nhận đạt chuẩn.
Người dân là chủ thể trong xây dựng NTM với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng lợi”; trực tiếp tham gia các công việc cụ thể để hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM. Vì vậy, việc tổ chức lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của người dân trong xây dựng NTM là nhiệm vụ quan trọng được Ủy ban MTTQ tỉnh cụ thể hóa và hướng dẫn đối với từng nội dung, tiêu chí. Đồng thời, phối hợp giữa các tổ chức thành viên của mặt trận lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của người dân ở các địa phương.
Để việc lấy ý kiến đảm bảo khách quan, chính xác, thực chất, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tỉnh đã thành lập tổ công tác, tổ chức hội nghị để thống nhất chủ trương, cách làm và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Bên cạnh đó, tăng cường công tác phối hợp kiểm tra, giám sát, hướng dẫn cũng như xử lý những vướng mắc trong quá trình triển khai ở các xã và từng hộ gia đình. Khi phát phiếu lấy ý kiến sự hài lòng của người dân, số phiếu phát ra phải đạt 80% tổng số hộ dân của xã. Việc lấy ý kiến được tiến hành công khai, dân chủ.
Ông Lường Văn Tâm, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Điện Biên cho biết: Thực hiện xây dựng NTM nâng cao tại xã Noong Hẹt, Ủy ban MTTQ huyện đã chỉ đạo Ủy ban MTTQ xã phối hợp với UBND xã, các tổ chức chính trị xã hội tổ chức hội nghị triển khai, hướng dẫn ban công tác mặt trận các thôn, bản thành lập các tổ công tác tuyên truyền đến từng hộ gia đình mục đích, yêu cầu việc lấy phiếu. Đã lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng về kết quả xây dựng NTM với gần 1.800/1.899 hộ dân trên địa bàn. Kết quả lấy phiếu theo từng câu hỏi, sự hài lòng của người dân đạt từ 85 – 99%. Kết quả được niêm yết công khai tại UBND xã và công bố trên hệ thống loa truyền thanh để người dân biết, giám sát.
Ông Đào Đức Đông, người dân thôn Hợp Thanh, xã Noong Hẹt cho biết: “Trong quá trình xây dựng NTM và NTM nâng cao, Ủy ban MTTQ huyện, xã đều tổ chức lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của người dân. Tôi rất hài lòng về các tiêu chí của xã, của thôn đã đạt được, đặc biệt là hạ tầng giao thông nông thôn. Khi xã có chủ trương làm đường giao thông, tôi đã bàn bạc với gia đình hiến đất vườn để xây dựng tuyến đường giao thông, giúp người dân trong thôn đi lại thuận tiện”.
Bên cạnh đó, việc lấy ý kiến của người dân cũng nhằm kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình xây dựng NTM. Điển hình như xã Pá Khoang, TP. Điện Biên Phủ, sau khi lấy ý kiến của người dân công nhận xã đạt chuẩn NTM năm 2023. Bên cạnh phần lớn ý kiến đồng tình thì có một số ý kiến chưa hài lòng về một số tuyến đường xuống cấp làm ảnh hưởng việc đi lại của người dân; kênh mương chưa đảm bảo; chưa có nhà văn hóa; xã chưa có chợ, nơi mua bán; tỷ lệ người dân chưa có việc làm cao.
Theo ông Lê Văn Viên, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP. Điện Biên Phủ, trên cơ sở những nội dung mà người dân chưa hài lòng, Ủy ban MTTQ thành phố cùng với chính quyền địa phương nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân để phân tích nguyên nhân. Đồng thời, kiến nghị Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng NTM thành phố và các sở, ngành liên quan có giải pháp hỗ trợ địa phương khắc phục và thực hiện tốt hơn. Nhờ đó, người dân đồng thuận, ủng hộ.
Trong năm 2023 toàn tỉnh có 4 xã phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao và 2 xã phấn đấu đạt chuẩn NTM (hiện đang trình xin ý kiến tỉnh). Để đảm bảo dân chủ, khách quan trong xây dựng NTM, Ủy ban MTTQ các xã đã triển khai lấy ý kiến sự hài lòng của người dân về kết quả thực hiện. Việc lấy ý kiến tại cơ sở được tổ chức dưới hình thức họp dân hoặc đến trực tiếp từng hộ, tập trung vào các nội dung: Đường giao thông nông thôn; cơ sở vật chất trường học, nhà văn hóa; thu nhập của người dân; các hộ dân tham gia bảo hiểm y tế; công tác đảm bảo an ninh trật tự… Qua lấy ý kiến, cơ bản các hộ dân đều nhất trí với kết quả xây dựng NTM trên địa bàn.
Đến nay, toàn tỉnh có 23 xã đạt chuẩn NTM và 153 thôn, bản đạt chuẩn NTM và NTM kiểu mẫu. Theo Ủy ban MTTQ tỉnh Điện Biên, hiện nay việc tổ chức lấy ý kiến sự hài lòng của người dân về kết quả xây dựng NTM được thực hiện theo Hướng dẫn số 90 ngày 20/9/2022 của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, sau khi chính quyền từng cấp triển khai làm thủ tục, hồ sơ đề nghị công nhận kết quả xây dựng NTM. Nhìn chung, qua khảo sát ý kiến mức độ hài lòng về xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh, hều hết người dân đều trả lời đầy đủ các câu hỏi theo nhóm tiêu chí khảo sát. Sau thời gian niêm yết, công khai chưa có ý kiến phản ánh, thắc mắc về vấn đề lấy ý kiến của người dân về kết quả xây dựng NTM.
Việc tổ chức lấy ý kiến hài lòng của người dân không phải để hoàn thiện thủ tục theo quy định mà để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, đề xuất và phát huy vai trò làm chủ của người dân. Qua đó thể hiện được ý chí, nguyện vọng và sự tham gia giám sát của người dân trong xây dựng NTM theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.