Dẻo thơm cơm trắng Bồ Nâu

Xa xưa đã có câu tục ngữ “Thóc Bồ Nâu, trâu đồng Đám”. Nghĩa là giống gạo trồng trên cánh đồng Bồ Nâu (thôn Bạch Nao, xã Thanh Văn, H.Thanh Oai, Hà Nội) ngon trứ danh và sức cày vô địch của trâu đồng Đám (xã Đại Áng, H.Thanh Trì, Hà Nội).

Cơm trắng Bồ Nâu

Nguyễn Duy Khánh

Đọc câu tục ngữ trên, tôi cứ ngỡ rằng giống lúa trồng ở Bồ Nâu chắc hẳn phải rất đặc biệt nhưng thực ra đó là giống lúa Bắc Thơm 7, một giống lúa tốt khá phổ biến.

Điều đặc biệt ở chỗ, chất đất và lượng mưa ở đây khác hẳn các nơi khác, thậm chí khác ngay cánh đồng lân cận. Nên không chỉ Bắc Thơm 7 mà bất kỳ giống lúa nào được cấy trên cánh đồng Bồ Nâu đều cho chất lượng gạo hơn hẳn nơi khác.

Từ thời Hùng vương, gạo Bồ Nâu đã là đặc sản tiến vua sau một lần vô tình vua Hùng Duệ vương dừng chân nghỉ trên cánh đồng Bồ Nâu được dân làng dâng cơm, vua đã tấm tắc khen ngon từ đó.

Minh chứng cho sự khác biệt về mưa ở Bồ Nâu được thể hiện qua câu thành ngữ: “Mưa khắp đâu đâu, Bồ Nâu cơ cầu, trời chửa mưa cho”. Ý là mưa trút xuống cánh đồng Bồ Nâu bao giờ cũng muộn hơn ở các cánh đồng khác. Chính chất đất tốt cộng với kiểu khí hậu đặc biệt này đã làm cho gạo Bồ Nâu có một giá trị đặc biệt.

Thóc thu được trên đất Bồ Nâu cho năng suất vượt trội, hạt thóc vàng ươm như kén tằm, vỏ trấu mỏng tanh, gạo trắng trong và đều. Khi được nấu thành cơm sẽ thơm như cốm vừa mới giã, dẻo nhưng không dính và có màu trắng sáng. Nhiều bữa ăn tuy không có thức ăn ngon nhưng chỉ cần ăn cơm trắng Bồ Nâu với bát canh mùng tơi, quả cà muối thôi là tôi đã tấm tắc khen ngon, trôi đến bốn năm bát cơm.

Tôi thường gọi gạo Bồ Nâu là “lộc trời” ban cho những hộ dân có ruộng trên cánh đồng Bồ Nâu, họ không chỉ được thưởng thức thứ gạo ngon nhất nhì Bắc bộ mà có thể làm giàu từ cánh đồng, chỉ cần chịu khó “trông mưa, trông nắng, trông ngày trông đêm” là được. Lại được cái giá khá mềm, dao động từ 17.000 đến 20.000 đồng/kg.

Đã gần 5 năm từ khi tôi biết đến giống gạo Bồ Nâu này, tôi vẫn luôn trung thành tuyệt đối. Có người bạn trong miền Nam ra chơi, về nhà tôi ăn cơm rồi nghiện mỗi món cơm, nhung nhớ mãi.

Bạn còn bảo rằng, tưởng các giống gạo ngon thường trong miền Nam, ai ngờ ngoài Bắc có gạo ngon cỡ này mà lại ngay thủ đô chứ chẳng đâu xa, phải mang về làm quà cho bạn bè mới được.

Nói có sách, năm 2013 gạo Bồ Nâu được Cục Sở hữu trí tuệ chứng nhận nhãn hiệu tập thể đạt thương hiệu: “Hàng hóa nông sản sạch, chất lượng cao, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm”.