Hơn 1,5 thế kỷ, tàu điện ngầm đã trở thành một trong những phương tiện giao thông quan trọng ở nhiều nước. Dưới đây là top 12 hệ thống tàu điện ngầm tốt nhất trên thế giới theo CNN.
 |
| Hệ thống ga tàu điện ngầm hiện đại ở London. (Nguồn: AP) |
London Underground
London Underground là hệ thống tàu điện ngầm lâu đời và lớn nhất thế giới.
Tháng 1/1863, tuyến đường sắt đầu tiên với đoàn tàu hơi nước chạy dưới các con phố giữa Paddington và Farringdon, trở thành cột mốc khai sinh hệ thống vận chuyển hành khách tiện dụng mới.
Không chỉ là một hệ thống giao thông công cộng, tàu điện ngầm London còn là một biểu tượng văn hóa toàn cầu. Hiện nay, hệ thống này đã mở rộng 272 nhà ga trên 11 tuyến với mạng lưới 400km đường ray, giúp hơn 4 triệu người dân xứ sở sương mù di chuyển dễ dàng đến hầu hết mọi nơi trong thành phố.
Mặc dù có tên gọi là “Underground” (có nghĩa là “dưới lòng đất”), nhưng 55% hệ thống đường ray được xây dựng trên mặt đất.
Hệ thống tàu điện ngầm đã giúp Anh dẫn đầu thế giới về kiến trúc và hệ thống giao thông trong hơn một thế kỷ, góp phần đưa London phát triển thành một trong những thành phố lớn nhất thế giới.
Bắc Kinh Metro
 |
| Bắc Kinh là nơi có một trong những hệ thống tàu điện ngầm dài nhất và bận rộn nhất thế giới. (Nguồn: Getty Images) |
Khai trương vào năm 1971, mặc dù ra đời muộn hơn một thế kỷ so với tuyến tàu điện ngầm của London, nhưng tàu điện ngầm Bắc Kinh (Trung Quốc) đã nhanh chóng phát triển trở thành một trong những hệ thống dài và đông đúc nhất thế giới.
Theo CNN, hệ thống bao gồm 27 tuyến (6/27 tuyến hoàn toàn tự động với các tàu không người lái) trải dài 836 km trên khắp thủ đô Trung Quốc và các khu vực lân cận với 490 ga. Phục vụ hơn 10 triệu lượt/ngày trước đại dịch Covid-19 (3,84 tỷ lượt đi vào năm 2018).
Bắc Kinh đang có kế hoạch mở rộng hệ thống tàu điện ngầm lên hơn 1.000 km để đáp ứng 18,5 triệu chuyến đi mỗi ngày vào năm 2025, để đối phó với tình trạng tắc nghẽn giao thông.
Với giá vé chỉ từ 0,4 USD/chuyến và chính sách miễn phí cho một số đối tượng như trẻ em cao dưới 1,3 mét, người trên 65 tuổi, người khuyết tật…, hệ thống tàu điện ngầm này được người dân tin cậy và sử dụng nhiều.
Copenhagen Metro
 |
| Hệ thống tàu điện ngầm giúp mọi người di chuyển vùng nội thành Copenhagen dễ dàng, thuận tiện hơn. (Nguồn: stateofgreen) |
Nhiều lần được các chuyên gia quốc tế về đường sắt bình chọn là “Hệ thống metro tốt nhất thế giới”, hệ thống tàu điện ngầm Copenhagen nổi tiếng với những đoàn tàu tự động hoạt động 24/7, kết nối 39 ga sạch sẽ và đẹp đẽ, vận chuyển hơn một tỷ hành khách kể từ khi tuyến tàu đầu tiên khai trương vào năm 2002.
Hệ thống tàu điện ngầm Copenhagen Metro thiết kế theo phong cách Scandi đơn giản, nổi tiếng vì sạch và đúng giờ. Tuy các tàu có kích thước ngắn so với tiêu chuẩn quốc tế nhưng chúng lại hoạt động với tần suất ấn tượng giờ cao điểm, cứ 2 phút lại có một chuyến tàu. Ngoài giờ cao điểm, các chuyến tàu khởi hành 3 phút/chuyến vào ban ngày và 15phút/chuyến vào ban đêm.
Paris Métro
 |
| Mái che lối vào theo phong cách tân nghệ thuật của Paris Métro, do Hector Guimard thiết kế. (Nguồn: CNN) |
Giống như Tàu điện ngầm London, Paris Métro là một phần trong bản sắc văn hóa của thủ đô nước Pháp, nối liền các địa danh, bảo tàng và phòng trưng bày nghệ thuật nổi tiếng thế giới. Với 308 nhà ga trên 16 tuyến hầu hết nằm trong thành phố, hệ thống giao thông ngầm Paris (Paris Métropolitain) đã trở thành một công trình mang tính biểu tượng nhất thế giới kể từ năm 1900.
Paris Métro mang nét độc đáo với những mái hiên nghệ thuật tân thời đặc trưng của Hector Guimard. Các trạm ngầm như Arts-et-Metiers trên Line 11 với phong cách steampunk của Jules Verne, Cité duyên dáng của Line 4 hoặc khu vườn nhiệt đới brutalist ở Gare de Lyon trên Line 14 tạo ra một sự tương phản hấp dẫn so với những đoạn đường hầm tráng men màu trắng tiêu chuẩn.
Paris đang đầu tư hàng tỷ USD vào các tuyến tàu điện ngầm tự động mới và được nâng cấp để cải thiện khả năng di chuyển, thành phố hướng tới năm 2040, nhà ga sẽ phục vụ đủ 1,5 tỷ người mỗi năm.
Tokyo subway
 |
| Tàu điện ngầm của Tokyo chạy 24/7. (Nguồn: Getty Images) |
Tokyo là đô thị lớn, nổi tiếng với hệ thống giao thông đô thị hiện đại và phức tạp. Tàu điện ngầm trở thành phương tiện di chuyển một cách nhanh chóng và dễ dàng để di chuyển trong thành phố.
Hệ thống tàu điện ngầm Tokyo là một trong những hệ thống tàu điện ngầm bận rộn nhất thế giới, phục vụ hơn 8 triệu hành khách mỗi ngày, bao gồm 13 tuyến do hai công ty Tokyo Metro và Toei Subway vận hành độc lập. Tàu chạy liên tục từ sáng sớm đến khuya, với tần suất lên đến 24 lần mỗi giờ, nhiều nhà ga hoạt động vượt quá công suất định mức – một số ga còn lên tới 200% so với thiết kế.
Seoul Metro
 |
| Hệ thống Metro Seoul được coi là một trong những hệ thống tốt nhất trên thế giới vì các yếu tố như hiệu quả, công nghệ và an toàn. (Nguồn: ceodestinations.com) |
Nếu việc mất điện thoại và kết nối Wi-Fi trên tàu điện ngầm khiến bạn lo sợ, bạn hãy đến thủ đô của Seoul, Hàn Quốc trải nghiệm những tiện ích khó tin. Để phù hợp với định hướng công nghệ cao của thành phố siêu hiện đại này, người dùng Seoul Metro có thể tiếp tục gọi điện thoại và duyệt web hoàn toàn miễn phí mà không bị gián đoạn ngay cả khi đi dưới lòng đất hoặc xem TV trên màn hình được trang bị trên khắp các toa tàu.
Không dừng tại đó, những chuyến tàu đều được trang bị điều hòa nhiệt độ thậm chí còn có ghế ngồi sưởi để hành khách di chuyển vào mùa Đông trở nên dễ chịu hơn. Sạch sẽ, hiệu quả, an toàn, giá cả hợp lý và phục vụ hầu hết các khu vực của thành phố, Seoul Metro được nhiều chuyên gia coi là hệ thống tàu điện ngầm tốt nhất thế giới.
Kể từ khi khai trương Tuyến 1 vào năm 1974, hiện nay Seoul Metro là một trong những hệ thống tàu điện ngầm lớn nhất thế giới, vận chuyển gần bảy triệu hành khách mỗi ngày. Mạng lưới tàu điện ngầm này có 22 tuyến, bao gồm 746 ga và bao phủ toàn bộ khu vực đô thị Seoul, khu vực Inch và một số thành phố của tỉnh Kyunggi.
New York City Subway
 |
| Dù được gọi là “tàu điện ngầm”, nhưng phần lớn hệ thống của NYC lại chạy trên mặt đất. (Nguồn: capturetheatlas.com) |
Hệ thống tàu điện ngầm thành phố New York là một trong những hệ thống lâu nhất thế giới và đông đúc nhất Bắc Mỹ. Được mệnh danh là chuyến tàu không ngủ, một tuyến đường sắt dài 1.070 km, 25 tuyến và 472 ga, gắn bó chặt chẽ với đời sống xã hội, văn hóa và kinh tế của thành phố. Mỗi ngày, hệ thống này vận chuyển hơn 3,5 triệu hành khách.
Mặc dù được gọi là “tàu điện ngầm”, nhưng phần lớn hệ thống của NYC lại chạy trên mặt đất, thường trên những cây cầu thép vững chắc bắc qua đường, hình ảnh quen thuộc trong các bộ phim như The French Connection và Saturday Night Fever.
Không chỉ thế, chính quyền đô thị luôn tài trợ và tổ chức các hoạt động âm nhạc, nghệ thuật trong hệ thống này. Các cuộc thi, các lễ hội nghệ thuật thu hút sự tham gia của đông đảo các nghệ sĩ tài năng ngay trong lòng hệ thống tàu điện ngầm của New York.
Mexico City STC Metro
 |
| Mạng lưới STC Metro của Thành phố Mexico đã hoạt động từ năm 1969. (Nguồn: Alamy) |
Thành phố Mexico nổi tiếng với tình trạng ùn tắc giao thông nghiêm trọng và ô nhiễm môi trường, nhưng may mắn thay, người dân và du khách có lựa chọn di chuyển bằng một hệ thống giao thông nhanh chóng, rộng rãi và hiệu quả có giá vé rẻ nhất thế giới.
Mở cửa năm 1969, Hệ thống Metro STC hiện là hệ thống tàu điện ngầm lớn thứ hai ở Bắc Mỹ – chỉ sau New York City – với 12 tuyến, 195 ga (115 ga ngầm) và hơn 225 km đường ray. Thay vì sử dụng bánh thép thông thường trên đường ray thép, tàu điện ngầm STC sử dụng một hệ thống tương tự như nhiều tuyến Paris Métro với lốp cao su trên bánh xe thép, mang lại trải nghiệm di chuyển êm ái và yên tĩnh hơn trên địa hình không ổn định và dễ xảy ra động đất của thành phố Mexico. Quyết định này đã được chứng minh là sáng suốt sau khi hệ thống Metro STC vẫn hoạt động bình thường sau trận động đất năm 1985.
Điều đặc biệt, các tuyến tàu chạy của Metro STC có vé rẻ nhất thế giới. Chỉ 5 Peso (khoảng 0,25 USD) cho mỗi chuyến đi, đây là loại phương tiện nhanh nhất và rẻ nhất để du khách có thể đi khắp đô thị rộng lớn này.
Singapore MRT
 |
| Singapore MRT là mạng lưới giao thông công cộng tốc độ cao hiện đại ở Singapore. (Nguồn: vietnam.vn) |
Mặc dù mới đưa vào hoạt động năm 1987, Hệ thống Giao thông vận tải nhanh Singapore (Singapore MRT) là mạng lưới tàu điện ngầm lâu đời và đông đúc nhất Đông Nam Á.
Do thời điểm xây dựng giá đất cao nên Singapore MRT trở thành hệ thống tàu điện ngầm đắt nhất thế giới với chi phí xây dựng lên tới 111,5 tỷ USD vào năm 2021 với chiều dài 225 km, 6 tuyến, mạng lưới hoàn toàn tự động được xây dựng trên cao, một số đoạn xây dựng gần đây nằm dưới lòng đất và được thiết kế làm hầm trú ẩn công cộng trước các cuộc không kích.
MRT nổi tiếng vì sạch sẽ và hiệu quả. Để duy trì điều đó, việc hút thuốc, uống rượu và ăn uống đều bị cấm tại các nhà ga và trên tàu – bao gồm cả sầu riêng, loại trái cây yêu thích của nhiều người dân địa phương.
Berlin U-Bahn
Với hơn 3,7 triệu dân, Berlin tự hào khi sở hữu một trong những hệ thống giao thông đô thị dày đặc và tích hợp tốt nhất thế giới. Công trình có tuổi đời hơn 120 năm đã chứng kiến những giai đoạn đầy biến động của lịch sử, khi Berlin trở thành tâm điểm của Thế chiến II và Chiến tranh Lạnh.
Được đưa vào hoạt động lần đầu năm 1902, các tuyến U-Bahn đầu tiên của Berlin có phong cách cổ điển tương tự như các tuyến ở Paris và New York City. Những đoàn tàu màu vàng tươi chạy rầm rầm trên những con phố vùng ngoại ô, băng qua những cầu vượt bằng thép cổ điển trước khi lao vào các đường hầm nhỏ bên dưới trung tâm thành phố.
Ngày nay, mạng lưới tàu điện ngầm ở Berlin bao gồm 9 tuyến U-Bahn với 174 ga (90% trong số đó là ga ngầm), vận chuyển hơn 1,5 triệu hành khách mỗi ngày.
Ngoài mạng lưới tàu điện ngầm U-Bahn là hệ thống tàu S-Bahn với 16 tuyến đường huyết mạch của Berlin, nối liền các địa điểm quan trọng nhất của thành phố với khu vực rộng lớn hơn. Các chuyến tàu S-Bahn và U-Bahn kết nối với xe buýt địa phương và xe điện tại các trung tâm tạo thành một mạng lưới giao thông tuyệt vời đến mọi ngóc ngách của Berlin.
Tàu điện ngầm Moscow
 |
| Nhiều nhà ga thời Liên Xô của hệ thống tàu điện ngầm Moscow được thiết kế như cung điện cho người dân. (Nguồn: AP) |
Hệ thống tàu điện ngầm tráng lệ của Moscow (Moscow Metro) là một trong những kỳ công kỹ thuật vĩ đại nhất của Liên Xô. Công trình giao thông này nổi tiếng nhất với các ga tàu điện ngầm cực kỳ hoành tráng, được trang trí lộng lẫy để tôn vinh giai cấp công nhân, nông dân và binh sĩ. Không chỉ vậy, mạng lưới này được thiết kế để bảo vệ người dân khỏi các cuộc tấn công hạt nhân cũng như duy trì hoạt động giao thông.
Cho đến nay, những ga tàu điện ngầm này đã trở thành điểm thu hút khách du lịch với kiến trúc và phong cách trang trí lấy cảm hứng từ các cung điện Sa hoàng.
Giờ đây mạng lưới tàu điện ngầm Moscow đã phát triển mạnh mẽ với 14 tuyến tỏa ra từ trung tâm thành phố. Tàu điện ngầm Moscow đã trở thành một trong những hệ thống tàu điện ngầm đông đúc và rộng nhất thế giới với 432 km đường ray và 258 nhà ga, vận chuyển hơn 8 triệu người mỗi ngày.
Shanghai Mass Rapid Transit
 |
| Thành phố Thượng Hải vẫn tiếp tục lên kế hoạch mở rộng lên 1.000 km và 25 tuyến vào năm 2025. (Nguồn: railway-technology.com) |
Nếu Bắc Kinh là trung tâm chính trị của Trung Quốc, thì Thượng Hải là trung tâm sáng tạo, thương mại và tài chính sôi động của đất nước tỷ dân. Giao thông công cộng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển đáng kinh ngạc của Thượng Hải trong suốt 30 năm qua.
Khai trương vào năm 1993, Hệ thống Tàu điện ngầm Thượng Hải (SMRT) nhanh chóng mở rộng với tốc độ chóng mặt để trở thành mạng lưới tàu điện ngầm dài nhất và đông đúc nhất thế giới. Hiện tại, hệ thống có 19 tuyến phục vụ 14 trong số 16 quận của thành phố lớn và một khu vực đô thị với gần 40 triệu dân
Cạnh tranh với Bắc Kinh cho danh hiệu mạng lưới tàu điện ngầm dài nhất và đông đúc nhất thế giới với hơn 800 km đường ray, SMRT sở hữu 408 nhà ga, hệ thống hiện đang vận chuyển hơn 10 triệu hành khách mỗi ngày. Kỷ lục ấn tượng nhất hệ thống giao thông công cộng này từng xác lập là vận chuyển 13,3 triệu lượt đi ngày 8/3/2019.
Tuy nhiên, chưa dừng lại ở đó, Thượng Hải vẫn tiếp tục lên kế hoạch mở rộng lên 1.000 km và 25 tuyến vào năm 2025. Đến thời điểm đó, không nơi nào ở trung tâm Thượng Hải cách ga tàu điện ngầm quá 600 mét.
